Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Historia da Arte
Áreas: Historia da Arte
Centro Facultade de Xeografía e Historia
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Os obxectivos básicos da materia son dous:
Xerais:
- Coñecer as distintas metodoloxías para abordar o estudo da arte como feito técnico, cultural e intelectual.
- Reflexionar sobre o problema da interpretación da obra de arte.
- Proporcionar as ferramentas para comprender as relacións entre as distintas metodoloxías da Historia da arte e as doutras disciplinas.
Específicos:
-Introducir ao alumno, de maneira especial, nos aspectos teóricos e prácticos dos métodos para estudar: a obra de arte, a figura do artista, as tradicións e as culturas, na súa historia e desenvolvemento.
-Fomentar a capacidade crítica dos a través do estudo dos grandes teóricos.
-Introducir ao alumnado na problemática da xénese, desenvolvemento e transmisión desas tradicións, así como na súa crítica contemporánea.
INTRODUCIÓN. MÉTODOS E TÉCNICAS PARA O ESTUDO DA ARTE
(a) A lei da identidade e os métodos continuistas
( b) O principio de diferenza e as técnicas discontinuistas
1. ESTUDO DA "OBRA DE ARTE" E CRISE DO CONCEPTO
1.1. Introdución. Da fe nos feitos ao ousado experimento
1.2. Ars non facit saltus, ou os métodos continuistas do estudo da obra de arte
(a) A "obra" no formalismo científico. ( b) O sentido da "obra" nos métodos contenidistas universalistas e convencionalistas: psicanálise, iconoloxía e iconografía
1.3. Ars facit saltus, ou en busca do " idiografema" perdido. (a) Críticas ás posturas " nomolóxicas" de achegamento á arte. ( b) Énfase nos procesos e na soberanía experimental na fenomenoloxía, o postestructuralismo, os Estudos visuais e a Historia efectual
2. ESTUDO DO "ARTISTA" E CRISE DO CONCEPTO
2.1. Introdución. Do individuo á individuación
2.2. A lenda do artista. Os métodos biográficos tradicionais e os seus convencionalismos. Estilo, maniera, personalidade e idiosincrasia
2.3. Lonxe de min, ou dos " biografemas" ás idiosincrasias irresoltas. (a) Crítica da identidade autoral á luz dos Estudos de xénero e os xenofeminismos. ( b) Sobre os métodos da Neurociencia, ou a disolución da creación nas infinitas sinápsis
3. ESTUDO DA “TRADICIÓN” E A "CULTURA" E CRISE DOS CONCEPTOS
3.1. Introdución. Da cultura dada á vida da cultura
3.2. Cultura, estrutura, tradición, ideoloxía. (a) Das culturas nacionais aos equipamentos e as mentalidades. (b) A connotación e a ideoloxía nas semioloxías e as socioloxías da arte. ( c) Os "códigos" culturais. O exemplo da tradición clásica
3.3. Revisión da reificación da tradición e fluidificación das secuencias. (a) A estraña “pervivencia” dos mitos. O exemplo de Ovidio e as Metamorfoses. ( b) Dos "modos” indecorosos aos novos “ idiolectos". ( c) O papel do "híbrido" nos Estudos culturais
4. ESTUDO DA "HISTORIA UNIVERSAL DA ARTE" E CRISE DO CONCEPTO (este tema probablemente se estudie a través da lectura obligatoria)
4.1. Introdución. Da Historia da arte ás historietas de artistas
4.2. A teleoloxía na Historia Universal e Progresista da arte
4.3. Posthistorias da arte e heterocronías. (a) Críticas micropolíticas e continxentistas á dialéctica progreso-decadencia. ( b) Críticas rizomáticas das cartografías lineais do tempo
CONCLUSIÓN. A continxencia, a diferenza e a eterna " desartización" da arte
Lectura obrigatoria
— Hazan, Olga: El mito del progreso artístico, Madrid, Akal, 2010.
Bibliografía básica
— Ocampo, Estela; Perán, Martí: Teorías del arte, Barcelona, Icaria, 1991.
— Preziosi, Donald (ed.): The Art of Art History: A Critical Anthology, Oxford, Oxford University Press, 1998.
Para la Introducción
— Baxandall, Michael: «El objeto histórico» e «Interés visual intencional: el retrato de Kahnweiler de Picasso» en Modelos de intención, trad. Carmen Bernardez, Madrid, Blume, 1989, pp. 27-30 y 57-90.
— Popper, Karl: «Causalidad, explicación y deducción de predicciones» en La lógica de la investigación científica, trad. Víctor Sánchez, Madrid, Tecnos, 1962, pp. 59-60.
— Rosset, Clément: Lo real. Tratado de la idiotez, trad. Rafael del Hierro, Valencia, Pre-Textos, 2004 .
— Schultz, Margarita: «Sobre la causalidad en Historia del Arte» en Visión epistemológica de la Historia del Arte, Santiago de Chile, Universidad de Chile, 2001, pp. 53-90.
Apartado 1
— Arasse, Daniel: El detalle. Para una historia cercana de la pintura, Madrid, Abada, 2008 .
— Arnheim, Rudolf: Arte y percepción visual, trad. María Luisa Balseiro, Madrid, Alianza, 1971 .
— Belting, Hans: The End of the History of Art?, Chicago, The University of Chicago Press, 1987.
— Bredekamp, Horst: Teoría del acto icónico, trad. Anna-Carolina Rudolf Mur, Madrid, Akal, 2017.
— Castiñeiras, M. A., Introdución al método iconográfico, Barcelona, Ariel, 1998.
— Díez Platas, F., Imágenes para un texto. Guía iconográfica de las Metamorfosis de Ovidio, Santiago, Tórculo, 2000.
— Gombrich, E.H., Imágenes simbólicas, Madrid, Alianza, 1994.
— Pareyson, Luigi: Estética. Teoría de la formatividad, trad. Cristina Coriasso Martín-Posadillo, Madrid, Xorki, 2014.
— Rose, Gillian: Visual Methodologies, London, Sage, 2016.
Apartado 2
— Barthes, Roland: «La muerte del autor» en El susurro del lenguaje. Más allá de la palabra y de la escritura, trad. C. Fernández, Barcelona, Paidós, 1994, pp. 65-71.
— Diego, Estrella de: No soy yo. Autobiografía, performance y los nuevos espectadores, Madrid, Siruela, 2011.
— Kris, Ernst; Kurz, Otto: La leyenda del artista, trad. Pilar Vila, Madrid, Cátedra, 2007.
— Zeki, Semir: Visión interior. Una investigación sobre el arte y el cerebro, trad. Amaya Bozal, Madrid, Antonio Machado, 2005.
Apartado 3
— Barthes, Roland: «Retórica de la imagen» en Lo Obvio y lo Obtuso, trad. C. Fernández Medrano, Barcelona, Paidós, 1982, pp. 29-47.
— Carpenter, Th., Arte y Mito en la Grecia antigua, Madrid, Destino, 2001.
— Davidson Reid, J., The Oxford Guide to Classical Mythology in the Arts 1300-1990 s, I, Nueva York-Oxford, 1993.
— Kubler, George: La configuración del tiempo, trad. Jorge Luján, Madrid, Nerea, 1988.
— Eagleton, Terry: Ideología. Una introducción, trad. Jorge Vigil, Barcelona, Paidós, 1997.
— García Canclini, Néstor: Culturas híbridas, México, Grijalbo, 1990.
— Elvira Barba, M. A., Arte y Mito. Manual de Iconografía clásica, Madrid, Silex, 2008.
Apartado 4
—Fontán del Junco, Manuel; Lebrero Stals, José; Zozaya Álvarez, María (eds.): Genealogías del arte, Madrid, Fundación Juan March, 2019.
— Foucault, Michel: «Nietzsche, la genealogía y la historia» en Microfísica del poder, trad. Julia Varela y Fernando Alvarez-Uría, Madrid, La Piqueta, 1979.
— Gombrich, Ernst: «La concepción renacentista del progreso artístico y sus consecuencia» en Norma y forma, , Madrid, Alianza, 1999.
O alumno será capaz de:
- comprender e reflexionar sobre os distintos métodos de análises e interpretación do feito artístico.
- analizar, organizar e interpretar informacións procedentes de diferentes fontes bibliográficas, así como doutras fontes de información sobre estas materias artísticas.
- analizar, relacionar e sintetizar os coñecementos adquiridos.
-analizar e interpretar imaxes facendo uso da metodoloxía adecuada.
- Expoñer por escrito e de maneira oral os seus coñecementos e reflexións sobre os métodos da disciplina utilizando de maneira correcta o vocabulario técnico da materia
- Aplicar os coñecementos de modo rigoroso a través das novas tecnoloxías
- Clases expositivas nas explicaranse os contidos teóricos.
- Clases interactivas nas que as actividades serán prácticas e relacionadas cos contidos teóricos da materia. Será necesaria a lectura de textos e a aplicación práctica de varios métodos de análises e interpretación de imaxes.
-Titorías personalizadas.
Avaliación continua combinada con proba de exame final, para obter unha cualificación final baseada en varios indicadores complementarios:
-Exame obrigatorio dos temas tratados nas clases teóricas: 60% da nota final (aínda que unha vez aprobado, na nota final represente un 60% do total, para aprobar a materia será obrigatorio realizalo e aprobalo cun mínimo de 3 sobre 6. Con el valorarase a capacidade discursiva do alumno e a súa dedicación ao estudo dos contidos teóricos oficiais da materia).
-A lectura obrigatoria evaluarase mediante unha pregunta de examen.
- Realización e entrega dos traballos para preparar as clases interactivas. Comentarios de textos a partir de lecturas obrigadas e traballos obrigatorios de curso que os alumnos haberán de realizar para ser expostos na aula: 40% da nota final.
-Participación nas clases interactivas. Valorarase a asistencia continuada a clase.
Sistema de recuperación de interactivas e segunda oportunidade:
Os alumnos que non presenten en tempo e forma os traballos das clases interactivas terán ata a data do exame, tanto na oportunidade de xuño como na de xullo, para entregalos e recuperar esa porcentaxe da nota. Pero o profesor se reserva a posibilidade de penalizalos polo atraso.
Excepcionalmente, en caso de imposibilidade de realizar as interactivas, os estudantes terán que realizar traballos ou unha proba alternativos, a decidir no seu momento polo profesor en función da cantidade de traballo/horas a recuperar.
Alumnos con dispensa: O alumnado ao que lle sexa concedida dispénsaa de asistencia a clase (seguindo a Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre dispénsaa de asistencia a clase en determinadas circunstancias), avaliarase cun exame final específico que supoñerá o groso da cualificación e/ou algún traballo interactivo a pactar co profesor.
Plaxios e outros. Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
TEMPO DE DOCENCIA PRESENCIAL POR ALUMNO: 51 h.
- Docencia expostiva: 32 horas.
- Docencia interactiva: 16 horas.
- Titorías personalizadas: 3 horas.
TEMPO DE ESTUDO E ACTIVIDADE PERSOAL:
- Entre 45 e 60 minutos por hora teórica de clase.
- Tres horas de preparación por clase práctica.
- A asistencia tanto ás clases expositivas como a participación nas clases interactivas, non só é obrigatoria, se non que é ademais esencial para a comprensión, o seguimento e a superación da materia.
- Todos os materiais de traballo e complementarios estarán a disposición do alumnado a través do Campus Virtual da USC.
- É altamente recomendable a capacidade de ler noutras linguas moderna, á parte da lingua castelá e a galega, e de xeito especial en lingua inglesa.
Federico Antonio Lopez Silvestre
Coordinador/a- Departamento
- Historia da Arte
- Área
- Historia da Arte
- Teléfono
- 881812605
- Correo electrónico
- federico.lopez.silvestre [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Pedro De Llano Neira
- Departamento
- Historia da Arte
- Área
- Historia da Arte
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
Abraham Roberto Cea Nuñez
- Departamento
- Historia da Arte
- Área
- Historia da Arte
- Correo electrónico
- abrahamroberto.cea.nunez [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral USC
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 10 |
| Xoves | |||
| 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 10 |
| 19.05.2025 16:00-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 10 |
| 19.05.2025 16:00-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 12 |
| 30.06.2025 15:30-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 12 |