Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Dereito Público Especial e da Empresa
Áreas: Dereito do Traballo e da Seguridade Social
Centro Facultade de Relacións Laborais
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Coñecemento dos elementos sobre os que se constrúen as relacións colectivas do traballo (suxeitos, negociación colectiva e conflitos colectivos).
Comprensión das fontes reguladoras das devanditas relacións.
A) Os actores das relacións colectivas de traballo
Lección 1ª. O SINDICATO E AS ASOCIACIÓNS EMPRESARIAIS
I. Concepto.- II. Clases.- III. O recoñecemento do dereito de sindicación e de asociación empresarial.- IV. Base e función constitucional dos sindicatos e das asociacións empresariais.- V. Unha referencia ás asociacións profesionais de traballadores autónomos.
Lección 2ª: LIBERDADES DE SINDICACIÓN E DE ASOCIACIÓN EMPRESARIAL (I)
I. A titularidade individual do dereito de liberdade sindical.-. II. Contido da liberdade sindical: 1. Contido esencial; especial consideración das liberdades de afiliación e de non afiliación: os pactos de seguridade sindical; 2. Contido adicional.- III. Titularidade e contido do dereito de asociación empresarial.- IV. A acción institucional dos sindicatos e das asociacións empresariais.- V. Tutela xudicial e administrativa da liberdade sindical.
Lección 3ª: LIBERDADES DE SINDICACIÓN E DE ASOCIACIÓN EMPRESARIAL (II)
I. Constitución e vicisitudes dos sindicatos e das asociacións empresariais de estrutura simple e complexa: 1. Constitución; 2. Vicisitudes: A) Fusión; B) Integración; C) Escisión; D) Suspensión e disolución; 3. Organizacións sindicais e empresariais internacionais.- II. Liberdade de regulamentación. Os estatutos e o control da súa legalidade.- III. Liberdade de organización e funcionamento internos e aspectos conexos (recursos patrimoniais e responsabilidade).
Lección 4ª: A REPRESENTATIVIDADE DOS SINDICATOS E DAS ASOCIACIÓNS EMPRESARIAIS
I. Concepto. II. A maior representatividade sindical: 1. Sindicatos máis representativos; 2. Sindicatos representativos; 3. Atribucións dos sindicatos máis representativos e representativos: Atribucións principais e adicionais.- III. A maior representatividade das asociacións empresariais. IV. Unha referencia á representatividade das asociacións profesionais de traballadores autónomos.
Lección 5ª. PARTICIPACIÓN DOS TRABALLADORES NA EMPRESA E REPRESENTACIÓN COLECTIVA
I. Formas de participación mediante estruturas de representación colectiva de ámbito nacional e europeo.- II. A representación unitaria: 1. Caracteres; 2. A circunscrición electoral. 3. O comité de empresa. Constitución, composición e funcionamento; 4. Os delegados de persoal. Constitución, composición e funcionamento; 5. O comité intercentros; 6. Competencias; 7. Capacidade de obrar; 8. Garantías; 9. Elección; 10. Mandato. Revogación e substitucións; 11. Unha referencia á representación unitaria dos funcionarios públicos e asimilados.- III. A representación sindical: 1. As seccións sindicais. Facultades, facilidades e capacidade de obrar; 2. Os delegados sindicais.- IV. Dereito de reunión. Asembleas.
B) Negociación colectiva "laboral"
a) Xeral
Lección 6ª. O DEREITO Á NEGOCIACIÓN COLECTIVA "LABORAL"
I. Concepto de negociación colectiva.- II. O dereito constitucional á negociación colectiva laboral.- III. Os produtos da negociación colectiva estatutaria. Eficacia.- IV. Os convenios colectivos " extraestatutarios".
b) Os convenios colectivos no Estatuto de los Trabajadores
Lección 7ª. ÁMBITOS E PARTES
I. Unidades de contratación e ámbitos dos convenios colectivos.- II. Determinación do convenio colectivo sectorial aplicable.- III. Adhesión e extensión.- IV. Concorrencia de convenios.- V. Partes: 1) Capacidade convencional. 2) Lexitimación para negociar.
Lección 8ª. PROCEDEMENTO DE NEGOCIACIÓN
I. Iniciativa. O deber de negociar.- II. Constitución da comisión negociadora.- III Negociación: deliberacións e acordos. Boa fe negocial.- IV. Rexistro, depósito e publicación.
Lección 9ª. ASPECTOS TEMPORAIS E CONTIDO
I. Entrada en vigor. Duración; denuncia.- II. Contido: 1) "Normativo"; 2) Obligacional: a paz laboral; 3) Necesario ou "mínimo".- III. Inaplicación.- IV. Revisión e modificación.
Lección 10ª: APLICACIÓN E INTERPRETACIÓN. CONTROL DE LEGALIDADE E ILESIVIDAD
I. Aplicación e interpretación: 1) Polas comisións paritarias e outras vías extraxudiciais. 2) Polos Tribunais laborais.- II. Control de legalidade e ilesividad: a impugnación do convenio colectivo.
C) Conflitos colectivos
Lección 11ª. Os CONFLITOS DE TRABALLO: CLASES E PROCEDEMENTOS DE SOLUCIÓN
I. Concepto de conflito de traballo.- II. Conflitos individuais e colectivos. O conflito plural.- III. Conflitos xurídicos e de intereses.- IV. Procedementos de solución dos conflitos colectivos: 1) procedementos extraxudiciais; 2) solución xudicial.- V. Medidas de conflito colectivo: concepto e regulación.
Lección 12ª. O PECHE PATRONAL
I. Concepto e clases.- II. Supostos legais de peche patronal.- III. Efectos.
Lección 13ª. O DEREITO DE FOLGA
I. Concepto e clases.- II. Marco normativo.- III. Titularidade.- IV. "Renuncia".- V. Protección.
Lección 14ª. LÍMITES DO DEREITO DE FOLGA
I. A garantía dos servizos esenciais da comunidade.- II. Estados de alarma, excepción e sitio.- III. Folgas ilegais e folgas prohibidas.
Lección 15ª. O EXERCICIO DO DEREITO DE FOLGA. EFECTOS E TERMINACIÓN
I. Declaración e comunicación.- II. Desenvolvemento: o comité de folga, publicidade e servizos de seguridade e mantemento. III. Terminación.- IV. Efectos: 1) Sobre os traballadores folguistas; 2) Sobre os traballadores non folguistas.
Para o estudo da materia recoméndase ter a disposición e manexar os manuais que abordan as materias obxecto do programa, entre eles os relacionados a continuación:
Leccións 1ª a 5ª, ambas as incluidas:
- J. GÁRATE CASTRO: "Derecho Sindical", volumen I (actores), editorial Bomarzo (Albacete, 2023).
Leccións 6, a 10ª, ambas as incluidas:
- J. GÁRATE CASTRO: "Derecho Sindical", volumen II, editorial Bomarzo (Albacete, 2024).
Leccións 11 a 15ª, ambas as incluidas:
- J. GÁRATE CASTRO: "Derecho Sindical", volumen III, editorial Bomarzo (Albacete, 2023).
É IMPRESCINDIBLE O MANEXO DA LEXISLACIÓN LABORAL NA MATERIA, recompilada por calquera editorial, sempre que estea actualizada. Edicións do BOE facilita en internet acceso gratuíto a unha recompilación de lexislación laboral que cumpre tales esixencias.
COMPETENCIAS
- Coñecemento da normativa nacional e internacional reguladora da liberdade sindical.
- Coñecemento dos contidos da liberdade sindical e do dereito de asociación empresarial.
- Coñecemento da elección e constitución, funcionamento, competencias e facultades dos órganos de representación unitaria e sindical. Coñecemento das garantías dos seus membros.
- Coñecemento dos tipos de convenios ou pactos colectivos e da súa eficacia.
- Coñecemento de canto concirne á negociación do denominado convenio "estatutario" (partes e lexitimación; contidos; procedemento de negociación; boa fe negocial; depósito, rexistro e publicación; entrada en vigor; concorrencia; impugnación e administración).
- Coñecemento dos distintos tipos de conflito de traballo e dos elementos identificativos do conflito colectivo.
- Coñecemento das medidas de conflito colectivo, en especial da folga e do peche patronal.
- Coñecemento dos procedementos de solución dos conflitos colectivos.
- Capacidade para asesorar e representar os traballadores e empresarios e as súas respectivas organizacións.
- Capacidade para asesorar e representar nos procesos de negociación colectiva e en conflitos colectivos de traballo.
A docencia será de carácter presencial, igual que as titorías. Non se atenderán os correos electrónicos.
Nas clases presenciais expoñeranse os principais problemas prácticos dos temas tratados. Darase especial importancia ao manexo da xurisprudencia e dos textos legais. Unha e outros son soportes fundamentais daquelas. Formularanse preguntas aos alumnos sobre as cuestións abordadas; así mesmo, estes poderán e, mesmo, deberán expoñer as dúbidas ou problemas atopados na preparación dos contidos da materia. Tales contidos son obxecto dos manuais recomendados, nos que se atopan suficientemente determinados. Para seguir con óptimo aproveitamento as clases, os alumnos deben proceder á previa lectura daqueles contidos.
Algunhas das leccións serán obxecto de tratamento nas clases interactivas, a través da metodoloxía de "aula investida". Como mínimo, o emprego de tal metodoloxía afectará as leccións 3ª, 8ª, 14ª e ás preguntas I e II da lección 15ª. A tales efectos, os alumnos que desexen intervir deberán solicitalo coa antelación que determine o profesor, o cal asignará a cada un deles as cuestións ou materias obxecto da correspondente exposición. Devandita exposición será oral, sen prexuízo de que o alumno poida servirse dun breve esquema ou guión escrito. Non se admitirá nin puntuará a mera lectura dun texto, tanto en soporte papel como informático.
Tres das clases interactivas estarán dedicadas á contestación, por parte dos alumnos, dunha parte das preguntas test que figuran nos cadernos que acompañan aos manuais recomendados. A efectos de cumprimentar os cadernos non se admite o uso de medios dixitais nin, salvo autorización expresa, fotocopias ou outros tipos de documentos.
As intervencións dos alumnos nas clases presenciais serán orais, quedando excluída a mera lectura dun texto, tanto en soporte papel como informático.
Exame FINAL escrito.
O exame constará de dúas probas. A primeira, obrigatoria, consistirá na realización dun test e servirá para seleccionar aos que poden pasar á segunda, de realización voluntaria. A máxima cualificación ou nota que pode obter quen realice só a primeira proba é de 7 puntos (notable). O alumno que obteña en dicha proba polo menos 6 puntos (24 preguntas correctas) pódese someter, se o desexa, á segunda, consistente, ben no desenvolvemento dunha ou dúas preguntas das leccións do programa, ben nun suposto teórico-práctico. Tal proba permitiralle conseguir, no seu caso (sempre que se obteña nela unha puntuación superior a 7), unha cualificación final máis alta, a cal dependerá da maior ou menor nota que logre alcanzar naquela.
A próba test, obrigatoria, estará composta por 28 preguntas con tres posibles respostas, das que só unha é correcta.
Para a determinación da puntuación correspondente á anterior proba terase en conta que cada pregunta que se responda de forma correcta dá dereito a obter 0,25 puntos. Non descontan as preguntas en branco ou mal contestadas.
Á cualificación obtida na proba test ou, se se realizase, na proba para conseguir unha nota superior á da proba test engadirase, no seu caso, até 1'5 puntos, pola PARTICIPACIÓN ACTIVA E APROVEITAMENTO nas sesións interactivas, por un resultado aceptable (80% de respostas correctas) na realización dos cadernos de preguntas test e nas exposicións orais sobre os contidos das leccións obxecto de tratamento a través da modalidade de "aula investida". TODAS AS ACTIVIDADES ÁS QUE SE ACABA DE FACER REFERENCIA COMPOÑEN A PARTE DE AVALIACIÓN CONTINUA DO SISTEMA DE AVALIACIÓN. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ PARA ESTES EFECTOS A PUNTUACIÓN OBTIDA NA PARTE CORRESPONDENTE Á ALUDIDA AVALIACIÓN CONTINUA.
PARA OS ALUMNOS DE FIN DE CARREIRA O EXAME ESCRITO CONSISTIRÁ NUN ÚNICA PROBA DE TRES PREGUNTAS SOBRE LECCIÓNS DO PROGRAMA.
A efectos da normativa da USC sobre permanencia, a cualificación do alumno que asista a clases expositivas ou interactivas, complete as actividades académicas propostas como parte do sistema de avaliación continua e non realice o exame final, será a de "NON PRESENTADO".
===============
Réxime dos alumnos con exención de docencia:
Á cualificación obtida na próba test ou, se se realizase, na proba para obter unha nota superior a da próba test engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola realización das actividades, os traballos e os supostos prácticos que propoña o profesor e acepte o alumno. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ PARA ESTES EFECTOS A PUNTUACIÓN QUE EVENTUALMENTE SE ADXUDICOU POLAS ACTIVIDADES, OS TRABALLOS E OS SUPOSTOS PRÁCTICOS AOS QUE SE FIXO REFERENCIA.
Considérase imprescindible dedicar ao estudo da materia, como mínimo, 70 horas efectivas.
A inasistencia a clase e deixar para o final o estudo da materia limita extraordinariamente as posibilidades de superala.
Co fin de facilitar a resolución das dúbidas, os profesores responsables da materia atenderán aos alumnos, ademais de en o horario "oficial" de titoría, en calquera outro momento no que estean libres. A atención realizarase nos despachos de que dispoñen os Profesores na Facultade de Dereito dá Universidade de na Facultade de Relación Laboráis e Recursos Humanos de Santiago de Compostela.
A REALIZACIÓN FRAUDULENTA DE CALQUERA ACTIVIDADES PROPOSTAS AOS ALUMNOS AO LONGO DO CURSO CONDUCIRÁ A QUE ESTAS SE TEÑAN POR NON REALIZADAS. A REALIZACIÓN FRAUDULENTA DO EXAME FINAL DETERMINARÁ A EXPULSIÓN DE ESTE E A CUALIFICACIÓN DE SUSPENSO NA CORRESPONDENTE CONVOCATORIA, ASÍ COMO O SOMETEMENTO A EXAME ORAL NAS SEGUINTES CONVOCATORIAS.
Francisco Javier Garate Castro
Coordinador/a- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814720
- Correo electrónico
- fcojavier.garate [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Jose Manuel Pazo Argibay
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Correo electrónico
- josemanuel.pazo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOSU
Lidia Gil Otero
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814757
- Correo electrónico
- lidia.gil.otero [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Axudante Doutor LOSU
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-13:00 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Castelán | Aula 5 |
| 17:00-19:00 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Castelán | Aula 5 |
| Mércores | |||
| 11:00-13:00 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Castelán | Aula 5 |
| 17:00-19:00 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Castelán | Aula 5 |
| 02.06.2025 16:30-19:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 3 |
| 02.06.2025 16:30-19:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 3 |
| 02.06.2025 16:30-19:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 5 |
| 02.06.2025 16:30-19:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 5 |
| 02.06.2025 16:30-19:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 6 |
| 02.06.2025 16:30-19:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 6 |
| 30.06.2025 09:30-12:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 3 |
| 30.06.2025 09:30-12:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 3 |
| 30.06.2025 09:30-12:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 5 |
| 30.06.2025 09:30-12:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 5 |
| 30.06.2025 09:30-12:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 6 |
| 30.06.2025 09:30-12:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 6 |