Seguridade, risco e sociedade

Obxectivos do curso
- Comprender o significado que se lle atribúe ao risco nas sociedades contemporáneas.
- Afondar na problemática multivariada que provoca o sistema capitalista, a relación co medio ambiente e a saúde.
- Comprender o papel da seguridade no contexto da perda de cohesión característica das sociedades urbanas.
- Coñecer como se producen os procesos de degradación urbana nas cidades posmodernas.
- Coñecer as principais causas dos movementos de protesta social e a súa relación co poder e a cultura policial.
- Analizar as variables que definen o réxime de marxinalidade avanzada.

TEMA 0. Introdución (conceptos básicos sobre seguridade, risco e sociedade)
TEMA 1. Teoría da sociedade do risco.
TEMA 2. Sociedade da información e tecnoloxías de seguridade.
TEMA 3. O réxime da marxinalidade urbana avanzada. vida urbana e seguridade cidadá.
TEMA 4. Movementos sociais de protesta, poder e cultura policial.

Bibliografía básica:
Beck, U. La sociedad del riesgo. Hacia una nueva modernidad. Barcelona, Paidós, 2006
Giddens, A. Consecuencias de la modernidad. Madrid, Alianza, 1999
Hernández Pedreño,M. et al. «Crisis y nuevos límites en el espacio social de la exclusión». prismasocial - Nº 16 | jun-nov 2016 | revista de ciencias sociales
Hernández Pedreño, M. El estudio de la pobreza y la exclusión social. Aproximación cuantitativa y cualitativa Revista Interuniversitaria de Formación del Profesorado, 69 (24,3) (2010), 25-46
Huesca, A., Grimaldo, R. (coords.). Aspectos sociales en la seguridad ciudadana. Madrid, Dykinson, 2021
Klein, Naomi. Esto lo cambia todo: El capitalismo contra el clima, Paidós ibérica, 2015
Martín, M. La profesión de policía. Madrid, CIS, 1990
Vozmediano, L., San Juan, C. Criminología ambiental. Ecología del delito y de la seguridad. Barcelona, UOC, 2010
Villalón Ogáyar, Juan José. Lugares vulnerables, Violencias y delincuencias. UNED 2019

Bibliografía complementaria:
Monjardet, D. Lo que hace la policía. Sociología de la fuerza pública. Buenos Aires, Prometeo, 2010
Torrente, D. La sociedad policial. Madrid, CIS, 1997
Torrente, D. Desviación y delito. Madrid, Alianza, 2001

As establecidas na memoria do Grao de Criminoloxía:
• CG1 - CG Interpersoal: capacidade para colaborar cos demais e relacionarse, tanto con profesionais das diversas facetas da actividade criminolóxica, como dentro de equipos interdisciplinares e multiculturais.
• CG2 - CG Instrumental: capacidade para reflexionar de maneira crítica e construtiva e para argumentar e expresarse organizada e razoadamente
• CG3 - CG Instrumental: capacidade para identificar e explicar problemas sociais complexos no ámbito da Criminoloxía e para aplicar as estratexias adecuadas para resolvelos, traballando cunha perspectiva sistémica que faga posible a súa consideración analítica e sintética
• CG6 - CG Instrumental: capacidade para reunir, interpretar e sintetizar datos e informacións (en particular a través da rede informática), dentro da súa área de estudo CG7 - CG Instrumental: capacidade para transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado, utilizando unha linguaxe (xurídica, médica, psicolóxica, sociolóxica e técnica) correcta
• CE3 - Comprensión básica da organización, estrutura e funcionamento do sistema de execución penal e das medidas alternativas, así como dos métodos e estratexias necesarios para a consecución da reinserción social dos penados e a redución dos efectos perniciosos da prisión
• CE16 - Coñecer e comprender a diversidade de formas en que se constitúe, se representa e se trata o delito e analizar criticamente as distintas respostas ao problema da criminalidade desde unha tripla perspectiva: explicativo-empírica, decisional e instrumental
• CE17 - Propiciar unha reflexión político-criminal sobre os factores e as causas responsables da aparición dos fenómenos criminais e formular, deseñar e xestionar proxectos e estratexias innovadoras sobre modelos de intervención social e de prevención estrutural e individual
• CE19 - Capacidade para analizar, valorar e comunicar información empírica sobre o delito, o delincuente, a vítima e os medios de control social, a través da análise tanto dos distintos medios de comunicación social, como das estatísticas policiais nas que apareza reflectida, así como das enquisas de vitimización

Clases expositivas: Explicaranse os contidos da materia. Asumirán unha metodoloxía de tipo expositivo-participativo permitindo, e fomentando, a participación do alumnado no transcurso da clase.

Clases interactivas: nelas proporanse ao alumno unha serie de exercicios prácticos para que poña en práctica as competencias teóricas explicadas ao longo da materia. Así mesmo, convidarase a expertos para que presenten os seus coñecementos e experiencia en Master Class. Ademais, pódense desenvolver exercicios interactivos para poñer en práctica os coñecementos adquiridos. Do mesmo xeito, achegaranse materiais audiovisuais e lecturas especializadas.

Titorías: nelas supervisarase a marcha dos traballos a realizar polo alumnado ou resolveranse as dúbidas que poidan xurdir do alumnado.

• Probas escritas e/ou orais baseadas na realización de exames (60%)
• Asistencia e participación activa do alumno en clase, seminarios, debates e titorías (15%)
• Probas orais ou escritas de exposición/presentación de traballos ou recordos na clase, individualmente e/ou en grupo (25%)

Aqueles alumnos que estean exentos de asistencia acudirán ás avaliacións cos seguintes pesos nos elementos de avaliación:
Proba obxectiva (exame final) teórico/práctico: 80%
Actividades individuais e/ou grupais (prácticas e exercicios): 20%

En relación á normativa de permanencia do alumnado estarase ao regulamentado no artigo 5.2 da Normativa sobre Permanencia nas titulacións de Grao e Máster da Universidade de Santiago de Compostela (USC).

Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións da USC.

Segundo a Memoria do Grao de Criminoloxía, o tempo total de estudo e traballo persoal, incluíndo as horas dedicadas á docencia presencial, é de 112,5 horas.

En todo caso, corresponde a cada estudante determinar canto tempo necesita para preparar a materia e distribuílo da maneira máis adecuada e eficiente entre as distintas tarefas que iso require.

-É recomendable estudar de maneira regular e continuada ao longo de todo o semestre, sen esperar ao momento da preparación do exame final.

-Aconséllase estudar de forma regular e continuada ao longo do cuadrimestre, sen esperar á preparación do exame final.

- Recoméndase aos estudantes que actualicen o tema e revisen o material e as notas facilitadas.

- Así mesmo, proponse que o alumnado manteña actualizados os seus coñecementos de inglés. Así como algúns dos sistemas de referenciación de citas bibliográficas en traballos académicos, con especial referencia ao sistema APA7, dos que se facilitará un resumo a través da aula virtual da materia para a realización do traballo de avaliación final da materia.

- Recoméndase dedicar tempo ao traballo que hai que facer dende o inicio da materia, xa que é laborioso e leva moito tempo, polo que se queda todo para o final, non haberá tempo para rematalo correctamente. .

- Recoméndase facer uso das titorías tanto para supervisar o desenvolvemento do traballo, como para resolver dúbidas sobre a teoría explicada ao longo das clases teóricas.

- Recoméndase preguntar na aula as dúbidas que poidan ter o alumnado, xa que isto fará que a clase sexa máis levadeira para todos.

- Recoméndase participar na clase para que estes sexan máis interactivos e menos áridos.

Tanto o programa como, na medida do posible, todos os materiais didácticos que se utilizarán durante o curso estarán dispoñibles no Campus Virtual da USC, que se utilizará habitualmente na impartición da materia.

Os traballos e/ou prácticas deberán entregarse en tempo e prazo nos prazos establecidos polo profesor, de non producirse algunha destas circunstancias, poderán aplicarse sancións á nota ou non ser avaliadas. O profesor resérvase o dereito de establecer prazos extraordinarios para a entrega dos traballos, se é o caso.

Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o disposto na Normativa de avaliación do rendemento académico do alumnado e revisión das cualificacións. A copia total ou parcial de calquera exercicio ou proba implicará a nulidade do mesmo coa cualificación de SUSPESO.

Os traballos e/ou prácticas deberán entregarse en tempo e prazo nos prazos establecidos polo profesor, de non producirse algunha destas circunstancias, poderán aplicarse sancións á nota ou non ser avaliadas. O profesor resérvase o dereito de establecer prazos extraordinarios para a entrega dos traballos, se é o caso. As prácticas que impliquen interactividade e presencialidade non poderán ser sustituidas por outras prácticas non presenciais ou sustitutorias.

Para aprobar a materia será necesario que o alumno supere o 50% da nota total. Do mesmo xeito, aprobar cunha nota superior ao 50% de tódolos criterios de avaliación (exame e prácticas). En ningún caso se poderá facer media se o exame ou as prácticas puntuan por debaixo do 50% do seu valor.