Música na Educación Infantil

a) Coñecer e manexar os símbolos gráficos dos elementos da música coa finalidade de comprender e aplicar os coñecementos teórico-prácticos da música: lecto-escritura musical, coordinación rítmica (corporal e instrumentos escolares), expresión vocal, expresión corporal e percepción auditiva.
b) Coñecer e comprender as bases da educación musical na educación infantil valorando esta linguaxe no desenvolvemento integral dos nenos.
c) Elaborar propostas didácticas tomando como base o currículo da expresión musical na educación infantil, analizando e empregando estratexias e recursos didácticos apropiados a esta etapa educativa.
d) Demostrar interese, iniciativa e responsabilidade nas diferentes actividades que se desenvolvan.
e) Elaborar os traballos que se especifiquen con rigor científico e didáctico, coidando a coherencia interna e a organización.
f) Coñecer, manexar e utilizar aplicacións musicais TIC.

- Bloque 1. A música na educación infantil (0-6):
Educación rítmica, vocal, auditiva e instrumental. Características do desenvolvemento evolutivo musical do neno/a. A música no currículo de educación infantil.

- Bloque 2. A linguaxe musical:
Son e silencio. As cualidades do son. Notación de altura e duración. Forma e estrutura musical. Elementos da expresión musical (tempo, intensidade, acentuación, articulación e carácter). Ordenando os sons (intervalos, tonalidade, harmonía e textura). Organoloxía.

- Bloque 3. Desenvolvemento de capacidades musicais:
Lectura e interpretación rítmica e melódica.

- Bloque 4. Proceso de ensinanza, metodoloxías e recursos musicais na educación infantil:
A actividade musical desde a percepción e expresión. O ritmo e o movemento corporal. A voz, o canto e o cancioneiro. Exploración tímbrica. A audición musical. O xogo e a invención. Musicalización e sonorización. A tecnoloxía musical. Propostas didácticas.

BIBLIOGRAFÍA BÁSICA:
Alsina, P., Díaz, M. e Giráldez, A. (2008). La música en la escuela infantil (0-6). Graó.
Ruiz, E. (2011). Expresión musical en la educación infantil. Orientaciones didácticas. Editorial CCS.
Sanuy M. (2011). La aventura de cantar. Morata.

BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA:
Cateura, M., Sabaté, M. e Soler, M. (1998). Canciones. Colección de canciones con mimo y movimientos. Ibis.
Cremades, R. (Coord.) (2017). Desarrollo de la expresión musical en educación infantil. Colección didáctica y desarrollo. Paraninfo Universidad.
Díaz, M. e Giráldez, A. (Coords.) (2007). Aportaciones teóricas y metodológicas a la educación musical: una selección de autores relevantes (Vol. 240). Graó.
De Pedro, D. (1992). Teoría Completa de la Música (Vol. 1). Real Musical.
Hijosa, A. e Martín, P. J. (2018). Ideas y recursos musicales desde la afectividad, para la primera infancia. Círculo Rojo.
Labriola, M. A. (2009). La música en la educación temprana. Lugar editorial.
Miranda, S. e Subirachs, M. (2017). ¡Aprenden música! Una programación por sesiones en educación infantil. Horsori.
Ortega, J. F. (2008). El baúl de las canciones. Editum, Ediciones de la Universidad de Murcia.
Pascual, P. (2006). Didáctica de la Música para Educación Infantil. Pearson Educación.
Riaño, E. e Díaz, M. (Coords.). (2011). Fundamentos musicales y didácticos en educación musical. PubliCan ediciones.
Sanuy M. Pliego, V. (2016). Nueva aula sonora. Morata.
Tafuri, J. (2006) ¿Se nace musical? Como promover las aptitudes musicales de los niños. Graó.
Willems, E. (2011). Las bases psicológicas de la educación musical. Paidós.


REVISTAS ELECTRÓNICAS ESPECIALIZADAS NA EDUCACIÓN MUSICAL:
- Revista Eufonía. https://www.grao.com/revistas/revista-eufonia/
- Revista electrónica de Léeme. https://ojs.uv.es/index.php/LEEME
- Revista internacional de educación musical. https://journals.sagepub.com/riem
- Revista electrónica complutense de investigación en educación musical. https://revistas.ucm.es/index.php/RECI/index
- British Journal of Music Educaction. https://www.cambridge.org/core/journals/british-journal-of-music-educat…
- Journa of Research in Music Education. https://journals.sagepub.com/home/jrm

Xerais:
X1 - Comprender os procesos educativos e de aprendizaxe no período de 0-6, no contexto familiar, social e escolar.
X6 - Coñecer a evolución da linguaxe na primeira infancia, saber identificar posibles disfuncións e velar pola súa correcta evolución. Abordar con eficacia situacións de aprendizaxe das linguas en contextos multiculturais e multilingües. Expresarse oralmente e por escrito e dominar o uso de diferentes técnicas de expresión.
X8 - Coñecer fundamentos de dietética e hixiene infantís. Coñecer fundamentos de atención temperá e as bases e desenvolvementos que permiten comprender os procesos psicolóxicos de aprendizaxe e de construción da personalidade na primeira infancia.
X11 - Reflexionar sobre as prácticas de aula para innovar e mellora o labor docente. Adquirir hábitos e destrezas para a aprendizaxe autónoma e cooperativa e promovelo nos estudantes.

Básicas:
CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado

Específicas:
E.54. - Coñecer e utilizar cancións para promover a educación auditiva, rítmica e vocal.
E.55. - Saber utilizar o xogo como recurso didáctico, así como deseñar actividades de aprendizaxe baseadas en principios lúdicos.
E.56. - Elaborar propostas didácticas que fomenten a percepción e expresión musicais, as habilidades motrices, o debuxo e a creatividade.
E.57. - Analizar as linguaxes audiovisuais e as súas implicacións educativas.

Transversais:
T1 - Coñecemento instrumental de linguas estranxeiras.
T3 - Coñecemento instrumental das tecnoloxías da información e da comunicación

A metodoloxía empregada estará encamiñada á adquisición dos obxectivos e competencias da materia, onde o alumnado, tomará protagonismo da súa aprendizaxe de forma activa, cooperativa e reflexiva.

Nas aulas expositivas desenvolveranse contidos conceptuais alternando a exposición con actividades interactivas na realización de exercicios prácticos.
Nas aulas interactivas desenvolveranse contidos procedementais a través de actividades progresivas, utilizando todos os recursos didácticos necesarios para unha mellor comprensión dos contidos da materia. Proporanse, ademais, actividades para realizar en pequenos grupos de traballo.

A aula virtual da universidade será o medio de seguimento da materia (guía docente, materiais, comunicacións, tarefas…), polo que o alumnado, deberá consultala de maneira constante. De forma semanal ou bisemanal, dependendo do temario, programaranse pequenas tarefas e/o probas desde a aula virtual para que o alumnado realíceas á marxe do horario lectivo. Ditas tarefas e/o probas consistirán en tests de autoavaluación, exercicios de prosodia e/ou exercicios sobre teoría da linguaxe musical, que deberán realizarse dentro do período de calendario establecido, xa que, no caso contrario, non se cualificarán.

APARTADOS DE AVALIACIÓN E PORCENTAXES DA CUALIFICACIÓN FINAL
Apartado 1. Participación na aula (10% da nota final): Valoración da participación activa nas aulas interactivas. Para superar a materia é requisito ter unha asistencia ás aulas do 80% do total das sesións (control de asistencia nas sesións interactivas).
Apartado 2. Probas específicas (45% da nota final):
2.1. Exame teórico: 30%.
2.2. Proba práctica de linguaxe musical: 15%
Apartado 3. Informes escritos e outras producións do alumnado (35% da nota final):
3.1. Tarefas* semanais realizadas ao longo do cuadrimestre: 25%
3.2. Traballo* en grupo sobre unha proposta didáctica: 10%
Apartado 4. Presentacións orais de traballos* (10% da nota final): Presentación e desenvolvemento do traballo en grupo sobre una proposta didáctica.

A) PRIMEIRA OPORTUNIDADE
Para superar a materia, será preciso acadar, 5 puntos sobre 10 en cada un dos catro apartados. No caso de suspender algún apartado, o alumnado poderá recuperalo na oportunidade extraordinaria.

B) SEGUNDA OPORTUNIDADE
- Apartado 1: Este apartado non é recuperable, polo que o alumnado conservará a cualificación obtida para esta oportunidade.
- Apartados 2, 3 e 4: O alumnado que teña superados estes apartados conservará a súa cualificación para esta oportunidade, non podendo volver examinarse dos mesmos.
No caso de ter suspensos e/ou pendentes os subapartados 2.1. e/ou 2.2., o alumnado deberá facer as probas específicas correspondentes nesta oportunidade.
No caso de ter suspenso e/ou pendente o subapartado 3.1 o alumnado deberá recuperar e/ou facer as tarefas que se programen para esta oportunidade. As tarefas expoñeranse no campus virtual unha vez publíquense as cualificacións da 1ª oportunidade.
No caso de ter suspensos e/ou pendentes o subapartado 3.2. e/ou apartado 4, o alumnado deberá realizar un traballo semellante de forma individual. As pautas do traballo expoñeranse no campus virtual unha vez publíquense as cualificacións da 1ª oportunidade.

C) SISTEMA DE AVALIACIÓN DO ALUMNADO CON EXENCIÓN OFICIAL DE DOCENCIA
O alumnado comunicará ao profesorado da materia a súa condición de “alumno/a con exención de docencia” e poderá examinarse cos mesmos criterios que o alumnado ordinario.

D) SISTEMA DE AVALIACIÓN DO ALUMNADO EXTRAORDINARIO DE FIN DE CARREIRA
Realización dunha proba con 3 partes: exame teórico (40% da nota final), proba práctica de linguaxe musical (20% da nota final) e caso práctico (40% da nota final). Para superar a proba, será preciso acadar, 5 puntos sobre 10 en cada un dos tres apartados.

ASISTENCIA A CLASE E FALTAS XUSTIFICADAS
Para superar a materia é imprescindible que o alumnado asista ao 80% das sesións, exceptuando a non asistencia por causas debidamente xustificadas, tal e como sinala a normativa de asistencia a clase. Para acreditar as faltas xustificadas o alumnado deberá, no prazo máximo dunha semana, mostrar ao profesorado da materia os xustificantes orixinais que precise para iso.

ALUMNADO REPETIDOR
O alumnado repetidor da materia terá que cursar e examinarse da materia exactamente igual que o alumnado ordinario, non conservando ningunha cualificación obtida de convocatorias anteriores.

(*) Os traballos individuais e/ou colectivos deberán ser orixinais e entregados en tempo e forma que se indiquen en cada un deles. Calquera traballo copiado supoñerá o suspenso da materia na correspondente oportunidade. Para efectos de avaliación, un mesmo traballo non pode ser utilizado para varias materias, salvo que se programen de forma conxunta.

O traballo debe ser imprescindiblemente semanal. O tempo deberá incrementarse segundo as dificultades persoais do propio alumnado e dos contidos da materia. Recoméndase un mínimo de dúas horas semanais para la comprensión y realización dos exercicios e actividades propostas nas sesións.
a) - Actividades dentro do horario académico: 54h
- Sesións expositivas: 24h
- Sesións interactivas: 24h
- Titorías académicas: 6 h
b) - Actividades fóra do horario lectivo: 96h
- Estudo e traballo individual: 72h
- Traballo en grupo: 24h
TOTAL (a+b) = 150 h (6 créditos ECTS)

- Asistencia ás clases.
- Constancia no estudo.
- Tratar de resolver as dúbidas e as dificultades que xurdan dende un primeiro momento nas propias clases ou nas titorías.
- Ser responsable e non esquecer as datas dos traballos ou actividades plantexadas polo profesorado e grupos de traballo.

SOBRE TRABALLOS E TAREFAS:
Os traballos e tarefas realizados polo alumnado deben entregarse, preferentemente, a través da aula virtual.
Os traballos e tarefas en papel, deben cumprir os seguintes requisitos sobre responsabilidade ambiental:
- Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
- Sempre que sexa posible, empregar grampas en lugar de encadernación e imprimir a dúas caras en calidade “aforro de tinta”.
- Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
- Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.

SOBRE PERSPECTIVA DE XÉNERO:
- Recoméndase facer uso da linguaxe non sexista, tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados. Pode obterse información ao respecto no enlace: https://www.usc.gal/gl/servizos/area/igualdade/cultura-institucional

SOBRE FERRAMENTAS TECNOLÓXICAS:
- Obrigatoriedade de uso da conta de correo rai.
- Obrigatoriedade de emprego das ferramentas tecnolóxicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365, e outras ferramentas facilitadas pola facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola universidade.

SOBRE PROTECCIÓN DE DATOS:
- Obrigatoriedade do cumprimento da normativa de protección de datos https://www.usc.gal/es/politica-privacidad-proteccion-datos
- Non se poderá empregar o de teléfono móbil, salvo cando se use como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polo docente, responsabilizándose o alumnado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
- Ter en conta que o ensino-aprendizaxe (clases / titorías) é un proceso privado, enténdase privado como proceso de comunicación e intercambio entre o/a docente e o estudantado matriculado na materia.