Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 33 Clase Interactiva: 15 Total: 51
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Áreas: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Centro Facultade de Ciencias
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Con esta materia pretendemos que os alumnos logren:
- Describir as moléculas implicadas nos sistemas de comunicación intercelular e intracelular.
- Ter unha visión integrada da función de hormonas, neurotransmisores e factores de crecemento no control da expresión xénica.
- Explicar as vías de transdución de sinais implicados nos procesos de regulación.
Teoría:
Tema 1: Introdución á comunicación intercelular.
Tema 2: Principios e mecanismos da sinalización celular.
Tema 3: Receptores extracelulares. Receptores de canle iónica.
Tema 4: Receptores extracelulares. Sinalización mediada por proteínas G.
Tema 5: Receptores extracelulares. Sinalización mediada por receptores con actividade encimática.
Tema 6: Sinalización mediada por receptores intracelulares.
Tema 7: Transdución de sinais e citoesqueleto.
Tema 8: Regulación da división celular. O ciclo celular.
Tema 9: Apoptose e necrose.
Tema 10: Cancro: unha enfermidade de procesamento de sinais.
Prácticas:
As prácticas levarán a cabo na aula de informática, o obxectivo das prácticas é consolidar os contidos traballados nas clases de teoría e que o alumnado adquira habilidades de traballo en grupo, de razoamento crítico e de comunicación e discusión de temas científicos.
Seminarios:
-1.- Presentación de temáticas, instrucións e organización de grupos para a elaboración de traballos.
-2.- Presentación oral de traballos por parte dos/as estudantes e debate.
-3.- Presentación oral de traballos por parte dos/as estudantes e debate.
Titorías:
Estarán dirixidas ao estudo de casos e resolución de problemas no contexto da sinalización celular.
Kramer I. M. Signal transduction. 3ª Ed. Academic Press (London), 2016.
Lodish, H., Berk, A., Kaiser, C. A., Krieger, M., Bretscher, A., Ploegh, H., Amon, A., & Scott, M. P. (2015). Biología Celular y Molecular (7th ed.). Editorial Médica Panamericana, S.A.
Lim, W., Mayer, B., & Pawson, T. (2014). Cell Signaling: Principles and mechanisms. Garland Science.
Berg, J.M., Tymoczko, J.L. & Stryer, L. Bioquímica. 7ª Ed. Editorial Reverté, Barcelona, 2013.
Edward A. Dennis y Ralph A. Bradshaw. Transduction Mechanisms in Cellular Signaling: Cell Signaling Collection (Cell Signaling Series). Academic Press, 2011.
Hancock, J.T. Cell Signalling. Oxford University Press, 2010.
Gary B. Willars y John Challis, R.A. Receptor Signal Transduction Protocols (Methods in Molecular Biology). Humana Press, 2010.
Ijsbrand Kramer, Bastien D. Gomperts, Ijsbrand M. Kramer y Peter E.R. Tatham. Signal Transduction, 2ªEd. Academic Press, 2009.
Ari Sitaramayya (Ed.) Signal Transduction: Pathways, Mechanisms and Diseases. Springer, 2009.
Marks, F. Klingmüller, U. y Müller-Decker, K. Cellular Signal Processing: An Introduction to the Molecular Mechanisms of Signal Transduction. Garland Science, Taylor y Francis Group, LLC., 2008.
Nelson, D.L. y Cox, M.M. Lehninger Principios de Bioquímica. 7ª Ed., Ediciones Omega, Barcelona, 2018
.
Vance, D.E. y Vance, J. Biochemistry of lipids, lipoproteins and membranes (5ª Ed.) Elsevier Science Publishers, B.V., 2008.
Alberts, B., Johnson, A., Lewis, J., Raff, M., Roberts, K. y Walter, P. Molecular Biology of the Cell. 5ª Ed. Garland Science, 2007.
Gomperts, B.D., Kramer, I.M. y Tatham, P.E.R. Signal transduction. 2ª Ed. Elsevier Science, Orlando, FL (USA), 2003
H/D12 - Elaborar, redactar e presentar oralmente un estudo ou proxecto no ámbito da Bioquímica, interpretando críticamente os resultados obtidos e avaliando as conclusións alcanzadas. TIPO: Habilidades ou destrezas
H/D13 - Aplicar adecuadamente os coñecementos e técnicas adquiridos nas diferentes materias do título para analizar unha situación ou concepto complexos e atopar unha maneira de liquidalos. TIPO: Habilidades ou destrezas
Comp06 - Desenvolver a capacidade de aprender de forma autónoma con iniciativa e espírito emprendedor. TIPO: Competencias
Comp08 - Ser capaz de comunicar unhas conclusións e coñecementos de forma argumentada a públicos especializados e non especializados con claridade e precisión, tamén en linguas estranxeiras, principalmente en lingua inglesa. TIPO: Competencias
Con06 - Comprender en profundidade os principais procesos fisiolóxicos e metabólicos dos organismos multicelulares, así como identificar e explicar as bases moleculares e a regulación dos devanditos procesos. TIPO: Coñecemento ou contidos.
Con10 - Adquirir coñecementos e distinguir as distintas aplicacións dos principais métodos experimentais e de instrumentación. TIPO: Coñecementos ou contidos
H/D04 - Integrar e interpretar as bases da regulación endócrina e dos distintos sistemas de comunicación intercelular e de sinalización intracelular. TIPO: Habilidades ou destrezas.
A consecución da formación básica do alumno realizarase mediante docencia expositiva, docencia interactiva e a realización de traballos.
A docencia expositiva realizarase a través de clases maxistrais (33h), onde se explicarán os fundamentos teóricos da materia axudándose dos medios audiovisuais e doutro tipo que considere conveniente o profesor. Estas clases adquiren unha especial relevancia debido a que os alumnos teñen escasos coñecementos relacionados coa materia. Buscarase a participación activa do alumno, que será incentivado a intervir continuamente (debates).
A docencia interactiva realizarase mediante prácticas de laboratorio e seminarios nos que se expoñerán traballos.
As prácticas da materia (12h), de asistencia obrigatoria, servirán para a ilustración dos contidos teóricos da materia e estarán orientadas fundamentalmente a que o estudante adquira habilidades e experiencias prácticas.
Os seminarios, de asistencia obrigatoria, permitirán expor actividades individuais ou en grupo que potenciarán a participación do alumnado desde un enfoque crítico e argumentativo. Ao mesmo tempo, a limitación en canto ao número de alumnos que asistan aos seminarios permitirá favorecer as intervencións a nivel individual desde diferentes perspectivas ou orientacións para os temas traballados, co cal, facilitarán a adquisición de habilidades moi útiles para a consecución de obxectivos fixados.
Finalmente, realizaranse titorías para aclarar problemas particulares de cada alumno e facilitar o seguimento continuo da materia.
Ademais, os estudantes realizarán, obrigatoriamente, un traballo en grupo, expoñerán os contidos con apoio audiovisual e de lousa, e finalmente discutiranse dunha maneira crítica e construtiva devanditos contidos.
En todo momento usarase como apoio á docencia o Campus Virtual da USC. O curso virtual permite aos alumnos matriculados na materia acceder a todos os contidos impartidos polo profesor, así como dispoñer de información relativa á materia, programas, horarios, seminarios, titorías etc.
A avaliación cumpre unha función diagnóstica e formativa. Para a avaliación da materia teranse en conta 4 apartados: (1) coñecementos teóricos, (2) prácticas, (3) presentación de traballos e (4) participación activa en clases e debates. O criterio de avaliación é competencial (avaliaranse os resultados de aprendizaxe establecidos no programa e sempre se dispoñerá de ferramentas de retroalimentación).
-1. VALORACIÓN DOS COÑECEMENTOS TEÓRICOS (60% da cualificación final, OPCIONALMENTE complementaria á avaliación continua).
O exame final será un exame único, cuxa data de realización é asignada polo Centro e é coñecida antes do inicio do Curso Académico. O tempo de realización do exame será de 2 horas.
EVALUACION CONTÍNUA
Na oportunidade ordinaria, o alumnado DEBERÁ OPTAR por unha das seguintes opcións para a avaliación dos coñecementos teóricos:
Opción 1: Avaliación continua
a) Realizarase un seguimento continuado ao longo do semestre da adquisición de coñecementos mediante a realización dunha proba na parte final de cada unha das sesións de titorías (preguntas tipo test). A suma das notas obtidas terá un peso dun 30% na cualificación.
b) Na data prevista no calendario de exames, realizarase unha cuarta proba escrita que constará de entre 3 a 5 preguntas de resposta curta, desenvolvemento, interpretación de esquemas…, coa que se valorará a capacidade para relacionar, integrar e aplicar os coñecementos adquiridos. A nota obtida nesta proba terá un peso dun 30% na cualificación.
Para APROBAR a materia é OBRIGATORIO superar este apartado de adquisición de coñecementos teóricos, débese alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10 na suma das catro probas.
Opción 2: Avaliación mediante exame final
Neste caso, o grao de adquisición dos coñecementos teóricos avaliarase mediante unha única proba a realizar na data prevista no calendario de exames. A proba constará dunha parte tipo test e unha parte que constará de entre 3 a 5 preguntas de resposta curta, desenvolvemento, interpretación de esquemas…, coa que se valorará a capacidade para relacionar, integrar e aplicar os coñecementos adquiridos. A nota de cada unha das partes terá un peso dun 30% na cualificación.
Para APROBAR a materia é OBRIGATORIO superar este exame, para iso débese alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10.
Competencias avaliadas: Comp08, H/D04, Con06.
-2. VALORACIÓN DOS COÑECEMENTOS PRÁCTICOS (15% da cualificación final).
a) A actitude e o interese mostrado polo/o alumno/a, o traballo desenvolvido nas clases prácticas e os resultados obtidos terán un peso dun 5% na cualificación.
b) A avaliación dos coñecementos adquiridos mediante a realización dun exame final, terá un peso dun 10% na cualificación.
É OBRIGATORIA a asistencia a todas as prácticas. Si un/a alumno/a falta a algunha, deberá achegar o xustificante e recuperala canto antes. De non facelo así, considerarase que o/o alumno/a non realizou as prácticas e como consecuencia non poderá aprobar a materia.
Competencias avaliadas: H/D13, Comp08, Con10..
-3. VALORACIÓN DA PRESENTACIÓN DE TRABALLOS (15% da cualificación final)
Valoraranse aspectos como a estrutura do traballo, a calidade da información e a presentación oral.
Competencias avaliadas: H/D12, Comp06, Comp08.
-4- VALORACIÓN DA PARTICIPACIÓN ACTIVA EN CLASES E DEBATES (10% da cualificación final)
Valorarase a participación activa do alumnado durante as clases e a entrega doutros traballos realizados durante as mesmas (estudo de casos e resolución de problemas).
Competencias avaliadas: Comp08.
IMPORTANTE:
Para aprobar a materia é obrigatoria a asistencia ás clases prácticas e superar o apartado de adquisición de coñecementos teóricos (apartado 1), onde se debe alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10 para proceder a calcular a nota final tendo en conta os demais apartados (apartados 2,3 e 4).
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o establecido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións".
A materia confire 6 créditos ECTS e implica 150 horas de traballo (25 horas/ crédito ECTS). As horas de traballo repártense en 99 horas de traballo persoal (66%) e 51 horas de traballo presencial (34%).
O traballo persoal divídese en:
Estudo individual: 70 horas
Memoria de prácticas: 12 horas
Revisión de bibliografía: 6 horas
Elaboración de traballos, estudo de casos e problemas: 9 horas
Realización de probas de avaliación: 2 horas
O traballo presencial divídese en:
Clases maxistrais: 33 horas
Seminarios: 3 horas
Prácticas: 12 horas
Titorías en grupo: 3 horas
Recoméndase a asistencia a clases teóricas e a resolución de dúbidas nas titorías. Levar a materia ao día e profundar nos contidos presentados nas clases de teoría utilizando a bibliografía recomendada. É recomendable asistir á revisión de exames.
Os idiomas de docencia son castelán e galego.
A cualificación da 2ª oportunidade realizarase en base aos resultados obtidos nun exame final similar ao feito na 1ª oportunidade da convocatoria correspondente e ás valoracións obtidas nos demais apartados obxecto de cualificación (prácticas, traballos, avaliación continua; onde só é de carácter obrigatorio a asistencia ás clases prácticas) que se conservarán nas dúas oportunidades de cada convocatoria. Se un alumno debe cursar novamente a materia conservaráselle, se así o desexa, a nota obtida nestes apartados.
Soamente os alumnos que non realicen ningunha actividade durante o curso serán cualificados con “Non Presentado”.
Saskia Camille Flament Simon
Coordinador/a- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Correo electrónico
- saskia.flament [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |
| Xoves | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |
| 28.05.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 2 SEGUNDA PLANTA |
| 28.05.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |
| 01.07.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 2 SEGUNDA PLANTA |
| 01.07.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |