Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
Áreas: Toxicoloxía
Centro Facultade de Farmacia
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Coñecer os conceptos básicos en toxicoloxía e os principais factores que inflúen sobre a toxicidade.
Coñecer os principios básicos da toxicocinética, e os principais mecanismos de toxicidade das sustancias químicas.
Familiarizarse coas distintas técnicas empregadas na avaliación da toxicidade dunha nova sustancia química.
Adquirir unhas nocións básicas sobre a forma de realizar o diagnóstico e o tratamento dunha intoxicación aguda.
Coñecer as principais técnicas analíticas de utilidade en Toxicoloxía, e as súas aplicacións
Coñecer os principais riscos tóxicos dos fármacos e drogas de abuso de maior interese toxicolóxico.
Bloque I. Principios básicos
Lección 1.- Toxicoloxía. Concepto de toxicidade.
Lección 2.- Acción tóxica.
Lección 3.- Mecanismos de toxicidade.
Lección 4.- Procedementos de avaliación toxicolóxica.
Bloque II. Diagnóstico e tratamento en toxicoloxía
Lección 5.- As intoxicacións. Diagnóstico e tratamento xeral.
Lección 6.- Introdución á análise toxicolóxica.
Lección 7.- Tratamento da mostra.
Lección 8.- Técnicas analíticas aplicadas á toxicoloxía.
Bloque III.Toxicoloxía de sistemas
Lección 9.- Efectos tóxicos sobre o Fígado
Lección 10.- Efectos tóxicos sobre o Ril.
Lección 11.- Efectos tóxicos sobre o Sistema Nervioso.
Lección 12.- Efectos tóxicos sobre o Aparello Cardiovascular.
Lección 13.- Efectos tóxicos sobre o Aparello Respiratorio.
Lección14.- Efectos tóxicos sobre o Sangue.
Bloque IV. Reaccións adversas e intoxicacións por sustancias de interese sanitario
Lección 15.- Drogas de abuso
Lección 16.- Analxésicos e antipiréticos
Lección 17.- Psicofármacos.
Lección 18.- Outros fármacos e tóxicos de interese.
Bibliografia Básica
Klaasen C.D. y Watkins III J.B. “Fundamentos de Toxicología”. Madrid: McGraw-Hill Interamericana; 2005.
Repetto M, Repetto G.“Toxicología Fundamental”. 4ªEd. Madrid: Díaz de Santos, 2009.
Delgado Bueno S, Bandres Moya,F. Medina Crespo M, Torrecilla Jimenez JM. Tratado de Medicina Legal y Ciencias Forenses. Tomo II: Toxicología forense. Daño corporal o psico-físico. Daño cerebral adquirido. Barcelona: Bosch; 2012
Bibliografia Complementaria
Gisbert Calabuig JA. Medicina Legal y Toxicología. Barcelona: Masson;2004.
Ellenhorn MJ, Barceloux DG. Medical Toxicology, 2ª ed. Baltimore: Willians & Willians;1997.
Hayes AW. Principles and Methods of Toxicology, 2ª ed, New York: Raven Press;1989.
Bello Gutierrez J. y López de Ceraín Salsamendi A. Fundamentos de Ciencia Toxicológica. Madrid: Diaz de Santos; 2001.
Levine B. Principles of Forensic Toxicology. Maryland: American Association for Clinical Chemistry; 1999.
Niesink R.J.M., De Vries J. y Hollinger M.A. Toxicology: Principles and Applications. New York: CRC Press;1996.
Dart R.C. Medical Toxicology. Philadelphia: Lippincott Williams&Wilkins; 2004.
Karch S.B. Karch’s Pathology of Drug Abuse. London: CRC Press; 2002.
Habilidades ou destrezas:
H/D 03. Avaliar os efectos toxicolóxicos das sustancias e diseñar e aplicar as probas e análises correspondentes.
H/D 05. Desnvolver habilidades de comunicación e información, tanto orais como escritas, para tratar con pacientes e usuarios do centro donde desempeñe a súa actividade profesional.
HD 06. Promover as capacidades de traballo e colaboración en equipos multidisciplinares e as relacionadas con outros profesionais sanitarios.
H/D 09. Estimar os riscos asociados a utilización de sustancias químicas e procesos de laboratorio.
H/D 12. Desenvolver habilidades relacionadas co uso dos efectos beneficiosos das plantas medicinais e comprender os riscos sanitarios asociados co seu mal uso.
H/D 20. Avaliar os efectos toxicolóxicos de sustancias e diseñar y aplicar as probas e análisis correspondentes.
Competencias:
Comp 01. Capacidade de análise e síntese.
Comp 02. Capacidade de organizar e planificar.
Comp 03. Comunicación oral e escrita na propia lingua.
Comp 04. Coñecemento dunha segunda lingua.
Comp 05. Habilidades básicas de manexo do ordenador.
Comp 06. Habilidades de xestión da información (habilidade para buscar e analizar información proveniente de fontes diversas).
Comp 07. Resolución de problemas.
Comp 08. Toma de decisións.
Competencias interpersonales:
Comp 10. Capacidade crítica e autocrítica.
Comp 11. Traballo en equipo.
Comp 12. Habilidades interpersonais.
Comp 17. Compromiso ético.
Comp 18. Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
Comp 20. Capacidade de aprender.
Comp 21. Capacidade para adaptarse a novas situacións.
Comp 23. Liderado.
Comp 25. Habilidade para traballar de forma autónoma.
Comp 28. Preocupación pola calidade.
A) Docencia expositiva en grupo grande: lección impartida polo profesor que pode ter formatos diferentes (teoría, directrices xerais da materia..). Ao longo dun cuadrimestre impartiránse 30 horas de clases expositivas, nas que se abordarán os aspectos máis importantes e complexos do temario, deixando para o traballo persoal do alumno aqueloutros que poida acometer por si mesmo, baseándose nos fundamentos expostos polo profesor.
B) Docencia interactiva en grupo reducido-SEMINARIO: o alumno participa activamente nestas clases de distintas formas: facendo unha pequena presentación, respondendo a preguntas do profesor ou doutros alumnos, expondo cuestións relacionadas co tema, etc... O profesor e os alumnos poden contar con apoio de medios audiovisuais e informáticos se fosen necesarios. Poderanse realizar probas de avaliación nalgunha ou todas as sesións. A asistencia a estas clases é obrigatoria para a avaliación continua.
C) Clases Prácticas:
Prácticas de laboratorio: inclúense aquí as clases que teñen lugar nun laboratorio de prácticas. Nelas o alumno adquire as habilidades propias dun laboratorio e consolida os coñecementos adquiridos nas clases de teoría. Tras unha explicación do profesor, o alumno realizará individualmente, ou en grupos reducidos, as experiencias e cálculos necesarios para a consecución dos obxectivos da práctica, recollendo no diario de laboratorio o desenvolvemento da práctica e os cálculos e resultados que procedan, presentando os resultados en forma de memoria, que será avaliada.
Tamén se inclúe unha práctica interactiva con computador, de procura de información bibliográfica en bases de datos, de temas relacionados coa Toxicoloxía.
A asistencia a estas clases é obrigatoria, de modo que o alumno non será avaliado se non realiza as prácticas.
D)Outras: Debate, estudo de casos, resolución de problemas, técnicas de aprendizaxe colaborativo...
1. O alumnado non será avaliado se non realiza as prácticas de laboratorio.
2. A avaliación realizarase da mesma manerira nas dúas oportunidades do curso académicoe constará de dúas partes: exame teórico e avaliación das clases interactivas e prácticas.
- O exame teórico celebrarase en cada convocatoria na data prevista no calendario oficial de exámes da Facultade de Farmacia. Será un exame escrito tipo test ou mixto e suporá o 80 % da calificación final (máximo de 8 puntos). E presico que a calificación obtida no exame supere o 45% correspondente a dito apartado (3,6 do máximo 8) para valorar as clases interactivas.
- A avaliación das clases interactivas e prácticas suporá o 20% (máximo de 2 puntos). Establecerase tenendo en conta: participación activa do alumno nas clases, calidade dos traballos presentados (1 o 2 traballos, dependendo da sua complexidade, distribuidos a lo longo do curso e sempre axustándose a carga ECTS), as notas correspondentes as probas escritas que se realicen e a participación e memoria de prácticas. A calificación correspondente a este apartado solo e aplicable a 3 cursos académicos consecutivos.
A avaliación das competencias adquiridas será realizada a través das seguintes vías:
Examen teórico: Comp 01. 03. Comp 07. Comp 08. Comp 18. Comp 20.Comp 28.
Clases interactivas: Comp 01. Comp 02. Comp 03. Comp 04. Comp 05. Comp 06. Comp 07. Comp 08. Comp 10. Comp 11. Comp 12.
Comp 17. Comp 18. Comp 20. Comp 21. Comp 23. Comp 25. Comp 28.
Prácticas de laboratorio: Comp 01. Comp 02. Comp 04. Comp 06. Comp 07. Comp 08. Comp 10. Comp 11. Comp 12. Comp 17. Comp 18. Comp 20. Comp 21. Comp 23. Comp 25. Comp 28.
3. O alumno debe obter cinco puntos (5) sobre diez para aprobar a asignatura.
Na 2ª oportunidad do curso académico sólo se realizará o examen de teoría, conservándose a calificación correspondente as clases interactivas e prácticas. A nota máxima sobre a que se calificará o examen e o mínimo requerido serán os mesmos descritos para a primeira convocatoria.
Docencia teórica ........................................... 30
Docencia interactiva - seminario ........................... 14
Docencia interactiva - laboratorio/aula informática... 10
Titorización do alumnado .....................................2
Exames e revisión .............................................4
Traballo personal do alumnado ............................90
Recomendacións xerais
A asistencia ás clases expositivas, así como unha actitude activa na mesma. É recomendable que o alumno tome as súas propias notas dos aspectos máis relevantes da lección.
A participación activa nas clases e expor todas as dúbidas nas clases expositivas e interactivas.
A utilización da bibliografía recomendada.
A utilización de materiais e documentos facilitados polos profesores
Recomendacións de cara á avaliación
É importante que o alumno dedique polo menos 30 minutos ao estudo da materia despois de cada clase, completando as súas notas coa axuda da bibliografía recomendada. Aínda que esta materia é de fácil comprensión, require un esforzo e dedicación continuados.
O alumno debe expor as dúbidas que lle vaian xurdindo, tanto en clase como nas horas de titorías.
No momento da realización do exame, é fundamental a lectura detida de cada unha das preguntas para evitar respostas equivocadas, na medida do posible.
Recomendacións de cara á recuperación
É fundamental que o alumno asista á revisión de exames para comprobar cales foron os seus erros e en que partes da materia debe realizar un maior esforzo de cara á recuperación.
Tamén é importante que acuda ás titorías para resolver as dúbidas que se lle presenten no estudo e comprensión da materia.
Inés Sánchez Sellero
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Correo electrónico
- ines.sanchez.sellero [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Ana Maria Bermejo Barrera
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Teléfono
- 881812206
- Correo electrónico
- anamaria.bermejo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Angelines Cruz Landeira
Coordinador/a- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Teléfono
- 881812317
- Correo electrónico
- angelines.cruz [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Antón Cruces Sande
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Correo electrónico
- anton.cruces [at] usc.es
- Categoría
- Posdoutoral FIDIS
Ana De Castro Rios
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Correo electrónico
- ana.decastro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
Miriam Blanco Ces
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Correo electrónico
- miriamblanco.ces [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral USC
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-12:00 | GrupoB /CLE_02 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| 18:00-19:00 | GrupoA /CLE_01 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| Martes | |||
| 11:00-12:00 | GrupoB /CLE_02 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| 18:00-19:00 | GrupoA /CLE_01 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| Mércores | |||
| 11:00-12:00 | GrupoB /CLE_02 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| 18:00-19:00 | GrupoA /CLE_01 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| Xoves | |||
| 11:00-12:00 | GrupoB /CLE_02 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| 18:00-19:00 | GrupoA /CLE_01 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| Venres | |||
| 11:00-12:00 | GrupoB /CLE_02 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |
| 18:00-19:00 | GrupoA /CLE_01 | Castelán | 5035 Aula 6 Facultade Dereito |