Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 102 Horas de Titorías: 4 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 20 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
Áreas: Nutrición e Bromatoloxía
Centro Facultade de Ciencias
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
- Coñecer o que significa a calidade e os sistemas de xestión da calidade e a súa importancia no mundo Industrial alimentario.
- Coñecer qué son os Sistemas de Autocontrol da hixiene, qué é o APPCC, a súa orixe, beneficios e finalidade, principios, integrantes do sistema, o seu desenrrolo e auditoría.
- Coñecer os concetos de trazabilidade, seu desenrrolo, os principais métodos e saber aplicalos na industria alimentaria.
- Coñecer o conceto de Autenticidade Alimentaria e os distintos métodos para a súa determinación, así como saber aplicalos.
TEORÍA.
- Introdución á Calidade.
- Introdución aos Sistemas de Autocontrol da Hixiene.
- Plantexamento dun Sistema de APPCC: parte Xeral.
- Programas de Prerrequisitos (PPRs).
- Planificación do Sistema APPCC I: Plan APPCC (1º,2º principios)
- Planificación do Sistema APPCC II: Plan APPCC (3º, 4º, 5º, 7º principios)
- Verificación do sistema APPCC (6º principio).
- Introdución aos conceptos de Trazabilidade e Autenticidade, importancia, relacións entre si, outros conceptos de interese. Normativas de aplicación.
- Sistemas de trazabilidade no sector cárnico, exemplos. Outros Sistemas de trazabilidade, exemplos.
- Control da trazabilidade en alimentos mediante a investigación do DNA, exemplos.
- Métodos para a determinación da autenticidade alimentaria, introdución, etiquetaxe. Métodos sensoriais. Métodos baseados en determinación de lípidos. Determinación de perfís proteicos en Autenticidade Alimentaria, Métodos imunolóxico. Métodos baseados en técnicas de investigación do DNA, outros métodos.
- Autenticidade alimentaria, exemplos de fraudes por tipo de alimento.
SEMINARIOS:
Traballos prácticos cos documentos e rexistros relacioados cos sistemas de autocontrol da inocuidade dos alimentos baseados nos principios do APPCC.
Discusión do traballo autónomo proposto aos alumnos. Formulación de problemas relativos a trazabilidade e autenticidade alimentaria.
PRÁCTICAS DE CAMPO (visita industria agroalimentaria):
Visita a unha empresa alimentaria con Sistemas de Trazabilidade e Sistemas de autocontrol da hixiene implantados: aplicación real destes sistemas (condicionado polo orzamento da materia).
Consultar a bilbliografía actualizada recomendada polo Profesor.
- AFNOR (1989). "Controle de la Qualite des Produits Alimentaires. Methodes d'Analyse Officielles". Ed. AFNOR. Paris. La Defense.
- Codex Alimentarius. (1995). Directrices para la Aplicación del Sistema de Análisis de Riesgos y Control de Puntos Críticos (ARCPC). Vol. 1B FAO-OMS.-FAO. (1989). Alimentación y Nutrición. 14/9.
- "Manual para el control de Calidad de los Alimentos 9: Introducción a la toma de muestras de alimentos". Roma.
- FAO/OMS. (1990). "Codigo de principios referentes a la leche y los productos lácteos". Roma.
- Gálvez, D.Mª. y Guitiérrez, Mª José. (2001 b.). Intervención veterinaria en la implantación de Sistemas de autocontrol en la industria agroalimentaria y su relación con la ISO 9000/2000. Ed. Fundación de Estudios y Formación Sanitaria. Madrid.
- ICMSF (The International Commision on Microbiological Specifications for Foods of the International Union of Microbiological Societies). (1991). "El sistema de análisis de riesgos y puntos críticos. Su aplicación a la industria de alimentos". Ed. Acribia. Zaragoza.
- MADRID, A. (1986). "Manual de Industrias Alimentarias". Ed. A.M.V. Madrid.
- MORTIMORE, S. Y WALLACE, C. (1994). "HACCP. Enfoque práactico" Ed.Acribia,s.a.
- MULTON, J.L. (1991). "Thechniques d'analyse et de controle dans les industries Agro-Alimentaires. Volume1,4.- Le Controle de la Qualite. Principes Generaux et aspects legislatifs". Ed. Lavoisier. Paris.
- NORMAS de CALIDAD de los ALIMENTOS. (1990). Ed. A.M.V.
- SERRA, J.A. y ESCRICHE, I. (1997). “Introducción al control de calidad en la industria alimentaria”. Ed.Servicio de publicaciones Univ.Politécnica, Valencia.
- Manipulación de Alimentos. Ed. Formadís.
- Universidad de Salamanca. (1999). Seguridad en los alimentos-ARCPPC. Ed. Servicios de Cursos Extraordinarios y Formación Continuada de la Universidad de Salamanca. Participantes: Departamento de Microbiología y Genética, Departamento de Química Analítica, Nutrición y Bromatología, Federación Española de Industrias de la Alimentación y Bebidas (FIAB), Asociación Universidad-Empresa (AUESA). Salamanca.
- Vázquez, B.I. y Franco, C.M. (2002). Análisis de peligros y puntos de control críticos (APPCC): guía de asesoramiento para entender el sistema. Distribución y Consumo.
- Internet, Trazabilidad y Seguridad alimentaria. 2003. Ed Mundiprensa
- Food Authenticity, Issues and Methodologies 1998. EEC. Eurofins Scientific. Nantes Francia.
- Trazabilidad básico. Ed. Ideaspropias, Vigo 2006
- Trazabilidad avanzado. Ed. Ideaspropias, Vigo 2006
- Eric Wanscoor. Preguntas y respuestas clave sobre trazabilidad. 2010. Ed Aenor. Madrid.
- Ioannis S. Arvanitoyannis. 2016. Authenticity of Foods of Animal Origin. CRC Press. Taylor & Francis. Boca Raton. Florida. USA.
-El Portal de la Trazabilidad (n/d). Disponible en: www.gestiontrazabilidad.com (consultado en 2016) .
Competencias ESPECIFICAS DE MATERIA OPTATIVA:
COP20 - Coñecer o que significa a calidade e os sistemas de xestión da calidade. COP21 - Coñecer a xestión dos sistemas de autocontrol e da súa auditoría.
COP22 - Coñecer os principais métodos para asegurar a trazabilidad e a autenticidade dos alimentos e a selección/aplicación dos mesmos
Competencias BÁSICAS E XERAIS:
CG2 - Coñecer e ser capaz de xestionar os aspectos da trazabilidad ao longo de toda a cadea alimentaria, para a detección e o control de riscos e identificación de puntos críticos, desde a recepción das materias primas ata o momento do consumo.
CG5 - Coñecer os métodos na produción de alimentos que faciliten a vixilancia ou monitoraxe dos sistemas de autocontrol nas empresas alimentarias.
CG7 - Desenvolver destrezas e habilidades na análise e tratamento estatístico de datos de tipo físico, químico, microbiológico e sensorial dos alimentos.
CG8 - Coñecer a lexislación alimentaria, a súa aplicación e interpretación.
CG10 - Ser capaz de colaborar no desenvolvemento de ferramentas como guías e programas informáticos para dar soporte ás pequenas empresas alimentarias.
CB6 - Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación
CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo
CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
Competencias TRANSVERSAIS:
CT1 - Capacidade de análise e síntese.
CT3 - Capacidade para traballar en equipo
CT5 - Capacidade para usar tecnoloxías da información e comunicación
CT6 - Capacidade para buscar, analizar e xestionar a información proveniente de fontes diversas
CT7 - Capacidade para a resolución de problemas
CT8 - Capacidade para tomar decisións
CT11 - Capacidade para a aprendizaxe autónoma.
CT12 - Capacidade para utilizar información en lingua estranxeira
Os contidos estrutúranse principalmente en Sesións expositivas Maxistrais onde basicamente se establecen os fundamentos da materia. Estas sesións expositivas serán explicadas con axuda das ferramentas clásicas e audiovisuais dispoñibles, segundo indíquese. Un aspecto importante é que os alumnos deben completar os aspectos contemplados en teoría coa consulta da bibliografía e coa realización en seminarios de Traballos dentro e fose (formación autónoma) das sesións presenciais/telemáticas, polo que será unha parte moi interesante para a adquisición de competencias do alumno. Nestes traballos, deberase de recompilar información e decidir unhas conclusións fomentándose así a capacidade de defensa das propias decisións e de autocrítica. As Prácticas considéranse unha parte moi importante da formación do alumno debido a que son complementos da teoría. As Titorías individuais e as Titorías en grupo reducido pode haber a posibilidade de que sexan telemáticas, e-mail. Toda esta docencia, titorías e comunicación profesor/alumno estará apoiada no Curso de Axuda Virtual na plataforma que para o ensino virtual dispón a USC (e-mail @ rai. usc, foro ou Teams), onde se poderán localizar os anuncios importantes relativos á materia e ás súas actividades así como por exemplo resumos de apoio e material adicional, bibliografía actualizada, normativas, guías para a realización dos traballos e das outras actividades, etc.
- Avaliación Continua (70%), cuestions, problemas e traballos propostos polo profesor nas clases e seminarios serán avaliados. Competencias avaliadas: CB7, CB8, COP20, COP21, COP22, CT3, CT5, CT6, CT7, CT8, CT11.
- Traballos expostos (10%)= realización de traballos seguindo as instrucións do profesor (5%), Competencias avaliadas: CG7, CT1, CT3, CT7, CT8, CT11, CT12, COP 50, COP 51 + Traballos exposición nos Seminarios (5%), Competencias avaliadas: CT1, CT3, CT8, CT11.
- Exame final (20%), Competencias avaliadas: CG2, CG5, CG8, CG10, CB6, CB7, CB8, COP20, COP21, COP22.
Notas importantes:
Para os casos de realización fraudulenta de todos estes exercicios e probas aquí indicados, será de aplicación o establecido na: “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións”.
O curso ten 6 créditos ECTS, incluídas as seguintes horas:
Horas expositivas (70 horas totais): 20 horas presenciais/telemáticas + 50 horas de traballo persoal
Seminarios (30 h total): 12 h presenciais/telemáticas + 18 h traballo persoal
Prácticas de campo (15 horas totais): 8 horas presenciais + 7 traballo persoal
Tutorías (5 horas totais): 4 horas presenciais/telemáticas + 1 traballo persoal
Exames e revisión (5 horas totais): 4 horas presenciais/telemáticas + 1 hora de traballo persoal
A distribución da actividade formativa durante o horario de traballo do alumno total é de 25xECT (150 horas totais).
- É moi importante realizar os traballos seguindo todas as indicacions dos profesores e entregalos no modo, plazo e lugar que estes indiquen.
-Sendo unha materia bastante práctica, é aconsellable participar de forma activa, construtiva e respetuosa nas clases, seminarios e prácticas presenciais.
-Preparar e complementar os contidos que se vaian traballando na materia coa bibliografía recomendada.
-Desenvolver hábitos de procura autónoma de información.
-Aproveitar os recursos dispoñibles para o alumno, por ex. da biblioteca universitaria.
-Consultar con moita regularidade a aula virtual da materia e facer uso das informaciós da mesma segundo as intrucións do profesor.
- Esta materia optativa non se aconsella para aqueles alumnos que anteriormente xa cursasen materias relacioadas cos sistemas de autocontrol da hixiene baseados nos principios do APPCC.
Idioma: castelán
(Comunicación PUNTUAL posible en inglés e/ou francés cos alumnos que o precisen).
En base á Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral nesta materia non se concede dispensa, por ser necesaria a asistencia a tódalas actividades de xeito presencial.
Todas as actividades da Evaluación Continua só poden ser desenvolvidas durante o período de clase dentro dos horarios establecidos para esta materia, lembrase que a non asistencia e non superación de todas as practicas impedirá a superación da materia (requisito obrigatorio).
Carlos Manuel Franco Abuin
Coordinador/a- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Nutrición e Bromatoloxía
- Correo electrónico
- carlos.franco [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Beatriz Isabel Vázquez Belda
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Nutrición e Bromatoloxía
- Teléfono
- 982822405
- Correo electrónico
- beatriz.vazquez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 0P AULA 2 PLANTA BAIXA |
| Mércores | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 0P AULA 2 PLANTA BAIXA |
| Xoves | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | 0P AULA 2 PLANTA BAIXA |
| Venres | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | 0P AULA 2 PLANTA BAIXA |
| 29.05.2025 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 2 PLANTA BAIXA |
| 26.06.2025 17:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 2 PLANTA BAIXA |