Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 72.5 Horas de Titorías: 5 Clase Expositiva: 25 Clase Interactiva: 10 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Dereito Público Especial e da Empresa
Áreas: Dereito Penal
Centro Facultade de Dereito
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
-Entender como inflúen os movementos políticos e culturais nas solucións adoptadas polos poderes públicos para previr e tratar os fenómenos criminais
-Ter unha opinión fundada, crítica e afastada de tópicos achega das diversas formulacións políticas de que foron obxecto a criminalidade e a súa prevención.
-Recoñecer aos axentes da política criminal e identificar o papel que cumpre cada un deles.
-Coñecer as medidas político-criminais empregadas polos poderes públicos para enfrontar a criminalidade no Estado de Dereito.
-Comprender o proceso de elaboración da lexislación penal e os factores que inflúen nela.
-Tomar coñecemento dos sectores de criminalidade máis importantes nas sociedades occidentais.
Lecc. 1ª.- CONCEPTO DE POLÍTICA CRIMINAL. Introdución. O concepto de política criminal. Política xeral e política criminal. Función da política criminal. Características da Política criminal. Relacións da Política criminal co Dereito penal e a Criminoloxía. Victimoloxía e Política Criminal. Sistema punitivo e Política Criminal: Especial referencia ás penas de morte, de prisión e ás súas alternativas. Sistema penitenciario e Política Criminal. Sistema de axuizamento penal e Política Criminal.Evolución da lexislación penal e Política Criminal.
Lecc. 2ª.- CONCEPCIÓNS DO DELITO E MODELOS DE POLÍTICA CRIMINAL. Consideracións previas. Modelos retributivos. Modelos preventivos. Modelo abolicionista.
Lecc. 3ª.- Os LÍMITES DA POLÍTICA CRIMINAL. Introdución. O modelo penal da Constitución española de 1978 (modelo de Estado, principios penais, orientacións e directrices punitivas). Consecuencias para a política criminal.
Lecc. 4ª.- A POLITICA CRIMINAL ACTUAL. Introdución. As tendencias intensivas e expansivas do Dereito penal. O Dereito penal simbólico. O punitivismo. O Dereito penal do inimigo. Globalización e política criminal.
Lecc. 5ª.- A POLÍTICA CRIMINAL ACTUAL E Os seus AXENTES. Introdución. Os axentes da política criminal: o poder executivo, o poder lexislativo, o poder xudicial. Outros axentes: especial referencia aos medios de comunicación e ao papel das vítimas na política criminal.
Lecc. 6ª.- POLÍTICA CRIMINAL COMPARADA. Introdución. A política criminal nos Estados Unidos. A política criminal en Europa. A política criminal en Iberoamérica.
Lecc. 7ª.- TEMAS POLÍTICO-CRIMINALES ACTUAIS. Ocupación de inmuebles. Eutanasia e auxilio ó suicidio. Delitos contra a vida e prisión permanente revisable. Aborto voluntario. Delitos contra a liberdade sexual. Inmigración. Tráfico de drogas. Violencia doméstica e de xénero. Delitos de corrupción. Delitos contra a seguridade do tráfico. Delictos patrimoniais. Delitos de odio e outros en fricción coa liberdade de expresión. Criminalización do “top manta” e análogos.
BORJA JIMÉNEZ, Emiliano.: Curso de Política Criminal. 2ª Edición. Editorial Tirant lo Blanch. Valencia, 2011
BLANCO LOZANO, C.: Tratado de Política Criminal. Barcelona, 2007.
DIEZ RIPOLLÉS, J. L.: Política Criminal y Derecho Penal. Estudios. Valencia, 2003
GUANARTEME SÁNCHEZ LÁZARO, F.: Política criminal y técnica legislativa. Prolegómenos a una dogmática de "lege ferenda". Granada, 2007.
HERRERO HERRERO, C.: Política Criminal integradora. Madrid, 2007.
LARRAUIRI PIJOAN, E. (Direc.): Política Criminal. Cuadernos de Derecho Judicial. Consejo General del Poder Judicial (IV). Madrid, 1999.
MELENDO RAMOS, M. y otros: Apuntes de Política Criminal. Ed. Dykinson S.L. Madrid. 2019.
MIR PUIG, S. (Dir.)/CORCOY BIDASOLO, M. (Dir.)/GÓMEZ MARTÍN, V. (Coord.): Política Criminal y reforma penal. Madrid, 2007.
MIR PUIG, S. (Dir.)/CORCOY BIDASOLO, M. (Dir.)/GÓMEZ MARTÍN, V. (Coord.): La Política Criminal en Europa. Barcelona, 2004.
MIR PUIG, S.: Política criminal y reforma del Derecho Penal. Bogotá, 1982.
QUINTERO OLIVARES, G.: El problema penal.La tensión entre teoría y praxis en Derecho penal Madrid, Iustel, 2012;
ROMEO CASABONA, C. M.: Dogmática penal, política criminal y criminología en evolución. La Laguna, 1997.
ROXIN, Claus: Política criminal y sistema de Derecho penal. Traducido por MUÑOZ CONDE, Francisco; Barcelona, 1972.
SILVA SÁNCHEZ, J. M.: La expansión del Derecho Penal. Aspectos de política criminal en las sociedades postindustriales. Madrid, 2011.
ZÚÑIGA RODRÍGUEZ, L.: Nociones de Política Criminal. Salamanca, 2009.
ZÚÑIGA RODRÍGUEZ, L.: Política Criminal. Madrid, 2001.
As competencias específicas que deben adquirir os alumnos da materia son:
CE1, Capacidade para identificar e comprender cuestións relativas aos dereitos fundamentais de quen son obxecto dun procedemento penal, así como, en xeral, de quen se ven afectados polas respostas ante o delito e a desviación.
CE6, Capacidade para explicar problemas sociais complexos en términos de teoría Criminolóxica, así como para aclarar as representacións do delito, do delincuente, da victimización, das respostas ante o delito e da desviación a partir das teorías e dos conceptos criminolóxicos.
CE15, Coñecemento das novas formas de criminalidade, en especial do crime organizado, afondar nas novas técnicas de investigación criminal e nos seus límites.
CE16. Coñecer e comprender a diversidad de formas en que se constitúe, represéntase e trátase o delito e analizar críticamente as distintas respostas ao problema da criminalidade desde unha tripla perspectiva: explicativo-empírica, decisional e instrumental.
CE17. Propiciar unha reflexión político-criminal sobre os factores e as causas responsables da aparición dos fenómenos criminais e formular, deseñar e gestionar proxectos e estratexias innovadoras sobre modelos de intervención social e de prevención estructural e individual.
CE18. Capacidade para aplicar os conceptos básicos do Dereito penal (as súas fontes, a lei penal no tempo e no espazo, os elementos do delito) a unha cuestión criminológica concreta
CE20. Tomar conciencia da importancia do Dereito como sistema regulador das relacións sociais.
-Clase maxistral, na que se explicarán os conceptos fundamentais de cada tema e na que se empregarán diversos recursos didácticos (expositivo, participativo, emprego eficaz de preguntas, uso adecuado de medios audiovisuales, emprego de materiais de traballo).
-Clases prácticas, que incluirán a resolución de casos prácticos e a realización, exposición e debate de traballos, tanto individualmente como en equipo, sobre temas previamente autorizados, dirixidos polo profesor. Con relación aos traballos se fomentará a iniciativa do alumno no relativo á selección de temas novedosos ou particularmente importantes desde un punto de vista político-criminal. Poderán incluir asistencia voluntaria a xuizos.
- O 50% da cualificación procederá dun exame final teórico sobre os contidos do programa da materia.
- O 45% procederá da realización dos exercicios de prácticas.
- O 5% procederá da asistencia ás sesións presenciales.
A efectos da normativa de permanencia na USC enténdese que a única actividade evaluable é o exame.
Os alumnos con exención de docencia realizarán, en número e esixencia, as mesmas actividades prácticas que se levan a cabo nas clases interactivas, coas modificacións que en su caso procedan. Estas mismas actividades serán esixidas respecto das actividades interactivas que non podan levarse a cabo por causas demostradas.
Estudo individual ou en grupo: 70H
Titorías en grupos reducidos 5H
Leccións e debates, e asistencia a conferencias: 2.5H
Recoméndase, para a asimilación da materia, un estudo diario da asignatura, o uso das tutorías e o emprego dos materiais didácticos complementarios postos a disposición no Campus virtual da USC e na plataforma Teams.
Angel Manuel Pantin Reigada
Coordinador/a- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito Penal
- Correo electrónico
- angelmanuel.pantin [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOSU
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 16:30-18:00 | Grupo clases expositivas | Castelán | Aula 17 |
| Martes | |||
| 16:30-18:00 | Grupo clases expositivas | Castelán | Aula 17 |
| 17.01.2025 16:00-18:00 | Grupo clases expositivas | Salón de Actos |
| 16.06.2025 16:00-18:00 | Grupo clases expositivas | Aula 5 |