Retórica e preceptiva literaria

— Preparar ó estudantado para que progrese, cos instrumentos e métodos filolóxicos apropiados, na aplicación da Retórica e a Preceptiva poética ós estudos literarios.

— Proporcionar bases de rigor no uso de conceptos técnicos de Retórica e Preceptiva poética.

1. Retórica

1.1. Introdución á Retórica
1.2. Xéneros retóricos
1.3. Fases do discurso
1.3.1. Inventio: loci e tópicos tradicionais
1.3.2. Dispositio: partes e orde do discurso
1.3.3. Elocutio: cualidades da elocución. O ornatus retórico: tropos, figuras e compositio
1.3.4. Memoria
1.3.5. Actio
1.4. A aplicación da retórica na análise de textos literarios


2. O Arte nuevo de hacer comedias en este tiempo, de Lope de Vega, e a preceptiva teatral da súa época

2.1. Datación, contexto e xénero
2.3. Estrutura e contido
2.4. Fontes do Arte nuevo
2.5. Lope e os preceptistas neoaristotélicos
2.6. Recursos retóricos empregados no Arte nuevo

BÁSICA
-Azaustre, Antonio, y Juan Casas, Manual de retórica española, Barcelona, Ariel, 1997.
-Barthes, Roland, La antigua retórica, Barcelona, Ediciones Buenos Aires, 1982
-Hernández Guerrero, Juan Antonio, y M.ª del Carmen García Tejera: Historia breve de la retórica, Madrid, Síntesis, 1994.
-Lausberg, Heinrich, Elementos de retórica literaria, Madrid, Gredos, 1975.
- Vega, Lope de, Arte nuevo de hacer comedias. Edición crítica. Fuentes y ecos latinos, ed. Felipe B. Pedraza Jiménez y Pedro Conde Parrado, Cuenca, Ediciones Universidad de Castilla-La Mancha, 2016.

COMPLEMENTARIA
- Duarte, Enrique, y Carlos Mata, El “Arte nuevo” de Lope y la preceptiva dramática del Siglo de Oro, RILCE, 27 (1), 2011.
-Lausberg, Heinrich, Manual de retórica literaria. Fundamentos de una ciencia de la literatura, Madrid, Gredos, 1966-1969, 3 volúmenes.
-Murphy, James, Sinopsis histórica de la retórica clásica, Madrid, Gredos, 1989.
- Pedraza Jiménez, Felipe B., El “Arte nuevo de hacer comedias” de Lope de Vega. Contexto y texto, New York, IDEA, 2020.
- Sánchez Escribano, Francisco, y Alberto Porqueras Mayo, Preceptiva dramática española del Renacimiento y el Barroco, Madrid, Gredos, 1971.
- Vega, Lope de, Arte nuevo de hacer comedias, ed. Evangelina Rodríguez Cuadros, Madrid, Castalia, 2011.

A materia fornece do coñecemento de disciplinas fundamentais para a correcta comprensión da obra literaria, isto é, a retórica e o comentario filolóxico, cuxo ensino foi un dos fundamentos das humanidades dende a Antigüidade á Idade Contemporánea.

No ámbito docente, as clases combinarán a lección maxistral coa aplicación práctica dos conceptos estudados. No dominio discente, agárdase do estudante a participación activa nas sesións, tanto en demanda de aclaracións e ampliacións coma a raíz de aspectos concretos que se susciten nos seminarios. Os distintos materiais de traballo serán subministrados na aula física ou a través da Aula Virtual.
No seu caso, os estudantes con dispensa de escolaridade seguirán o curso mediante os materiales presentados na Aula Virtual.

Na primeira oportunidade, a avaliación basearase na elaboración dun traballo a modo de exercicio, a escoller entre as dúas seccións do programa (Retórica e Preceptiva poética). O traballo, orixinal e individual, terá unha extensión aproximada de oito folios dactilografiados a espazo “sinxelo” e cun tamaño de tipos de 12 pt. O seu tema será elixido polo estudante coa guía do profesor. Esta cualificación complementarase coa ponderación derivada da asistencia e participación nas sesións.
No seu caso, na segunda oportunidade será necesario entregar un traballo non presentado ou repetir un traballo deficiente.
Segundo a normativa en vigor, os estudantes que excedan o 25% de ausencias ás sesións presenciais só poderán concorrer a esta segunda oportunidade.
Se for de aplicación, os estudantes con dispensa de escolaridade serán cualificados exclusivamente mediante os traballos, tanto en primeira como en segunda oportunidade.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”.

Recoméndanse dúas horas de lectura e traballo persoal por cada hora de clase presencial.

Recoméndase a lectura puntual da bibliografía e textos indicados de acordo coa progresión do curso.