Mecanismos de toxicidade e desintoxicación de xenobióticos

-Comprender os mecanismos celulares e moleculares de toxicidade dos contaminantes

- Coñecer as respostas dos organismos mariños aos distintos contaminantes do medio mariño

- Coñecer o metabolismo dos xenobióticos e a capacidade de desintoxicación dos organismos mariños

- Coñecer a orixe e efectos do estrés oxidativo e das estratexias de defensa antioxidante dos organismos

- Establecer organismos e índices moleculares como bioindicadores e biomarcadores de contaminación na avaliación ambiental do medio mariño

- Adquisición e utilización apropiada de conceptos e terminología toxicológica

Tema 1.- Mecanismos moleculares de toxicidade dos contaminantes.
Genotoxicidad. Neurotoxicidad. Disruptores hormonais. Alteracións metabólicas. Desestabilización das membranas celulares.

Tema 2.- Metabolismo de xenobióticos.
Reaccións de oxidación: monooxigenasas dependentes e independentes do citocromo P450. Reaccións de redución e hidrólisis. Reaccións de conxugación. Excreción de xenobióticos e os seus metabolistos.

Tema 3.- Estrés oxidativo e estratexias de defensa antioxidante.
Produción de oxi-radicais e testrés oxidativo. Efectos biolóxicos das especies reactivas do osíxeno. Defensas celulares antioxidantes.

Tema 4.- Procesos de secuestración.
Xenobióticos non metabolizables. Mecanismos de secuestración.
Inmobilización e transporte de metais nas células. Metalotioneínas. Eliminación de metais.
Biomonitorización e biomarcadores. Especificidad dos biomarcadores. Relación entre biomarcadores e efectos adversos da contaminación. Biomarcadores globais e específicos. Papel dos biomarcadores na avaliación ambiental

Boelsterli U.A., Mechanistic toxicology. The molecular basis of how chemicals disrupt biological targets, 2007, CRC Press

Gibson G.G. and Skett P., Introduction to drug metabolism, 2001, Nelson Thornes

Lewis D.F.V., Guide to Cytochromes P450. Structure and function, 2001, Taylor & Francis, London and New York

Malins D.C., Ostrander G. , Aquatic Toxicology: Molecular, Biochemical and Cellular Perspectives , 1994, Lewis Publishers, Boca Raton

Sies H. , Oxidative Stress. Oxidants and Antioxidants, 1991, Academic Press, London

Taylor E.W. , Toxicology of Aquatic Pollution. Physiological, Molecular and Cellular Approaches, 1996, Cambridge University Press, Cambridge

Timbrell J., Principles of Biochemical Toxicology, 2008, TCRC Press

Walker C.H., Hopkin S.P., Sibly R.M., Peakall D.B. , Principles of Ecotoxicology, 2005, Taylor & Francis, London

CB1 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no
desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, adoito nun contexto de investigación.
CB2 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de
problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou
multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
CB3 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e se enfrontar á complexidade de
formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións
sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
CB4 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións, e os coñecementos e razóns últimas que
as sustentan, a públicos especializados e non especializados dun xeito claro e sen ambigüidades.
CB5 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando
dun xeito que terá que ser, en grande medida, autodirixido e autónomo.

CG2 Búsqueda, análisis e integración de información a partir de diferentes fuentes y capacidad para su
interpretación y evaluación
CG5 Desarrollo de la habilidad de elaboración, presentación y defensa de trabajos e informes técnicos - saber
CG6 Desarrollo de la curiosidad científica, de la iniciativa y la creatividad
CG7 Entendimiento de la proyección social de la ciencia

CE5 Conocimiento de los principios de explotación y sostenibilidad del medio marino y planificación y
supervisión de su gestión
CE6 Conocimiento, identificación y evaluación de la calidad ambiental del medio marino y de la
legislación vigente. Dirección de consultorías ambientales
CE7 Catalogación, evaluación, conservación, restauración y gestión de áreas marinas y litorales
protegidos. Elaboración, asesoramiento legal y ejecución de planes de ordenación del litoral
CE12 Control de calidad y seguridad de alimentos y de productos de transformación y biotecnológicos de
origen marino
CE13 Divulgación de conocimientos de la biología y el medio marinos: programas de formación y
docencia; planificación y dirección de acuarios, museos, centros de interpretación ambiental,
parques naturales y espacios naturales protegidos
CE14 Elaboración, discusión, interpretación, asesoramiento y peritaje de informes científico-técnicos,
éticos, legales y socioeconómicos relacionados con el ámbito marino y pesquero

CT1 Desarrollo de las capacidades comprensivas, de análisis y síntesis
CT2 Desarrollo de la capacidad de razonamiento crítico y autocrítico
CT3 Desarrollo de las capacidades de trabajo en equipo, enriquecidas por la pluridisciplinariedad
CT4 Desarrollo de la capacidad para actualizar el conocimiento de forma autónoma
CT6 Desarrollo de las capacidades de reflexión sobre responsabilidades sociales y éticas
CT7 Desarrollo de habilidades para la divulgación de ideas en contextos tanto académicos como no
especializados

a) Clases expositivas.

Nas sesións magistrales o profesor dará as nocións fundamentais para que o alumno entenda e poida preparar os contidos da materia.


b) Clases interactivas de seminario.

Os seminarios realizaranse de forma colaborativa sobre algúns dos contidos do programa de especial interese.


c) Presentacións/exposicións.

Preparación individual ou en grupo e posterior exposición oral dun traballo bibliográfico sobre algún tema relacionado coa materia.


d) Tutoría en grupo

Consulta de dúbidas na preparación da materia e dos traballos bibliográficos.

Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na "Normativa de avaliación do rendemento académico dous estudantes e de revisión de cualificacións".

Presentacións/exposicións: Na presentación e exposición de traballos bibliográficos valórase a habilidade na procura de información en bases bibliográficas, o manexo de bibliografía científica, a capacidade de identificación e síntese das ideas fundamentais, a capacidade para relacionar e aplicar os conceptos adquiridos ao tema concreto do traballo, a utilización apropiada da terminología toxicológica e a capacidade para transmitir a información (máximo 6 puntos).
Como competencias transversales valóranse a iniciativa, a capacidade de aprendizaxe autónoma, o traballo en equipo, a capacidade de organización, a capacidade crítica e o manexo de ferramentas informáticas.

Probas de tipo test para valorar a adquisición dos coñecementos básicos da materia (máximo 4 puntos). Nestas probas se evaluarán de forma xeral os coñecementos adquiridos do programa da materia, a súa integración e capacidade de relacionalos e a utilización adecuada dos conceptos adquiridos e da terminología bioquímica e toxicológica

A realización do traballo bibliográfico é obrigatoria para a superación da materia.

A proba final de tipo test é obrigatoria para a superación da materia e deberá ser de 5 (sobre 10) para sumar a nota do
traballo bibliográfico.

Clases expositivas en grupo grande 15
Clases interactivas en grupo reducido 4
Titorías en grupo moi reducido 1,25
Presentacións/exposicións 2
Probas tipo test 1,25


TRABALLO PERSOAL DO ALUMNO EN HORAS

Estudo autónomo individual ou en grupo 35
Resolución de exercicios, ou outros traballos 8,5
Preparación de presentacións/exposicións 8