Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Filoloxía Inglesa e Alemá
Áreas: Filoloxía Alemá
Centro Facultade de Filoloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
Este curso ofrece unha introdución aos conceptos e métodos de análise do significado da linguaxe natural a través dunha presentación dos principais enfoques actuais e dos seus resultados.
Este curso ten como obxectivo central familiarizar o alumnado cos conceptos e ferramentas de análise da semántica e pragmática requeridos para a investigación nestos ámbitos de estudo.
Ademais, a materia ofrece un panorama xeral do campo que permitirá ao estudantado plantexarse diferentes cuestións semánticas e pragmáticas e poder atopar e formular o seus intereses de investigación.
1. Introdución
o Sobre o concepto de significado: tipos de significado
o Sobre o concepto de semántica e pragmática
o Conceptos metodolóxicos: semasiología vs. onomasiología, paradigma vs. sintagma, etc.
2. Semántica
2.1 Introdución: Semántica e as súas disciplinas
o Semántica léxica
o Semántica oracional
o Semántica textual
o Semántica discursiva
2.2 Ambigüidade
2.3 Relacións de significado e relacións lóxicas
2.4 Extensións semánticas (metáfora, metonimia etc.)/ etc.).
3. Teorías semánticas
3.1 A semántica estructuralista, etc.
3.2 Semántica cognitiva (Teoría de prototipos, etc.)
3.3 Semántica e lingüística contrastiva
3.4 Semántica oracional e construcións
4. Pragmática lingüística
4.1 Introdución
4.2 Diferentes teorías
4.3 A competencia comunicativa
5. Análise semántico e pragmático
5.1 O uso da linguaxe en textos escritos e orais
AUSTIN, J. L. (1962): How to do things with words. Oxford: Clarendon Press.
BARRIOS RODRÍGUEZ, AUXILIADORA (online): Mapas conceptuales y léxico. https://auxibarrios.com/proyectos-innovacion/
BOAS, H. C. (2006): A frame-semantic approach to identifying syntactically relevant elements of meaning. En: STEINER, P. / BOAS, H. C. / SCHIERHOLZ, S. (eds.): Contrastive studies and valency. Studies in honor of Hans Ulrich Boas, Frankfurt/New York, 119-149.
BOAS, H. C. (2008): Determining the structure of lexical entries and grammatical constructions in Construction Grammar. En: Annual Review of Cognitive Linguistics 6, 113-144.
BRAVO, D / BRIZ, A. (eds.) (2004): Pragmática sociocultural: estudios sobre el discurso de cortesía en español. Barcelona: Ariel.
Brekle, H.E. (1972): Semantik. Eine Einführung in die sprachwissenschaftliche Bedeutungslehre. (3. Aufl.) München: W. Fink Verlag.
BROWN, G. / LEVINSON, S. (1987): Politeness. Some Universals in Language Use. Cambridge: Cambridge University Press.
CIFUENTES HONRUBIA, J. L. (1998): Estudios de lingüística cognitiva, I y II. Alicante: Universidad de Alicante.
CROFT, W. / CRUSE, D.A. (2008): Lingüística cognitive. Madrid: Ediciones Akal. (vers. Orig. 2004)
CUENCA, M. J. / HILFERTY, J. (2007): Introducción a la Lingüística Cognitiva. Barcelona: Ariel.
ESCANDELL, M. V. (20082): Introducción a la Pragmática. Barcelona: Ariel.
FILLMORE, Ch. (1977): Scenes-and-frames semantics. En: Zampolli, A. (ed.): Linguistic structures processing. Amsterdam: North Holland, 55-82.
GEERAERTS, D. / CUYCKENS, H. (eds.) (2008): Handbook of cognitive linguistics. Oxford: Oxford University Press.
GOLDBERG, A.E. (1995): Constructions: A Construction Grammar Approach to Argument Structure. Chicago: University of Chicago Press.
GOLDBERG, A.E. (2006): Constructions at work: The nature of generalizations in language. Oxford: University Press.
GRICE, H. P. (1989): Studies on the Way of Words. Cambridge: Harvard University Press.
GUTIÉRREZ ORDÓÑEZ, S. (2002): De Pragmática y Semántica. Madrid: Arco/Libros.
HAVERKATE, H. (1994): La cortesía verbal. Madrid: Gredos.
IBARRETXE-ANTUÑANO, I. / VALENZUELA, J. (dirs.) (2012): Lingüísica Cognitiva. Barcelona: Anthropos.
JACKENDOFF, R. (1996): Conceptual semantics and cognitive linguistics. En: Cognitive linguistics 7, 93-129.
KÖVECSES, Z. (2002): Metaphor: A practical introduction. Oxford / New York: Oxford University Press.
KOIKE, Dale A. / FÉLIX-BRASDEFER, C. (eds.) (2021): The Routledge Handbook of Spanish Pragmatics. Foundations and Interfaces. London & New York: Routledge.
LAKOFF, G. (1987): Women, Fire and Dangerous Things. Chicago: University of Chicago Press.
LAKOFF, G / JOHNSON, M. (1980/trad.1986): Metáforas de la vida cotidiana. Madrid: Cátedra.
LAKOFF, R. (1998): "La lógica de la cortesía, o Acuérdate de dar las gracias". En: Julio, M. T. / Muñoz, R. (eds.): Textos clásicos de Pragmática. Madrid: Arco/Libros, 259-278.
LEECH, G. N. (1983): Principles of Pragmatics. Londres: Longman.
LEVINSON, S. (1983/trad.1989): Pragmática. Bercelona: Teide.
LÖBNER, S. (2003): Semantik. Eine Einführung. Berlin: de Gruyter.
LYONS, J. (1977): Semantics. Volume I / II. Cambridge University Press.
PICARDI, E. (2001): Teorías del significado.Madrid: Alianza (vers. Orig. 1999).
RÉCANATI, F. (2003): "Pragmatics and Semantics". En Horn, I. R. / Ward, G. (eds.): The Handbook of Pragmatics. Oxford: Blackwell, 442-462.
RUIZ DE MENDOZA IBÁÑEZ, F. J. (2010): "Los modelos cognitivos idealizados". En: Mairal, R. et al. (eds.): Teoría lingüística: métodos, herramientas y paradigmas. Madrid: Ramón Areces, 231-285.
RUIZ GURILLO, L. (2000): "Las metáforas de un día en los medios de comunicación españoles", ELUA, 14, 199-215.
SANTOS, L. A. / ESPINOSA, R. M. (1996): Manual de semántica histórica. Madrid: Síntesis.
SCHEMANN, H. / MELLADO BLANCO, C. / BUJÁN, P. / IGLESIAS, N. / LARRETA, J. P. / MANSILLA, A. (2013): Idiomatik Deutsch-Spanisch. Hamburg: Buske.
SEARLE, J. (1969/trad.1980): Actos de habla. Madrid: Cátedra.
SEARLE, J. (1980): Expression and meaning: studies in the theory of speech acts. Cambridge: Cambridge University Press.
SIEBOLD, K. (2008): Actos de habla: cortesía verbal en español y en alemán: Estudio pragmalingüístico e intercultural. Berlín: Peter Lang.
SPERBER, D. / WILSON, D. (1986/trad.1994): La relevancia. Madrid: Visor.
SUBIRATS, C. (2009): FrameNet Español: un análisis cognitivo del léxico del español. En: Alcina, A./Valero, E/Rambla, E. (eds.): Terminología y Sociedad del conocimiento, Frankfurt: Peter Lang, 309-320.
TALMY, L. (2000): Towards a Cognitive Semantics, Volume II: Typologie and Process in Concept Structuring. Cambridge: MIT Press.
VERSCHUEREN, J. (2002): Para entender la Pragmática. Madrid: Gredos.
VERSCHUEREN, J. ET AL. (1995): Handbook of Pragmatics. Amsterdam: John Benjamins.
YUS, F. (1997): Cooperación y relevancia: dos aproximaciones pragmáticas a la interpretación. Alicante: Universidad de Alicante.
Recursos online:
CORPES XXI: http://web.frl.es/CORPES/view/inicioExterno.view
Diccionario de partículas discursivas del español: http://www.dpde.es/#/
ESLORA: https://eslora.usc.es/
Framenet: https://framenet.icsi.berkeley.edu/fndrupal/
Mark Davies. Corpus del español http://www.corpusdelespanol.org/
Sketch Engine: https://www.sketchengine.eu/
COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS:
- Coñecemento dos principais enfoques da semántica e pragmática e as súas aplicacións
- Desenvolvo da competencia na lectura de textos científicos, así como na escritura científica / académica
- Desenvolvemento da competencia na presentación de contidos académicos
- Coñecemento teórico e empírico dos métodos de análise lingüística
- Desenvolvemento da habilidade para realizar diferentes análises semánticos e pragmáticos
- Desenvolvemento da habilidade para recoller, analizar e seleccionar datos das linguas naturais neste campo de investigación
- Na clase combinaranse o método deductivo e inductivo.
- Os/As estudantes deberán facer unha presentación oral do traballo final (power point), seguida de discusión e preguntas. Deberán entregar unha versión escrita do traballo final .
- Haberá que entregar exercicios prácticos sobre a materia.
- Espérase unha participación activa en clase.
As porcentaxes que se indican a continuación son aplicables ás dúas oportunidades de avaliación.
A valoración do esforzo realizado polos alumnos basearase nos seguintes parámetros:
1) asistencia e participación activa nas clases: 20%;
2) realización de exercicios durante as clases: 20%;
3) realización dun traballo tutelado e presentación oral na clase: 60% (40%+20%).
Segunda oportunidade: O sistema de avaliación será o mesmo que na primeira oportunidade.
Para o estudantado con dispensa oficial por parte do Decanato da Facultade:
- Traballo final (100% da nota global).
No caso de realización fraudulenta de ejercicios o probas, será de aplicación o recollido no art. 16 da "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións": “A realización fraudulenta dalgún exercicio ou proba exixida na avaliación dunha materia implicará a cualificación de suspenso na convocatoria correspondente, con independencia do proceso disciplinario que se poida seguir contra o alumno infractor. Considerarse fraudulenta, entre outras, a realización de traballos plaxiados ou obtidos de fontes accesibles ao público sen reelaboración ou reinterpretación e sen citas aos autores e das fontes”.
Horas totais = 75
Horas de clase = 21
Horas asesoría traballo = 3
Horas traballo individual = 51
Traballo semanal regular e realización das tarefas asignadas.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido no Art. 16 da “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”.
As clases impartiranse en español. Usaranse outras linguas (galego, inglés, francés etc.)/ etc.) a modo de ilustración.
Meike Meliss
Coordinador/a- Departamento
- Filoloxía Inglesa e Alemá
- Área
- Filoloxía Alemá
- Teléfono
- 881811857
- Correo electrónico
- meike.meliss [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Xoves | |||
|---|---|---|---|
| 16:00-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | B03-Sala de videoconferencia |
| 30.05.2025 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | C03 |
| 30.05.2025 18:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 | C03 |
| 11.07.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLIS_01 | C03 |
| 11.07.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | C03 |