Créditos ECTS Créditos ECTS: 12
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 50 Clase Interactiva: 109 Clínicos EEES: 15 Total: 177
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
Áreas: Estomatoloxía
Centro Facultade de Medicina e Odontoloxía
Convocatoria: Anual
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
• Definir o concepto e o ámbito da Patoloxía e Terapéutica Dental.
• Recoñecer as entidades nosológicas que afectan os tecidos duros do dente.
• Sinalar como realizar unha anamnesis regrada e describir os diferentes métodos de exploración e probas complementarias adecuados a cada entidade patolóxica.
• Nomear as causas e explicar as teorías existentes respecto ao desenvolvemento da carie.
• Explicar a histopatología e a epidemioloxía da carie.
• Enumerar as formas clínicas e topográficas da carie.
• Describir a etiología da patoloxía pulpar.
• Diferenciar a sintomatoloxía asociada á carie, pulpitis e periodontitis.
• Realizar o diagnóstico diferencial dos diferentes tipos de pulpitis.
• Enumerar e os procesos dexenerativos pulpares e describir o seu histopatología.
• Diferenciar a periodontitis apical aguda e crónica.
• Recoñecer os procesos endo-periodontales.
• Recoñecer e describir os instrumentos específicos empregados en Patoloxía e Terapéutica dental.
• Describir como realizar un correcto illamento do campo operatorio.
• Indicar os tipos e propiedades das resinas compostas e citar os problemas da técnica e do material.
• Definir as diferentes clases de cavidades para resinas compostas.
• Describir as técnicas básicas de operatoria dental sobre modelos: preparación de cavidades.
• Citar as fases da obturación con resinas compostas.
• Nomear as rexións anatómicas e os principais compoñentes histolóxicos da pulpa dentaria.
• Describir os cambios que sofren a pulpa e a dentina coa idade.
• Explicar a anatomía dental interna de cada dente e as variacións máis frecuentes.
• Enumerar a secuencia radiolóxica básica nun tratamento de endodoncia.
• Citar as entidades nosológicas que afectan á pulpa do dente e recoñecer de cada unha delas: as causas (etiología), a incidencia na poboación (epidemioloxía), o mecanismo de actuación da enfermidade (patogenia), as alteracións do funcionalismo normal (fisiopatología) e as lesións morfolóxicas (histopatología).
• Valorar os datos obtidos na historia clínica co fin de poder facer un bo diagnóstico, diagnóstico diferencial, prognóstico e planificación terapéutica de cada unha das entidades nosológicas que afectan á pulpa.
• Enumerar as indicacións e contraindicacións do tratamento endodóntico.
• Identificar o instrumental empregado en endodoncia.
• Describir os diferentes tipos de técnicas anestésicas para o tratamento endodóntico.
• Explicar o proceso de apertura cameral en cada un dos grupos dentarios.
• Enumerar as etapas da instrumentación.
• Citar as diferentes técnicas de obturación existentes.
• Indicar os accidentes e complicacións que poden ocorrer durante un tratamento endodóntico.
• Definir a secuencia clínica do tratamento endodóntico.
• Recoñecer, describir e aplicar todos os materiais empregados en endodoncia
loque I: Patoloxía Dental
Tema 1. Introdución á Patoloxía e Terapéutica Dental.
Tema 2. Anomalías do desenvolvemento.
Tema 3. Carie dental I. Concepto, historia e etiología.
Tema 4. Carie dental II. Patogenia, Fisioloxía e Anatomía Patolóxica.
Tema 5. Carie dental III. Formas topográficas, clínica e diagnóstico.
Tema 6. Outros procesos destrutivos dentarios. Lesións Cervicais non Cariosas.
Tema 7. Depósitos sobre os dentes.
Tema 8. Patoloxía pulpar.
Tema 9. Patoloxía periapical de orixe pulpar.
Tema 10. Patoloxía endo-periodontal.
Seminario de casos clínicos.
Bloque II: Operatoria Dental
Tema 11. Preparación e illamento do campo operatorio.
Tema 12. Métodos de eliminación da carie.
Tema 13. Principios da preparación cavitaria para resinas compostas.
Tema 14. Resinas compostas I. Composición, clasificación e propiedades. Polimerización.
Tema 15. Resinas compostas II. Problemas da técnica e do material.
Tema 16. Cavidades de clase I e II para resinas compostas.
Tema 17. Cavidades de clase III, IV e V para resinas compostas.
Tema 18. Adhesión para resinas compostas.
Tema 19. Obturación, acabado e pulido das resinas compostas.
Tema 20. Outros materiais de uso en terapéutica dental. Materiais bioactivos. Protección pulpar directa e indirecta.
Tema 21: Blanqueamiento dentes vitais.
Seminario de casos clínicos.
Bloque III: Endodoncia
Tema 22: Anatomía dental interna
Tema 23. Diagnóstico clínico e radiolóxico en endodoncia
Tema 24. Introdución ao tratamento endodóntico
Tema 25. Apertura cameral
Tema 26. Principios da instrumentación e limpeza de condutos
Tema 27. Obturación dos condutos radiculares
Tema 28. Accidentes e complicacións en endodoncia
Tema 29. Avaliación dos resultados en endodoncia
Seminario de casos clínicos.
Prácticas Preclínicas
Prácticas preclínicas de preparación de cavidades para resinas compostas en fantomas e dentes naturais extraídos montados en zócalos de escaiola e prácticas preclínicas de endodoncia en dentes naturais montados en bloques de resina acrílica.
Práctica 1. Montaxe de dentes en modelos de traballo
Práctica 2. Illamento do campo operatorio
Práctica 3-7. Preparación de cavidades e restauracións clase I, II, III, IV e V
Práctica 8. Confección de bloques didácticos
Práctica 9. Aperturas en endodoncia
Práctica 10. Localización de condutos. Determinación da lonxitude de traballo.
Práctica 11. Instrumentación manual
Práctica 12. Instrumentación mecánica rotatoria
Práctica 13. Obturación dos condutos radicares
Prácticas clínicas.
Primeiro contacto con pacientes en escenarios reais, unha vez superadas as prácticas preclínicas.
- Patología y Terapéutica Dental. Javier García Barbero. (2ª ed). Elsevier. 2015
- Operatoria Dental: Integración Clínica. Barrancos J. (4ª ed). Editora Médica Panamericana. 2006
- Arte y Ciencia de la Odontología Conservadora. Studervant R. (5ª ed.). Elsevier. 2007
- Shortcuts en Odontología Estética: una nueva visión sobre TIPS.Ronaldo Hirata. Quintessence Publising España, 2018
- Endodoncia. Técnicas clínicas y Bases Científicas. Carlos Canalda, Esteban Brau. (4ª ed). Elsevier, 2019.
- Solución de Problemas en Endodoncia. Gutmann, J. Ed. Elsevier 2007
- Vías de la Pulpa. Cohin S. Ed. Elsevier. (10ª ed.). Elsevier, 2002
- Manual de Practicas. Patología Terapéutica Dental. Endodoncia. Rodriguez-Ponce López, A. 2013.
- Endodoncia. Principios y Practicas. Mahmoud Torabinejad y Richard Walton.(4ª ed.). Elsevier, 2010.
- Endodoncia para Todos. Protocolos Clínicos Necesarios en Endodoncia y en la Reconstrucción del Diente Endodonciado. Martín Biedma B, Castelo Baz P. Ed Peldaño, 2022.
Coñecementos
- Con34: Realizar tratamentos básicos da patoloxía buco-dentaria en pacientes de todas as idades. Os procedementos terapéuticos deberán basearse no concepto de invasión mínima e nun enfoque global e integrado do tratamento bucodental.
Con36: Tomar e interpretar radiografías e outros procedementos baseados na imaxe, relevantes na práctica odontolóxica.
- Con37: Realizar modelos diagnósticos, montalos e tomar rexistros inter-oclusais.
- Con38: Determinar e identificar os requisitos estéticos do paciente e das posibilidades de satisfacer as súas inquedanzas.
- Con43: Aplicar técnicas de anestesia loco-rexional.
- Con44: Preparar e illar o campo operatorio.
- Con50: Tratar traumatismos dento-alveolares en denticións temporal e permanente.
- Con52: Valorar e tratar ao paciente con carie ou outra patoloxía dentaria non cariada e ser capaz de utilizar todos os materiais encamiñados a restaurar a forma, función e a estética do dente en pacientes de todas as idades.
- Con53: Deseñar, preparar os dentes, prescribir, rexistrar, realizar probas clínicas e colocar e poñer en servizo restauracións indirectas: incrustacións, facetas ou frentes laminados estéticos e coroas unitarias.
- Con54: Tratar operatoriamente os procesos destructivos e as lesións traumáticas dento-alveolares.
- Con55: Realizar tratamentos endodóncicos e aplicar procedementos para preservar a vitalidade pulpar.
- Con56: Realizar procedementos estéticos convencionais desde unha perspectiva multidisciplinar.
Competencias
- Comp01: Capacidade de análise e síntese.
- Comp02: Capacidade de organizar e planificar.
- Comp03: Comunicación oral e escrita na propia lingua.
- Comp05: Habilidades básicas de manexo do ordenador.
- Comp07: Resolución de problemas.
- Comp08: Toma de decisións.
- Comp09: Capacidade crítica e autocrítica.
- Comp10: Traballo en equipo.
- Comp11: Habilidades interpersoais.
- Comp14: Apreciación da diversidade e multiculturalidade.
- Comp16: Compromiso ético.
- Comp17: Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
- Comp19: Capacidade de aprendizaxe autónoma.
- Comp20: Capacidade para adaptarse a novas situacións.
- Comp27: Preocupación pola calidade.
- Comp28: Motivación de logro.
Habilidades ou destrezas
- H/D07: Promover a aprendizaxe de maneira autónoma de novos coñecementos e técnicas, así como a motivación pola calidade.
- H/D08: Saber compartir información con outros profesionais sanitarios e traballar en equipo.
- H/D09: Comprender a importancia de manter e utilizar os rexistros con información do paciente para a súa posterior análise, preservando a confidencialidade dos datos.
- H/D15: Estar familiarizado coas características patolóxicas xerais das enfermidades e trastornos que afectan aos sistemas orgánicos, especificamente aquelas que teñen repercusión bucal.
- H/D17: Comprender e recoñecer os principios de ergonomía e seguridade no traballo (incluíndo control de infeccións cruzadas, protección radiolóxica e enfermidades ocupacionais e biolóxicas).
- H/D18: Coñecer, valorar críticamente e saber utilizar as fontes de información clínica e biomédica para obter, organizar, interpretar e comunicar a información científica e sanitaria.
- H/D19: Coñecer o método científico e ter capacidade crítica para valorar os coñecementos establecidos e a información novidosa. Ser capaz de formular hipóteses, recompilar e valorar de forma crítica a información para a resolución de problemas, seguindo o método científico.
- H/D20: Obter e elaborar unha historia clínica que conteña toda a información relevante.
H/D21: Saber realizar un exame bucal completo, incluíndo as oportunas probas radiográficas e de exploración complementarias, así como a obtención de adecuadas referencias clínicas.
- H/D22: Saber realizar un exame bucal completo, incluíndo as oportunas probas radiográficas e de exploración complementarias, así como a obtención de adecuadas referencias clínicas.
- H/D25: Coñecer e aplicar o tratamento básico da patoloxía buco-dentaria máis habitual en pacientes de todas as idades. Os procedementos terapéuticos deberán basearse no concepto de invasión mínima e nun enfoque global e integrado do tratamento bucodental.
- H/D27: Formular e propoñer as medidas preventivas adecuadas a cada situación clínica.
- H/28: Adquirir experiencia clínica baixo a adecuada supervisión.
Programa teórico:
Clase maxistral: Exposición das liñas mestras do contido do programa apoiado con presentación de imaxes e vídeos clínicos de apoio aos coñecementos teóricos.
Resolución de problemas/Estudo de casos: Implementaranse sistemas de resposta interactiva para fomentar a participación.
Estudo Previo - Aula Virtual: Apoio á docencia teórico-práctica aplicando principios básicos de autoaprendizaxe. A través dela proporcionarase documentos, directrices, normativas, tarefas que afectan á materia. Recoméndase que periodicamente os/ as alumnos/ as accedan a ela por se houbese algún contido ou aviso que lles puidese pasar desapercibido.
Prácticas de laboratorio:
Prácticas de laboratorio
Simulación
Cartafol/ Dossier
En base á información do Caderno de Prácticas (Aula Virtual), o alumno aplicará os coñecementos adquiridos sobre modelos de simulación e rexistrará cada actividade nun portafolio.
Prácticas clínicas:
Primeiro contacto con pacientes en escenarios reais. Desenvolveranse nos Boxes clínicos da primeira planta durante o segundo cuadrimestre.
Soamente accederán ás prácticas clínicas con pacientes os estudantes que teñan aprobadas as prácticas preclínicas de laboratorio do 1º cuadrimestre.
Esta materia comprende un contido teórico e outro práctico, ponderándose da seguinte forma:
- Contido teórico 50% da nota final da materia
- Contido práctico 50% da nota final da materia
IMPORTANTE: Ambos os contidos teórico e práctico da materia deberán de aprobarse independentemente un do outro para poder obter o aprobado na materia. É dicir, non se compensa o suspenso nunha das partes cunha boa nota na outra.
CONTIDO TEÓRICO (50%)
Asistencia obrigatoria (80%) con xustificación obrigatoria de faltas.
Avaliarase mediante unha proba escrita ao final do curso con todo o contido da materia.
CONTIDO PRÁCTICO (50%)
Asistencia obrigatoria con xustificación obrigatoria de faltas.
A asistencia a prácticas é obrigatoria, considerándose de maneira xenérica non recuperables fora do seu día e horario de execución. Tres faltas inxustificadas a estas actividades implican ter suspensa esta parte da materia. A falta xustificada non implica a adquisición das competencias, polo que o profesorado determinará como compensar este aspecto.
As prácticas clínicas avalíanse diariamente teniendo en cuenta entre outros aspectos:
1. Puntualidade
2. Participación
3. Instrumental (suficiente, adecuado, e en bo estado para a realización da práctica)
4. Coñecemento da práctica para realizar
5. Execución da práctica (orde, limpeza, aproveitamento do tempo)
6. Resultado do traballo realizado
7. Coidado das instalacións
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios e probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificación da USC.
Ademais de asistir a todas as actividades presenciais da materia, recoméndase dedicar polo menos 90 horas de traballo persoal coa seguinte distribución orientadora:
Estudo individual dos contidos das clases expositivas e seminarios 45 h.
Preparación de prácticas de laboratorio 15 h.
Preparación de prácticas clínicas 24 h.
Lecturas recomendadas, actividades de biblioteca ou similares 6h
- Recoméndase a asistencia as clases teóricas
- Recoméndase utilizar adecuadamente as horas das titorías.
- Repasar semanalmente os coñecementos adquiridos. O tempo que se debe dedicar á materia está en función do aproveitamento e da comprensión que se obteña nas clases.
- Realizar de forma voluntaria probas de avaliación.
- Consultar a bibliografía recomendada, utilizando os apuntamentos de clase soamente como guións orientadores.
Desde a materia ínstase a que o medio de comunicación preferente entre o profesorado e o alumnado sexa o sistema de mensaxería da aula Virtual e o correo electrónico corporativo da USC. Aqueles estudantes que prefiran empregar o seu correo electrónico persoal recoméndaselles que redireccionen o correo da USC ao persoal para non perder ningunha información que poida transmitirse por estas canles. As direccións de correo electrónico do profesorado están no apartado correspondente da materia na web da USC.
Berta Rivas Mundiña
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Estomatoloxía
- Correo electrónico
- berta.rivas [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
Márcio Diniz Freitas
Coordinador/a- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Estomatoloxía
- Correo electrónico
- marcio.diniz [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Odontoloxía-Aula 3 |
| 16:00-20:00 | Grupo /CLIL_02 | Castelán | Odontoloxía-Box 1.1 |
| 16:00-20:00 | Grupo /CLIL_01 | Castelán | Odontoloxía-Laboratorio Fantomas |
| 20.05.2025 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-Aula 3 |
| 20.05.2025 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-A. Suárez Nuñez |
| 02.07.2025 16:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-A. Suárez Nuñez |