Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 2 Clase Expositiva: 4 Clase Interactiva: 18 Total: 24
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Departamento externo vinculado ás titulacións, Dereito Público Especial e da Empresa
Áreas: Área externa M.U en Avogacía e Procura, Dereito do Traballo e da Seguridade Social
Centro Facultade de Dereito
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
A formación nesta materia ten por obxecto que o alumnado adquira os coñecementos, habilidades, destrezas e actitudes propias do dereito laboral, substantivo e procesual, que lle permitan exercitar o asesoramento e a defensa e representación xurídica de empresas e traballadores, con seguridade e eficacia.
Neste sentido, preténdese familiarizar ao alumnado coas particularidades da relación laboral, para identificala e diferenciala doutras figuras afíns; así como, cos distintos tipos de contrato de traballo, atendendo tanto á súa duración como á xornada pactada, e as peculiaridades de cada modalidade contractual, analizando as implicacións que segundo o tipo de contrato ten a súa extinción.
Preténdese igualmente dar a coñecer as particularidades que, respecto das obrigacións recíprocas, o contrato de traballo imponlles a traballadores e empresarios, con especial atención aos diversos compoñentes que regulan o salario para percibir, así como as garantías que se unen a tal concepto.
Xunto ao anterior, outro obxectivo é que o alumnado identifique as diversas vicisitudes que pode sufrir o contrato de traballo respecto das obrigacións do traballador, referidas á xornada, lugar de prestación de servizos, modificación da prestación pactada, etc., identificando cada unha delas e sabendo ofrecer solucións tanto para levalas a cabo por parte da empresa, adecuándoas á necesaria causalidade esixible, como os medios de reacción ou impugnación destas por parte dos traballadores cando non se axusten a dereito. Neste sentido, a finalidade é coñecer a dinámica interna da relación laboral durante a súa existencia. É por iso que tales extremos deben conectarse directamente co procedemento xudicial e extraxudicial existente, para identificar e elixir a solución procesual que hai que ofrecer en cada caso, determinando o tipo de acción que se ha de exercitar e os trámites preprocesuais e procesuais necesarios.
Por iso, deben coñecerse os mecanismos legalmente previstos para a extinción da relación laboral, tanto por instancia do traballador motivado por incumprimentos contractuais e graves do empresario, como por vontade do empresario, ben motivada por incumprimentos do traballador ou ben por necesidades obxectivas alleas á persoa do traballador.
Dada a especialidade que en materia do dereito do traballo supón a existencia dunhas normas xurídicas froito da negociación colectiva, outro obxectivo céntrase en coñecer este tipo de instrumentos normativos desde a súa xestación, a negociación colectiva, ata a aplicabilidade destas normas en caso de concorrencia de dúas ou máis de distintos ámbitos.
Todo iso debe poñerse en relación co aspecto procesual que a orde xurisdicional social ofrece para encamiñar o recoñecemento e a impugnación de calquera decisión empresarial que afecte os traballadores como tales. En tal sentido, o proceso laboral, cunha lexislación propia, debe estar presente en todo momento, coas especialidades que tal proceso ofrece fronte á orde xurisdicional civil, a todos os niveis, desde os problemas competenciais, pasando polos distintos tipos de proceso, o réxime de recursos contra as sentenzas e, por último, as particularidades deste ordenamento procesual en canto ao réxime de execución de sentenzas.
Dunha maneira máis detallada, trátase de que o alumnado:
- Coñeza as principais características da relación laboral e manexe a estrutura formal da contratación laboral, distinguíndoa doutras relacións contractuais.
- Diferencie entre os distintos tipos de contratos laborais e valore a conveniencia de cada tipo de contrato en función das necesidades do cliente, e sobre todo tendo en conta os legais requisitos esixidos para cada tipo de contrato.
- Afaga analizar con detemento as cláusulas dos contratos
- Valore as implicacións laborais dos socios e administradores, coñeza os procedementos de intervención ante outros interlocutores sociais (comisións negociadoras, inspección…), así como o papel do avogado/a en o “iter” negocial atendendo ao encargo dunha das partes e manteña unha actitude construtiva nas comparecencias e reunións.
- Coñeza os principais indicadores que permitan detectar unha fraude de lei na contratación.
- Coñeza os dereitos e obrigacións do empresario e traballador con respecto ao salario, a xornada laboral, a clasificación profesional, o lugar de prestación de servizos… as implicacións da conceptuación dos diferentes conceptos salariais etc.
- Saiba identificar os desaxustes entre categoría profesional e funcións desenvolvidas polo traballador, e as diferenzas entre mobilidade funcional e modificación substancial das condicións de traballo.
- Sexa capaz de redactar cláusulas relativas ao salario, xornada laboral, lugar de prestación de servizos…, elaborar liquidacións salariais, nóminas, liquidacións, cartas de despedimento, escritos de finalización de contrato, cumprimentar boletíns de cotización á seguridade social etc.
- Coñeza as causas que poden xustificar unha modificación substancial das condicións de traballo e poñela en práctica.
- Coñeza a lexislación e xurisprudencia aplicable en materia de contratas e subcontratas, así como a responsabilidade empresarial en caso de subcontrata de obras ou servizos.
- Coñeza as obrigacións do empresario e os dereitos do traballador nos supostos de cambio de empresario, cesión de traballadores, sucesión de empresa etc.
- Detecte os casos de abusos de personalidade xurídica e as consecuencias reais da sucesión de empresa.
- Identifique as consecuencias do levantamento do veo para as partes.
- Coñeza as causas polas que os traballadores poden ser obxecto de sanción, as garantías para observar na imposición de sancións e sexa capaz de detectar as infraccións cometidas polas empresas nos procedementos sancionadores.
- Coñeza as causas que poden provocar a suspensión do contrato de traballo e polas que pode finalizar a relación laboral, así como os requisitos formais e xurisprudenciais, e os medios de proba para a súa acreditación.
- Coñeza as consecuencias para as partes en función do tipo de contrato e das causas que motiva o despedimento, así como as repercusións económicas do despedimento.
- Coñeza os mecanismos de representación existentes no marco da empresa e das relacións laborais, os instrumentos e vías para a negociación colectiva, procedementos e suxeitos lexitimados, e as peculiaridades dos conflitos laborais (conflitos colectivos, folga, peche patronal).
- Valore a conveniencia e seguridade xurídica que representa a plasmación dun réxime sancionador no convenio colectivo.
- Detecte as posibilidades de acudir á vía xudicial.
- Coñeza e valore os leitos para evitar a vía xudicial.
- Coñeza o ámbito, fases e funcionamento do proceso laboral, así como as especialidades procesuais dalgunhas materias (reclamación de salarios, xornada laboral, modificación de condicións, mobilidade xeográfica, despedimento, electoral, liberdade sindical, impugnación de convenios etc.)/ etc.).
- Sexa capaz de elaborar solicitudes de proba anticipada e medidas cautelares, escritos de demanda etc.
- Sexa capaz de determinar con claridade a relación xurídico-procesual, enfoque correctamente os feitos, o dereito, a xurisprudencia aplicable e o suplico.
- Valore a importancia da preconstitución da proba e da continuación ou conclusión do proceso.
- Desenvolva eficazmente e actúe con seguridade na fase de xuízo oral e domine a técnica da contestación oral á demanda, a proposición dos distintos medios de proba e as conclusións orais.
- Coñeza as particularidades que implica o exercicio da representación procesual na orde xurisdicional social.
- Teña conciencia da rigorosidade dos prazos.
- Sexa capaz de analizar as resolucións procesuais, de valorar a posible impugnación atendendo ao interese do cliente, de elixir o medio de impugnación adecuado e de redactar os correspondentes escritos de anuncio, preparación e interposición, ou, no seu caso, o de impugnación aos recursos.
- Coñeza o sistema de recursos no proceso laboral, a técnica dos máis habituais, a estrutura do proceso de execución e as peculiaridades da execución para determinadas obrigacións.
- Sexa capaz de valorar cando convén poñer en marcha os mecanismos propios da execución, de formular solicitudes de execución, asegurar a execución e prever as excepcións procesuais e as causas que poden provocar a oposición á execución.
- Coñeza a problemática da insolvencia empresarial e as garantías de cobranza a través do FOGASA, así como a forma de reclamar o seu pago e cuantificalo..
Parte I: A RELACIÓN LABORAL E O CONTRATO DE TRABALLO.
1. A relación laboral: a) Características, proba da súa existencia; b) Relación laboral fronte a relación civil e mercantil. Referencia ao TRADE (Traballador autónomo dependente). As novas realidades: o traballo a través de plataformas; c) As relacións laborais especiais. A relación dos avogados que prestan servizos en despachos de avogados, individuais ou colectivos.
2. O contrato de traballo: a) Forma do contrato: escrito e verbal; b) Tipos de contrato de traballo en función da súa duración: temporais e indefinidos. O novo contrato de traballo fixo discontinuo. A relación laboral indefinida na administración pública; c) Tipos de contrato en función do tempo de prestación dos servizos: a xornada completa e contratos a tempo parcial. O novo contrato fixo descontinuo.
3. Duración da prestación.
4. O convenio colectivo.
Parte II. ELEMENTOS DO CONTRATO DE TRABALLO: LUGAR E XORNADA. SALARIO E CLASIFICACIÓN PROFESIONAL.
1. A fraude de lei na contratación: a causalidade dos contratos temporais. Contratos formativos.
2. Lugar de prestación dos servizos: a) Centro de traballo; b) Movilidade xeográfica: traslados e desprazamentos; c) O proceso especial sobre mobilidade xeográfica.
3. Xornada de traballo: a) Horas extraordinarias; b) Contratación a tempo parcial: as horas complementarias; c) Permisos e licenzas. Dereitos de conciliación da vida laboral e familiar; d) O proceso especial de conciliación da vida laboral e familiar; e) Vacacións; f) O proceso especial de vacacións.
4. O salario: a) O salario pactado, convencional e o salario mínimo interprofesional; b) Garantías do salario; c) O Fondo de Garantía Salarial; d) O procedemento de reclamación de cantidades; e) Cálculo dos salarios; f) Liquidacións.
5. Clasificación profesional: a) Clasificación e grupos profesionais; b) A mobilidade funcional: extensión e límites; c) O proceso especial sobre clasificación profesional; d) Reclamacións sobre adecuación categoría-función.
Parte III. MODIFICACIÓN SUBSTANCIAL DAS CONDICIÓNS DE TRABALLO, SUSPENSIÓN, EXTINCIÓN E RESOLUCIÓN DO CONTRATO DE TRABALLO.
1. Modificación substancial das condicións de traballo: a) Modificacións individuais e colectivas; b) Causas, procedemento e efectos; c) O proceso especial sobre impugnación de modificación substancial de condicións de traballo.
2. Supensión do contrato de traballo: a) Suspensión da relación laboral por causas económicas, técnicas, organizativas ou de produción; b) Suspensión do contrato por forza maior. Os ERTES FM.
3. Extinción do contrato de traballo: a) O mutuo acordo: especial referencia á liquidación; b) Morte, xubilación ou incapacidade do empresario; c) Outras causas de finalización: incapacidade do traballador, ineptitude sobrevinda.
4. Despedimentos: a) O despedimento disciplinario: forma, causas e cualificación; b) O despedimento por causas obxectivas; c) O despedimento colectivo. Procedemento e efectos; d) As modalidades procesuais dos distintos tipos de despedimento individual e colectivo; e) Reclamación ao Estado do pago dos salarios de tramitación. Resolución do contrato a pedimento do traballador: a) Xustas causas para solicitar a resolución; b) Procedemento e efectos; c) Especialidades sobre a acción de resolución do contrato por incumprimentos empresariais e a súa conexión co despedimento.
Parte IV: FALTAS E SANCIÓNS DOS TRABALLADORES, GARANTÍAS POR CAMBIO DE EMPRESARIO.
CONTIDOS:
1. Faltas e sancións dos traballadores: a) Tipicidade, sanción e prescrición; b) O proceso sobre impugnación de sancións; c) Sancións aos representantes legais dos traballadores; d) Prescrición e caducidade das accións derivadas do contrato de traballo.
2. Garantías por cambio de empresario: a) Responsabilidade empresarial en caso de subcontrata de obras e servizos; b) Cesión de traballadores; c) Sucesión de empresa; d) Grupos de empresas e levantamento do veo.
Parte V: RELACIÓNS LABORAIS COLECTIVAS E NEGOCIACIÓN COLECTIVA.
1. Relacións laborais colectivas (I): a) Órganos de representación (delegados de persoal, comités de empresa, comité intercentros, comités de empresa europeos); b) Funcións dos representantes legais dos traballadores; c) Garantías dos representantes; d) Eleccións sindicais; e) O proceso especial en materia electoral.
2. Relacións laborais colectivas (II): a) A liberdade sindical: sindicatos e asociacións empresariais; b) A representatividade; c) O procedemento de tutela dos dereitos de liberdade sindical e dos dereitos fundamentais; d) Impugnación dos estatutos dos sindicatos; e) Conflitos de traballo: conflitos colectivos, folga e peche patronal; f) O Consello Galego de Relacións Laborais; g) O AGA e o AISCEC.
3. Negociación colectiva: a) Convenios colectivos: procedemento de negociación; contido do convenio; b) Convenios extraestatutarios; c) Adhesión e extensión de convenios; d) Procedemento de impugnación de convenios; e) Concorrencia de convenios. O Convenio de empresa; f) A vixencia do Convenio. A ultraactividade e a contractualización das condicións de traballo.
Parte VI: O PROCESO LABORAL ORDINARIO (primeira/única instancia) E OS PROCESOS LABORAIS ESPECIAIS.
1. O Proceso laboral ordinario: a) Xurisdición e competencia obxectiva, territorial e funcional; b) Partes procesuais: Capacidade, lexitimación, representación e defensa; c) A acumulación de accións e de procesos; d) As actuacións procesuais. Resolucións procesuais; e) Actos preparatorios; f) Evitación do proceso: conciliación e reclamación previa; g) Intervención do FOGASA; h) Demanda: presentación, requisitos, corrección de defectos; i) Xuízo oral: ratificación, ampliación e aclaración da demanda; j) Proba no proceso laboral: medios de proba, carga da proba, proposición, admisión e práctica da proba; k) Conclusións; l) Dilixencias finais; m) Sentenza. Aclaración da sentenza. Outras formas de terminación do proceso laboral.
2. Os procesos laborais especiais e as modalidades procesuais: a) Despedimento; b) Modificación substancial de condicións de traballo; c) Movilidade xeográfica; d) Vacacións; e) Conciliación da vida laboral e familiar; f) Outros: Impugnación de sancións, actos administrativos en materia de seguridade social, conflitos colectivos, tutela de dereitos fundamentais...
3. A intervención do profesional da Procuradoría no proceso laboral. Particularidades e actuacións máis relevantes (conciliación administrativa, representación procesual no proceso, recursos, en particular no recurso de amparo en materia de decisións empresariais ou de Seguridade Social).
Parte VII. Os MEDIOS DE IMPUGNACIÓN NO PROCESO LABORAL.
1. Recursos: a) Recursos contra providencias e autos; b) Recurso de suplicación: resolucións recorribles, prazo, motivos e procedemento; c) O recurso de casación e o recurso extraordinario de casación para a unificación de doutrina.
2. O proceso de revisión.
3. O acceso ao recurso de amparo constitucional no ámbito dos dereitos dos traballadores.
Parte VIII: O PROCESO DE EXECUCIÓN LABORAL.
1. Competencia, partes, suxeitos e orzamentos procesuais.
2. O título de execución e a solicitude de execución
3. Acumulación.
4. Cuestións comúns.
5. A execución dineraria: execución provisional e de sentenzas firmes.
6. Concorrencia de execucións e preferencias de créditos.
7. Tercería de dominio e tercería de mellor dereito: especial referencia ás tercerías administrativas.
8. A insolvencia empresarial e o FOGASA.
9. A execución das sentenzas de despedimento: execución provisional e execución definitiva de sentenzas firmes.
10. A execución de sentenzas firmes contra entes públicos.
11. Execución de sentenzas en materia de seguridade social.
12. Execución doutras sentenzas.
13. Ampliación da execución.
Finalmente, dentro das dispoñibilida des académicas e orzamentarias, formará parte dos contidos desta materia a participación do alumnado en actividades que posibiliten un contacto “in situ” con institucións e profesionais cuxas funcións presentan unha incidencia directa cos contidos propios do Dereito laboral, como son os Xulgados e Tribunais especializados na aplicación desta rama do dereito, o Consello de Relacións laborais etc. Trátase con iso de potenciar un coñecemento máis directo e real dos ámbitos nos que os profesionais da Avogacía e Procuradoría han de desenvolver o seu exercicio profesional.
NORMATIVA:
- Estatuto dos Traballadores, debidamente actualizado.
- Lei reguladora da Xurisdición social, debidamente actualizada.
DOUTRINA:
ALONSO OLEA, M., CASAS BAAMONDE, Mª.E., Derecho del Trabajo, Ed. Civitas, (última edición).
BARRIOS BAUDOR, G.L. (Director), Comentarios a la Ley Reguladora de la Jurisdicción Social, Ed. Thomson Reuters Aranzadi (Cizur Menor, 2020).
BLASCO PELLICER, Á. (director), Comentarios a la Ley Reguladora e la Jurisdicción Social, Ed. Tiranto lo blanch e Ilustre Colegio de Abogados de Madrid (Valencia, 2023).
GARATE CASTRO, J., Lectura sobre el régimen jurídico del contrato de trabajo, Ed. Netbiblo, A Coruña (última edición).
GARCÍA BECEDAS, G. y NOGUEIRA GUASTAVINO, M., Lecciones de Jurisdicción Social, Ed. Tirant lo Blanch (última edición).
GOERLICH PESET, J.Mª., NORES TORRES, L.E. y ESTEVE- SEGARRA, A., Curso de Derecho Procesal Laboral, Ed. Tirant lo Blanch (Valencia, 2022).
MANEIRO VÁZQUEZ, Y. (directora), Derecho Procesal Laboral Práctico. Casos resueltos y guías de actuación en Sala, Ed. Tirant lo Blanch, 2ª edición (Valencia, 2019).
MARTIN VALVERDE, A., RODRIGUEZ SAÑUDO, F. Y GARCÍA MURCIA, J., Derecho del Trabajo, Ed. Tecnos (última edición).
RIVAS VALLEJO, Mª.P. (directora), Ley Reguladora de la Jurisdicción Social: Comentarios, concordancias, jurisprudencia e índice analítico, Ed. Colex (A Coruña, 2024).
Nas clases, o profesorado irá anunciando, con suficiente antelación, a bibliografía (doutrina, xurisprudencia e textos legais) que vaia sendo precisa para un maior aproveitamento dos ensinos.
BASES DE DATOS: Os estudantes poden acceder a xurisprudencia e a outros recursos a través das bases de datos máis habituais que lles proporciona o servizo de biblioteca da USC e do ICA Santiago. Entre elas, son de uso frecuente Westlaw-Aranzadi, Tirant en liña, A Lei Dixital etc.
Co estudo desta materia o alumnado obterá os coñecementos, habilidades e destrezas necesarias para realizar diferentes tipos de contratos laborais; distinguir a relación laboral e o contrato de traballo doutras formas e tipos de relacións contractuais; coñecer os dereitos e obrigacións que se derivan da relación laboral entre o empresario e o traballador; identificar o alcance xurídico das decisións empresariais que poden afectar os elementos do contrato de traballo; e detectar os remedios e procedementos para a súa impugnación ou recoñecemento xudicial dos dereitos que o contrato de traballo procrea.
Tamén será capaz de empregar as técnicas de negociación e de resolución de conflitos, tanto colectivos como individuais, e manexar as cuestións procesuais (xurisdición, competencia, capacidade, lexitimación, procedementos, recursos ...). En particular: coidar o enfoque da lexitimación pasiva, a conciliación, as dilixencias preliminares, interpoñer e contestar demandas sinxelas, dominar a técnica probatoria, elaborar escritos de interposición, impugnación e oposición de recursos, e procurar garantir o éxito da pretensión executiva (analizar exhaustivamente o título de execución, as cuestións procesuais, a posible integración e determinación do patrimonio do debedor, medidas de localización e investigación de bens).
Ademais, o manexo dos textos legais, da xurisprudencia e da doutrina familiarizarao coa terminoloxía xurídico-laboral, tanto substantiva como procesual, e facilitaralle unha mellor comprensión dos textos xurídicos, o que sen dúbida contribuirá a unha mellor claridade expositiva e tecnicamente correcta.
Coa súa participación nas clases prácticas e na tramitación de procesos simulados obterá unha visión global do proceso laboral e dos problemas forenses que presentan as institucións substantivas estudadas; e comprobará a súa aplicación en situacións reais, así como as distintas formas de interpretación das normas xurídicas. Estas prácticas proporcionaranlle os coñecementos necesarios para elaborar e presentar unha decisión xuridicamente fundada, para redactar documentos xurídicos sinxelos, o que lle facilitará tamén as competencias básicas para expoñer os seus coñecementos cun dominio axustado das habilidades orais e escritas.
Máis concretamente:
Coñecementos
Con01: Coñecer os distintos medios de investigación da solvencia do contrario, de obtención de información útil do propio cliente e de datos ou documentos en distintos organismos, así como as técnicas dirixidas á investigación e establecemento dos feitos nos distintos tipos de procedementos, especialmente a produción de documentos, os interrogatorios e as probas periciais.
Con02: Coñecer e ser capaz de integrar a defensa e a postulación dos dereitos dos clientes no marco dos sistemas de tutela xurisdicionais nacionais e internacionais.
Con03: Coñecer as diferentes técnicas de composición de intereses, análises de problemas e toma de decisións profesionais, identificando a parcela do Dereito na que se residencia; e saber atopar solucións a problemas mediante métodos alternativos á vía xurisdicional.
Con04: Coñecer e distinguir as formas usuais de contratación privada e pública, incluída a electrónica, e de constitución e funcionamento dos diferentes tipos de sociedades; sabendo valorar a que resulte máis adecuada para cada caso, segundo o obxectivo e a necesidade do cliente, e tendo en conta todas a posibles variables que poidan interesar.
Con05: Coñecer a estrutura procedemental e particularidades máis importantes que presentan os distintos procesos propios das diferentes ordes xurisdicionais nos que interveñen con máis frecuencia os profesionais da Avogacía e da Procuradoría; así como os tipos de pretensións que se poden exercitar neles, as técnicas alegatoria, probatoria e de conclusións, e manexarse nos procedementos de xurisdición voluntaria.
Con06: Coñecer as técnicas procesuais e ser capaz de executar cuantos actos encoméndenlles ou para cuxa realización estean facultados nas distintas ordes xurisdicionais, con especial atención aos prazos, actos de comunicación, medios de impugnación, execución e vías de constrinximento.
Con07: Coñecer as técnicas, tanto para a elaboración de documentos profesionais e procesuais de contido diverso, como para ter unha intervención, fluída, correcta e acertada, nas actuacións orais propias do exercicio profesional.
Con14: Coñecer a actividade doutros operadores xurídicos, así como de profesionais relacionados co exercicio da súa profesión.
Habilidades ou destrezas
H/D03: Posuír habilidades que permitan aplicar os coñecementos especializados adquiridos na licenciatura ou o grao, ao exercicio profesional ante tribunais ou autoridades públicas, así como nas funcións de asesoramento.
H/D04: Desenvolver as habilidades e destrezas necesarias para a correcta e eficaz realización dos actos de comunicación ás partes no proceso, e para unha colaboración eficaz cos tribunais na execución das resolucións xudiciais; coñecendo e diferenciando os intereses privados que representa dos de carácter público cuxa execución a Lei e os tribunais encoméndenlle.
H/D05: Desenvolver destrezas e habilidades para a elección da estratexia correcta para a defensa dos dereitos da clientela, tendo en conta as esixencias dos distintos ámbitos da práctica profesional, incluída a conveniencia de propiciar solucións negociadas aos conflitos e de preocuparse, no seu caso, pola execución das resolucións favorables ao cliente; sendo capaz de transmitir, de modo claro e fundamentado, as razóns e argumentos que sustentan unha determinada posición xurídica.
H/D06: Manexar con soltura as formas usuais de constitución e funcionamento de sociedades, así como de contratación, identificando as condicións xerais, cláusulas abusivas e escuras, contratos de adhesión etc.
H/D07: Desenvolverse con soltura nos distintos trámites dos procedementos máis habituais que son propios das diferentes ordes xurisdicionais, valorando en cada caso a viabilidade de acudir ao que resulte máis adecuado aos intereses do cliente.
H/D08: Desenvolver as destrezas e habilidades necesarias para a utilización dos procedementos, protocolos, sistemas, e aplicacións xudiciais, que requiran os actos de comunicación e cooperación coa Administración de Xustiza, con especial atención aos de natureza electrónica, informática e telemática; e para a procura de información telemática, xurídica ou non xurídica, que resulte relevante nos asuntos cuxa xestión se teña encomendada.
H/D11: Aplicar as técnicas de redacción con fluidez en documentos profesionais e procesuais de contido diverso; e de realización das intervencións orais máis habituais no exercicio profesional, segundo as particularidades do caso ou do procedemento de que se trate.
H/D12: Afacerse a analizar con determinación as resolucións procesuais, para valorar a posible impugnación desde o óptica risco-beneficio, e elixir, no seu caso, o medio máis adecuado de entre os contemplados pola normativa de aplicación.
Competencias
Comp01:Saber identificar conflitos de intereses e coñecer as técnicas para a súa resolución; establecer o alcance do segredo profesional e da confidencialidade, e preservar a independencia de criterio.
Comp02:Saber identificar os requirimentos de prestación e organización determinantes para o asesoramento xurídico e a representación procesual.
Comp04:Desenvolver a capacidade para elixir os medios máis adecuados que ofrece o ordenamento xurídico para o desempeño dunha defensa e representación técnica de calidade.
Comp05:Utilizar as ferramentas das tecnoloxías e da información, e as comunicacións necesarias, para o exercicio da profesión e para a aprendizaxe ao longo da vida.
Comp06:Adquirir un manexo suficiente en todas aquelas materias de dereito substantivo, incluído o dereito autonómico, que debe aplicar con máis frecuencia o profesional da Avogacía na solución xudicial e extraxudicial de conflitos xurídicos.
Comp07:Saber expoñer, de forma oral e escrita, feitos; e extraer argumentalmente consecuencias xurídicas, en atención ao contexto e ao destinatario ao que vaian dirixidas, de acordo no seu caso coas modalidades propias de cada ámbito procedemental.
Comp12:Saber utilizar a perspectiva de xénero como ferramenta metodolóxica na actuación profesional cotiá e nas relacións profesionais.
Comp13:En xeral, desenvolver as competencias e habilidades necesarias para o exercicio da Avogacía e, no seu caso, da Procuradoría.
Para conseguir que o alumnado do Máster adquira os coñecementos, competencias e habilidades/destrezas esixidas e os obxectivos propostos, a metodoloxía e a programación basearanse nunha formación activa e participativa, e na asimilación progresiva de experiencias (“aprender facendo”) e razoamentos xurídicos.
Desta maneira, partindo da bagaxe teórica que os/as licenciados/as e graduados/as en Dereito adquiriron na Facultade, perséguese que o profesorado se centre nas cuestións prácticas máis relevantes relacionadas cos contidos da materia que expón o exercicio profesional da Avogacía e da Procuradoría, tratando que o alumnado adquira as habilidades e as regras esenciais do usus fori.
A metodoloxía docente centrarase en potenciar todas as capacidades do alumnado, principalmente as competencias, habilidades, técnicas e actitudes necesarias para o exercicio profesional da Avogacía e da Procuradoría. Búscase con seguir un cambio de mentalidade importante no alumnado, pasando de ser simple espectador pasivo a converterse no protagonista activo da súa propia formación. Igualmente, preténdese ofrecer un trato o máis personalizado posible, para conseguir unha formación de calidade.
Trátase de axudar ao alumnado a que "aprendan a aprender" as claves para resolver calquera problema que se lles presente relacionado cos contidos da materia, tanto no ámbito substantivo como no procesual, cuxo contido básico dáse por suposto, dada a súa condición de licenciados/graduados en Dereito.
Seguirase con preferencia o método do caso (“estudos de casos”), como medio para que o alumnado alcance os obxectivos previstos. Traballarase con casos, extraídos ou inspirados, de/na realidade, coas súas diferentes variables e co tratamento da xurisprudencia e doutrina. Cando a materia precíseo, combinaranse outros métodos, como presentación en aula de exercicios, seminarios, debates sobre resolución de problemáticas etc. Ademais das simulacións, empregaranse outras técnicas cos que o alumnado leve a cabo as mesmas actividades que despois deberá realizar como profesional da Avogacía ou de Procuradoría, sempre baixo un prisma eminentemente práctico e deontolóxico.
Tamén se asesora ao alumnado sobre as técnicas que ha de empregar cando exerza a profesión, tanto no ámbito xudicial como extraxudicial, sen esquecer o enfoque global da profesión. Prestarase especial atención aos aspectos de máis interese profesional, atendida a frecuencia coa que se presentan na vida profesional diaria.
Por tanto, a análise e a resolución dos asuntos/casos por parte do alumnado, a elaboración de escritos profesionais, procesuais e extraxudiciais, a preparación de informes/ditames, de alegacións e interrogatorios orais, as simulacións de actuacións profesionais e procesuais tanto escritas como orais, o traballo tutelado… son os sistemas habituais de traballo.
Isto significa que o alumnado debe responsabilizarse de preparar adecuadamente os contidos concretos que serán obxecto de análise nas clases (“estudo e traballo previo”), así como de resolver de maneira autónoma os casos e actividades que o profesorado lles formule.
Deste xeito, as actividades formativas que se realizarán na aula con presenza do profesorado consistirán en:
• Docencia expositiva (clase maxistral combinada con actividades de contido práctico):
Utilizarase para actividades presenciais que non requiren unha participación activa e constante dos estudantes.
Poderán ter diferentes formatos (exposicións orais, intercambio de opinións, debates, procura de información polo alumnado, exposicións do alumnado etc.)/ etc.) e contarán con apoio de medios audiovisuais e informáticos, á vez que se procurará a maior implicación do alumnado.
Habitualmente, realizarase unha breve introdución ás cuestións máis relevantes que, desde a óptica da práctica, presenta cada tema. Expoñeranse os supostos prácticos a resolver, os temas ou cuestións a expoñer/debater e os traballos/tarefas a realizar.
Inclúense aquí tamén a realización de diferentes probas aleatorias como preguntas test, resolución de problemas/casos etc.
Con todo, o recurso á docencia expositiva non será o máis empregado na titulación, dado o carácter eminentemente práctico e profesionalizante desta, e as competencias, coñecementos e habilidades/destrezas que debe adquirir o alumnado, dirixidas ao exercicio profesional da Avogacía e da Procuradoría.
• Docencia interactiva.
Será o recurso máis habitual e consistirá na organización de actividades presenciais que buscan ou requiren unha participación activa e constante dos estudantes, a partir dun estudo previo.
Realizaranse actividades tipo: seminarios; estudo, discusión e resolución de casos prácticos; resolución de problemas; exposición de traballos; procura de información (normativa, xurisprudencia e doutrina) relevante; prácticas en aula informática; etc. Tamén as simulacións de actuacións profesionais, escritas e orais, a tramitación de procesos e a celebración de audiencias, comparecencias, vistas... serán recursos formativos que se empregarán habitualmente.
Inclúense tamén actividades consistentes visitas de traballo a órganos, institucións e oficinas públicas de interese para o exercicio profesional, e de avaliación do tipo: en aula de informática mediante sistemas de docencia virtual, exposición de traballos, memorias etc.
Tanto nas clases expositivas como interactivas utilizarase o método do caso, que consiste na descrición dunha situación concreta con finalidades pedagóxicas para aprender a razoar e a aplicar os coñecementos teóricos. O caso proponse a un grupo-clase para que individual e/o colectivamente sométano á análise e á toma de decisións. Ao utilizar o método do caso preténdese que o alumnado estude a situación, defina os problemas, chegue ás súas propias conclusións sobre as accións que habería que emprender, contraste ideas, deféndaas e as reelabore con novas achegas.
• Titorías.
Están especialmente indicadas para o desenvolvemento de actividades presenciais de orientación, dinamización e seguimento do traballo dos estudantes: orientación e tutela para a realización de traballos, preparación de exposicións, procura e selección de material bibliográfico, revisión de prácticas ou problemas, etc.
En aula, grupos reducidos ou personalizadas, estarán destinadas ao alumnado que as precise e nos temas que revistan unha especial dificultade. Nelas, atenderase ao alumnado para discutir cuestións concretas en relación coas súas tarefas ou para tratar de resolver calquera dificultade relacionada cos contidos e actividades da materia.
Os horarios de titorías serán fixados por cada docente e dados a coñecer con suficiente antelación ao alumnado. En todo caso, á finalización de cada clase o alumnado poderá acordar co docente o momento máis idóneo para recibir o apoio necesario.
En definitiva, a actividade que haberá de desenvolver o alumnado consistirá en:
- Chegar ao coñecemento teórico e práctico dos conceptos e das institucións básicas da materia.
- Procura de materiais: lexislación, xurisprudencia, doutrina, consultas etc.
- Asistencia a xuízos e a outras actividades programadas polo profesorado.
- Resolución de supostos prácticos, elaboración de escritos profesionais e demais actividades de índole similar, tanto de maneira individual como en grupo
- Aplicación das normas e da xurisprudencia a casos concretos.
- Elaborar traballos, individualmente ou en grupo, sobre contidos da materia.
- Preparar e tomar parte nos debates organizados na aula e nas simulacións de actuacións profesionais que se programen.
- Participar periodicamente nos programas de titorías.
A actividade presencial complementarase con soporte virtual ofrecido a través da plataforma USC VIRTUAL e da plataforma info rmática da Escola de Práctica Xurídica, por medio das que se fornecerán os materiais referidos aos contidos e aos supostos prácticos das diferentes partes que configuran a materia; ofreceranse ligazóns ás fontes básicas de coñecemento; recolleranse os traballos realizados polo alumnado; realizaranse probas de autoavaliación; habilitaranse métodos de contacto para titorías virtuais e remitiranse as cualificacións ao alumnado.
Para garantir o aproveitamento por parte do alumnado e constatar o seu progreso na consecución dos obxectivos propios da materia, establécense diferentes sistemas de avaliación, entre os que figuran controis de asistencia e probas, parciais e finais, de carácter eminentemente práctico, que revelen o seu adecuado grao de formación e aprendizaxe.
Por tanto, valorarase o rendemento e as aprendizaxes adquiridas a través dunha combinación equilibrada e variada de actividades de avaliación formativa.
A avaliación formativa debe valorar o esforzo e o progreso na aprendizaxe, así como a adquisición dos coñecementos, competencias e habilidades/destrezas propias da materia, e incentivar unha dedicación constante á asimilación e comprensión dos contidos propios da materia.
Como regra xeral, para avaliar o rendemento do alumnado utilizarase o sistema de avaliación continua, por ser o que mellor contribúe a estimular ao alumnado para seguir o proceso e involucrarse na súa propia formación.
De maneira particular, teranse especialmente en conta os seguintes sistemas de avaliación:
A) Avaliación continua
Serán obxecto de valoración:
• Asistencia presencial e diaria ás clases, que se controlará a través de diferentes medios; esixíndose un mínimo dun 90% de asistencia real para poder ser valorado polo sistema de avaliación continua.
• Participación activa nas clases (realización de preguntas, exposicións orais, debates etc.)/ etc.), a través das diferentes actividades programadas polo profesorado.
• Elaboración de traballos individuais ou en grupo, como redacción de escritos profesionais e forenses, ditames, estudo de casos e resolución de problemáticas, procura de información relevante, etc.
• Probas de preguntas obxectivas (test), de preguntas de desenvolvemento e de preguntas tipo caso práctico (con enunciado).
• Simulacións de actuacións extraprocesuais y de xuízos correspondentes á orde xurisdicional social, tanto desde a perspectiva súa tramitación escrita como oral.
A través das actividades, tarefas e probas anteriores obterase o 100 % da nota final, constituíndo:
- A asistencia constante e puntual ás clases: o 5% da nota final
- A participación activa nas clases e na tarefas/traballos encomendados: o 5% da nota final
- A realización e presentación de traballos escritos: o 30% da nota final
- A realización de probas teórico-prácticas: o 30% da nota final
- A tramitación de actuacións profesionais simuladas: o 30% da nota final.
Para superar o sistema de avaliación continua e alcanzar a cualificación de aprobado, é necesario, despois de acreditar a porcentaxe de asistencia ás clases indicado anteriormente, evidenciar un coñecemento xeral e equilibrado de toda a materia. Non será posible superar unha materia se o/o alumno/para demostra que descoñece partes esenciais do programa. Ao alumnado que siga o sistema de avaliación continua, a coordinación do Máster comunicaralle con suficiente antelación a súa cualificación, para que, caso de non aprobar por medio deste sistema, poida presentarse ao exame final.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou de probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións.
A efectos da Normativa de Permanencia nas Titulacións de Máster, todas as actividades realizadas, tanto durante como fóra das clases, así como a asistencia ás clases, serán valoradas. Por tanto, para que o/a alumno/a figure como “non presentado" na correspondente convocatoria será necesario que non asista a ningunha clase, non realice ningunha actividade, nin se presente ao exame.
B) Exame final
Para o alumnado que non supere a materia a través do sistema de avaliación continua establecerase unha proba final.
A finalidade desta proba é comprobar que o alumnado adquiriu os coñecementos, competencias e habilidades/destrezas propias da materia e que é capaz de aplicalas a situacións de índole profesional.
Para acceder á devandita proba final é necesario acreditar unha asistencia real ás clases superior ao 60% das sesións impartidas. Unha porcentaxe inferior de asistencia implica a imposibilidade poder presentarse ao exame final e, consecuentemente, de superar a materia.
A proba final efectuarase nas datas aprobadas pola comisión académica do Máster, e constará de diferentes exercicios e actividades que evidencien un coñecemento equilibrado da materia, tanto desde unha perspectiva teórico-práctica como exclusivamente práctica.
A este respecto, poderá conter: Preguntas obxectivas (test), preguntas de desenvolvemento, preguntas tipo caso práctico (con enunciado); simulacións de actuacións extraprocesuais e de procesos correspondentes á diferentes ordes xurisdicionais, tanto desde a perspectiva dos trámites escritos como orais; redacción de escritos profesionais e procesuais, e de informes xurídicos; estudo de casos e resolución de problemáticas; búsqueda de información relevante; etc.
O alumnado que acredite imposibilidade sobrevinda de asistir ás clases poderá solicitar dispensa de asistencia. En tal caso, corresponderá á comisión académica do máster decidir acerca de dita solicitude. Para iso, a comisión deberá valorar especialmente, entre outros aspectos, se os coñecementos, habilidades e actitudes que o alumnado debe adquirir coa materia esixen necesariamente a asistencia presencial, á vista do seu contido eminentemente práctico, a metodoloxía empregada, as actividades para realizar etc. Como regra xeral, todas as materias do máster presentan un elevado compoñente práctico, que esixe a presenza do alumnado para adquirir as competencias esixidas e os obxectivos propostos.
No caso de ser concedida dispensa de asistencia ás clases, o profesorado da materia deberá encomendar ao alumnado a realización das tarefas alternativas que considere necesarias para garantir a aprendizaxe, en condicións semellantes ao esixido ao resto dos compañeiros/as, entre as que se poderá incluír tamén a realización dun exame.
C) Revisión de exames
En cumprimento da normativa da USC, a coordinación do Máster publicará, no taboleiro de anuncios da Escola de Práctica Xurídica, a lista coa cualificación final de cada alumno/a en os dez días seguintes á realización do exame final, con indicación da data e horario en la que o alumnado poderá exercitar o seu dereito de revisión para percibir o seu nivel de coñecementos e de carencias. En todo caso, esta revisión terá sempre lugar dentro dos dez días seguintes á publicación das cualificacións.
A publicación de cualificacións poderá substituírse polo envío das mesmas de maneira telemática ao correo electrónico de cada alumno/a.
Finalizada a revisión, serán publicadas as notas definitivas no mesmo taboleiro da Escola.
A materia "Práctica Xurídica Laboral I: Asesoramento e litigación" ten un total de tres créditos.
O tempo de estudo e de traballo individual que debe dedicar un estudante para superar a materia depende, loxicamente, das capacidades intelectuais particulares de cada alumno/a. Con todo, calcúlase, como media, que o tempo de distribución do traballo do alumno/a, entre horas presenciais e non presenciais, será o seguinte:
Horas presenciais: 24
Horas non presenciais: 51
Volume de traballo mínimo (en horas): 75
Antes de iniciarse ao estudo desta materia o alumnado debe repasar e actualizar os coñecementos adquiridos durante o Grao en Dereito, relacionados coas materias propias do Dereito do Traballo, excluídos os contidos relativos á Seguridade Social.
A preparación idónea da materia aconsella que o alumnado asista a todas as clases presenciais co material lexislativo e xurisprudencial correspondente aos contidos que se van a impartir, previamente lido, e cos traballos encomendados previamente, realizados na súa totalidade.
O alumnado non debe atopar excesivo problema en superar satisfactoriamente a materia se, xunto co devandito anteriormente, desde o primeiro día de clase trata de introducirse e comprender os principais contidos da materia e a terminoloxía técnica e profesional empregada.
Tamén é necesario ser capaz de dedicar cada día un tempo razoable ao estudo e a preparación da materia e á elaboración dos casos e tarefas encomendadas; ademais de adquirir o hábito de preguntar nas clases e titorías todas as súas dúbidas.
Óscar Rodríguez Mallo
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía e Procura
- Correo electrónico
- oscar.rodriguez.mallo [at] rai.usc.gal
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Alberto Míguez Gómez
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía e Procura
- Correo electrónico
- alberto.miguez [at] rai.usc.gal
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Laura Otero Rodríguez
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Avogacía
- Correo electrónico
- laura.otero.rodriguez [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesional área externa_máx. 30 h
Lidia Gil Otero
Coordinador/a- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814757
- Correo electrónico
- lidia.gil.otero [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Axudante Doutor LOSU