Saúde Pública I

• Coñecer os fundamentos do método epidemiolóxico como núcleo esencial da Saúde Pública.
• Coñecer e aplicar os criterios de causalidade en Epidemioloxía e Ciencias da Saúde.
• Coñecer as claves da análise epidemiolóxica: deseños (observacionales e analíticos); medidas de frecuencia (de prevalencia e de incidencia), medidas de efecto (risco relativo, atribuíble, fracción etiológica); identificación de rumbos (de selección, de información, de confusión); epidemioloxía clínica: tests diagnósticos, decisión clínica, metaanálisis.
• Coñecer e saber aplicar os fundamentos da Demografía como ciencia auxiliar da Epidemioloxía e da Saúde Pública: identificación e análise das poboacións, tanto estática como dinámica.
• Coñecer e aplicar os principais indicadores socio-sanitarios no diagnóstico de saúde das poboacións.
• Saber interpretar unha publicación epidemiolóxica.
• Saber planificar, co deseño idóneo, un estudo epidemiolóxico.

Programa de clases expositivas:

Tema 1. Saúde Pública: Conceptos e contidos. Evolución histórica.
Tema 2. A Saúde e os seus determinantes. Historia natural da enfermidade. Niveis de prevención.
Tema 3. Demografía estática e dinámica. Sistemas de información sanitaria e indicadores de saúde.
Tema 4. Epidemioloxía: evolución histórica, concepto e aplicacións.
Tema 5. Medidas de frecuencia e de efecto.
Tema 6. O método científico en epidemioloxía. Inferencia causal en epidemioloxía.
Tema 7. Erros sistemáticos e aleatorios.
Tema 8. Estudos experimentais.
Tema 9. Estudos de cohortes.
Tema 10. Estudos de casos e controis.
Tema 11. Estudos transversais e ecolóxicos.
Tema 12. Estudos de probas diagnósticas.
Tema 13. Revisións sistemáticas e metaanálise.

Programa de clases interactivas:

Práctica 1. Demografía
Práctica 2. Medidas de frecuencia e efecto
Práctica 3. Experimentais
Práctica 4. Cohortes
Práctica 5. Casos e controis
Práctica 6. Transversais e ecolóxicos
Práctica 7. Validez de probas diagnósticas
Práctica 8. Revisións sistemáticas e metaanálise.

- Escuela Nacional de Sanidad (ENS). Instituto de Salud Carlos III - Ministerio de Ciencia e Innovación. Miguel Ángel Royo Bordonada, Javier Damián Moreno, “Método epidemiológico”. Madrid: ENS-Instituto de Salud Carlos III, octubre de 2009.

- De Irala J, Martínez-González MA, Seguí-Gómez M. Epidemiología Aplicada. 2º Ed. Barcelona: Ariel, 2008.

- Piédrola et al. Medicina Preventiva y Salud Pública. 11ª ed. Masson. Barcelona, 2008

- Hernández-Aguado MJ, Lumbreras Lacarra JL. Manual de epidemiología y salud pública para grados en ciencias de la salud. , 3º ed. Editorial Médica Panamericana, 2018.

- Ahlbon A, Norell S. Fundamentos de epidemiología. Madrid: Ed s XXI, 1992

Coñecementos:

Con 03. Saber aplicar o método científico e adquirir habilidades no manexo da lexislación, fontes de información, bibliografía, elaboración de protocolos e demais aspectos que se consideran necesarios para o deseño e avaliación crítica de ensaios preclínicos e clínicos.
Con 07. Coñecer, avaliar e valorar os problemas relacionados con fármacos e medicamentos, así como participar nas actividades de farmacovixilancia.
Con 10. Coñecer as propias limitacións e a necesidade de manter e actualizar a competencia profesional, prestando especial importancia ao autoaprendizaxe de novos coñecementos baseándose na evidencia científica dispoñible.
Con 41. Coñecer os fundamentos da saúde pública e intervir nas actividades de promoción da saúde, prevención da enfermidade nos ámbitos individual e colectivo e contribuír á educación sanitaria, recoñecendo os determinantes de saúde na poboación, tanto os xenéticos como os dependentes do sexo e estilo de vida, demográficos, ambientais, sociais, económicos, psicolóxicos e culturais.
Con 42. Coñecer e aplicar as condicións legais, sociais e económicas relacionadas co ámbito sanitario e en particular co medicamento.
Con 43. Coñecer técnicas de recuperación de información relativas a fontes de información primarias e secundarias (incluíndo bases de datos co uso de computador).
Con 46. Coñecer os principios e a metodoloxía científica aplicada ás ciencias farmacéuticas, incluíndo a historia e función social da Farmacia.

Habilidades
H/D 01. Intervir nas actividades de promoción da saúde, prevención de enfermidade, no ámbito individual, familiar e comunitario; cunha visión integral e multiprofesional do proceso saúde-enfermidade.
H/D 06. Promover as capacidades de traballo e colaboración en equipos multidisciplinares e as relacionadas con outros profesionais sanitarios.
H/D 18. Promover o uso racional do medicamento e produtos sanitarios.

Competencias
Comp 01. Capacidade de análise e síntese.
Comp 03. Comunicación oral e escrita na propia lingua.
Comp 06. Habilidades de xestión da información (habilidade para buscar e analizar información proveniente de fontes diversas).
Comp 07. Resolución de problemas.
Comp 19. Habilidades de investigación.
Comp 20. Capacidade de aprender.

- Clases expositivas en grupo grande: Lección maxistral impartida polo profesor. O profesor contará co apoio de medios audiovisuais e informáticos. Habitualmente estas clases seguirán os contidos do manual de referencia.

- Clases interactivas en grupo reducido: Clase teórico/práctica na que se propoñen e resolven aplicacións da teoría, problemas, exercicios… O alumno participará activamente nestas clases de distintas formas: resolución de exercicios na aula etc.

- Titorías en grupo moi reducido: Supervisaranse os traballos dirixidos, aclaración de dúbidas sobre teoría ou as prácticas, problemas, exercicios, lecturas ou outras tarefas propostas; así como a presentación, exposición, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos.

Exame final: 70% da nota, mediante exame test.

Avaliación continua: 30% da nota.

- 25%: controles tipo test sobre o contido da sesión de dúas horas de interactivas e de controis aleatorios tipo test en clases expositivas. Estes controis en expositivas realizaranse sobre toda a materia impartida en materia ata o momento do control.

NOTA: Se un alumno contesta algún dos cuestionarios da avaliación continua, sen estar presente na aula, será cualificado cun cero no global da avaliación continua.

- 5%: avaliación continua asignáseos o profesor en función participación en clases e seminarios.


Para superar a materia: puntuación mínima de 5 puntos.
Na avaliación extraordinaria, manterase o sistema de avaliación e o peso de cada parte.
Non se “gardan” as notas da avaliación continua para sucesivos cursos.

65 horas de estudo aproximadamente.

• Asistencia a clases
• Participación nas clases
• Utilización da bibliografía recomendada
• Utilización dos apuntes de clase
• Utilización de materiais e documentos facilitados polos profesores
• Dedicación continua de, polo menos, 30 minutos despois de cada clase ao estudo da materia
• Realización de traballo persoal do alumno na resolución de problemas e na realización de traballos.

NOTA: Se un alumno contesta algún dos cuestionarios da avaliación continua, sen estar presente na aula, será cualificado cun cero no global da avaliación continua.