Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 1 Clase Expositiva: 26 Clase Interactiva: 14 Total: 41
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Áreas: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Centro Facultade de Bioloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Adquirir un coñecemento teórico-práctico das probas analíticas habituais nos laboratorios hematolóxicos e bioquímicos.
Coñecer o funcionamento deste tipo de laboratorios, desde os procesos de petición dunha analítica até a súa realización
Coñecer os tipos de mostras que se manexan e a maneira adecuada de obtelas, transportalas e procesalas.
Entender os erros que se poden cometer nos procesos analíticos e a influencia dos factores biolóxicos e técnicos nos resultados obtidos. Entender as analíticas. Deseñar e levar a cabo análises clínicas de distintos tipos de mostras, interpretando correctamente os resultados. Manexar e comprender a linguaxe específica da contorna biosanitario. Entender os cambios fisiopatológicos e os mecanismos de adaptación do organismo humano. Comprender como a partir da información clínica correspondente a un paciente elabórase unha hipótese de traballo (proceso diagnóstico), valórase o prognóstico da patoloxía, determínase a pauta de seguimento do enfermo, ou se comproba a eficacia dunha terapia. Entender as limitacións destes procesos.
Contidos Teóricos (26 h). Actividade presencial.
BLOQUE I
Tema 1 (5 h). Introdución á Bioquímica Clínica e a Patoloxía Molecular. Tipos de mostras e factores que inflúen nos resultados. Calidade analítica. Valores de referencia. Sensibilidade, especificidade e valor preditivo. Interpretación, Semioloxía e valor semiolóxico. Proteínas plasmáticas e enzimas/isoenzimas de interese diagnóstico.
BLOQUE II
Tema 2 (2 h). Homeostase da auga e electrolitos. Alteracións do equilibrio ácido-base.
Tema 3 (1 h). Metabolismo mineral e enfermidades ósea.
Tema 4 (2 h). Bioquímica hematolóxica. Hemoglobinopatías.
Tema 5 (4 h). Estudo bioquímico da función hepática e renal.
Tema 6. (3 h). Hiperglucemias (diabetes) e hipoglucemias. Exploración bioquímica da función pancreática. Fibrose quística.
Tema 8 (2 h). Dislipemias e obesidade. Hipercolesterolemia.
Tema 9 (1 h). Enfermidades mitocondriais. Trastornos da beta-oxidación.
Tema 10 (2 h). Exploración bioquímica das glándulas endocrinas.
Tema 11 (2 h). Diagnóstico da enfermidade cardiovascular e muscular. Distrofias musculares.
Tema 12 (1 h). Bases moleculares da transformación neoplásica. Marcadores tumorais.
Tema 13 (1 h). Bases moleculares das enfermidades neurolóxicas
Prácticas de laboratorio (8 h). Actividade presencial.
Os contidos destas actividades interactivas poderán verse modificados dependendo dos fondos dispoñibles para a compra dos reactivos do laboratorio.
Práctica 1 (4 h). Determinación de niveis totais de hemoglobina e hemoglobina glicada en sangue, así como a determinación de actividade sérica gamma-GT en mostras de soro.
Práctica 2 (4 h). Urianálise, parámetros físicos e químicos, química seca e determinación de niveis de creatinina en ouriño, Aclaramento renal.
Seminarios (6 h). Actividade presencial.
Centraranse na resolución de casos clínicos e problemas prácticos relacionados cos contidos teóricos.
Titoría (1 h). Actividade on-line síncrona
Será empregada para resolver cuestións de clase.
Básica
- Baynes, J.W. y Dominiczak, M.H. ed. 2019. Bioquímica médica. 5ª ed. Barcelona:Elsevier
- Devlin, T.M. coord., 2008. Bioquímica: libro de texto con aplicaciones clínicas. 4ªed. Barcelona: Reverté.
- González, A., 2019. Principios de bioquímica clínica y patología molecular. 3ª Ed.Barcelona: Elsevier
- Jameson, J.J., Fauci, A.S., Kasper, D.L, Hauser, S.L., Longo, D.L. y Loscalzo, J.Harrison. Principios de Medicina Interna, 20ª ed.
México: McGraw-Hill
- Murphy, M., Srivastava, R. y Deans, K., 2020. Bioquímica clínica: texto y atlas encolor. 6ª ed. Barcelona: Elsevier
Complementaria
- American Association of Clínical Chemistry (AACC): http://www.aacc.org/
- Association fuere Clinical Biochemistry (ACB):http://www.acb.org.uk/
- Federation of European Biochemical Societies (FEBS): http://www.febs.org/
- Sociedad Española de Bioquímica y Biología Molecular (SEBBM): http://www.sebbm.es/
- Sociedad Española de Bioquímica Clínica y Patología Molecular (SEQC): http://www.seqc.es/
Conocimientos/contenidos: Con01, Con02, Con05, Con06, Con09
Habilidades/destrezas: H/D01, H/D02, H/D03, H/D07, H/D08, H/D10, H/D11, H/D12
Competencias: Com01, Comp03, Comp04, Comp05, Comp06, Comp07
Clases expositivas:
Empregarase un sistema de clases maxistrais, e a asistencia é 100% obrigatoria. Durante as clases maxistrais desenvolverase o temario e o/a docente explicará os conceptos propios da materia con apoio de medios audiovisuais e informáticos; pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia), promovendo a participación do alumnado. O material didáctico empregado polo profesor na aula será proporcionado ao alumnado, así como material didáctico complementario.
Sesións prácticas:
Empregarase como metodoloxía docente as de “prácticas de laboratorio” e “traballo en grupo”. Nelas o alumnado, seguindo os protocolos preparados para ese efecto, manexará os equipos apropiados e resolverá cuestións prácticas. Estarán formadas por 2 sesións prácticas, que serán 100% obrigatorias para o alumnado de nova matrícula (ou aqueles matriculados en anos anteriores que non as fixeron). Realizaranse de maneira presencial no laboratorio 8. Nelas, os/as estudantes seguirán un guión de prácticas e levarán a cabo sinxelos ensaios para calcular certos parámetros bioquímicos (concentración de hemoglobina total e glicada HbA1c, actividade encimática GGT, concentración de creatinina, etc.) a partir de mostras biolóxicas (sangue, soro, ouriño).
Como complemento de dita prácticas, haberá un traballo en grupo (por parellas) que podería requerir do uso dos resultados experimentais obtidos no laboratorio. La nota de dicho trabajo formará parte da avaliación continua.
Seminarios:
Os seminarios serán 100% obrigatorios para todos o alumnado e presenciais. Haberá 6 sesións e a metodoloxía a empregar será a de “estudio de casos” e/ou gamificación, aplicando os coñecementos teóricos adquiridos en clases teóricas. Son clases interactivas en grupos reducidos, nos que se propoñen e resolven aplicacións da teoría, fanse exercicios, problemas, simulacións de casos, etc. Requírese unha participación activa do alumnado. Os seminarios realizaranse no horario e aula habitual de clases teóricas.
Tutoría programada:
Será 100% obrigatoria para todos o alumnado e sempre virtual síncronas a través da plataforma MS-Teams. Serán individuais ou en grupo moi reducido e servirán para aclarar dúbidas, fornecer información ou orientar ao alumnado (p ex., sobre o BIR, saídas profesionais para un/a biólogo/a en en campo Bioanitario), así como para coñecer o progreso na adquisición de competencias.
Exame:
Será presencial e obrigatorio para todos/as os/as alumnos/as
Avaliación
A avaliación será igual para repetidores e non repetidores.
A avaliación será sempre igual na primeira e segunda oportunidade.
A avaliación continua será complementaria ao exame. O 70% da nota corresponderase co exame obrigatorio, e o 30% restante coa avaliación continua, que só se sumará si se alcanza un 40% de a nota máxima no exame.
Traballos
En canto aos traballos individuais que acabamos de mencionar, periodicamente colgaranse na aula virtual preguntas curtas relacionadas cos contidos teóricos da materia, como pequenos casos prácticos, preguntas de razoamento ou problemas de cálculo. Ditas preguntas deberán ser resoltas DE MANEIRA INDIVIDUAL e entregadas en prazo por TODOS o alumnado (nova matrícula e repetidores) (actividade OBRIGATORIA e AVALIABLE).
O traballo de prácticas será tamén unha actividade OBRIGATORIA, GRUPAL (por parellas) E AVALIABLE para o alumnado de nova matrícula ou aqueles estudantes repetidores que non o fixeron en anos anteriores. O seguimento destas actividades de avaliación continua farase mediante a entrega periódica e titorías.
Avaliación das competencias
Exame: Con01, Con02, Con05, Con06, Con09; H/D01, H/D02, H/D03, H/D08; Com01, Comp03, Comp05, Comp06
Traballos (avaliación continua): Con01, Con02, Con05, Con06, Con09; H/D01, H/D02, H/D03, H/D07, H/D08, H/D10, H/D11, H/D12; Com01, Comp03, Comp04, Comp05, Comp06, Comp07
69.5 horas totais de traballo persoal do estudante. Desas 69.5 horas, 40 horas serán as que o alumnado lle terá que dedicar para o estudo da materia, que deberá ser constante ao longo do semestre, e 29.5 horas para a elaboración dos traballos.
TOTAL= 25 h x 4.5 ECTS = 112.5
Recoméndase o estudo da materia de maneira continuada, así como participar activamente nas clases. Repasar o contido da materia antes das sesións prácticas, e facer uso das tutorías para solucionar as dúbidas que poidan xurdir. Tamén se recomenda empregar a bibliografía.
- Coñecementos previos que se necesitan: Química, Matemáticas, Biofísica, Bioloxía da célula, Bioquímica I e II e Xenética I e II
- Comunicación cos/as alumnos/as: A materia disporá dunha aula virtual na plataforma Moodle, A comunicación cos alumnos farase a través do correo electrónico, dun chat habilitado na plataforma Moodle ou a través da aplicación MS-teams
IMPORTANTE:
- Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na normativa de avaliación do rendimiento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións. Esta vén sinalar que a realización fraudulenta dalgún exercicio ou proba esixida na avaliación implicará a cualificación de suspenso na convocatoria correspondente, con independencia do proceso disciplinario que se poida seguir contra o alumnado infractor. Considérase fraudulenta, entre outras, a realización de traballos plagiados (por exemplo, dos compañeiros de curso ou de curso previos) ou obtidos de fontes accesibles ao público sen reelaboración ou reinterpretación e sen citas aos autores e das fontes.
- Tamén queda terminantemente PROHIBIDA a distribución por distintos medios (por exemplo, páxinas web) e SEN CONSENTIMENTO EXPRESO do profesor, de calquera material docente (apuntamentos, etc) colgado na aula virtual ou na plataforma MS-teams, así como o USO NA aula de apuntamentos da materia doutros anos procedentes de páxinas web ALLEAS á USC. De detectarse devandito uso pedirase a retirada inmediata do devandito material por parte do alumno/a.
Francisco Javier Salgado Castro
Coordinador/a- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Teléfono
- 881816928
- Correo electrónico
- franciscojavier.salgado [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
André Pérez Potti
- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Correo electrónico
- andre.perez [at] usc.es
- Categoría
- Investigador/a: Ramón y Cajal
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 06. Diane Fosey e Jane Goodall |
| Xoves | |||
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 06. Diane Fosey e Jane Goodall |
| Venres | |||
| 12:00-13:00 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | Aula 06. Diane Fosey e Jane Goodall |
| 15.05.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 01. Charles Darwin |
| 15.05.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 02. Gregor Mendel |
| 14.07.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 04: James Watson e Francis Crick |