Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
Áreas: Nutrición e Bromatoloxía
Centro Facultade de Ciencias
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Con este materia pretendese adestrar os alumnos a adquirir:
- Capacidade para tomar decisións, resolución de problemas habilidades e capacidade de xestionar información
- Un compromiso ético. Para poder traballar nun equipo interdisciplinar
- Motivación pola calidade. Capacidade de adaptación a novas situacións. Adquirir sensibilidade para as cuestións ambientais.
- Capacidade de analizar e valorar os riscos alimentarios. Capacidade de xestionar a seguridade dos alimentos, análise de alimentos e implementar sistemas de calidade.
- Capacidade de avaliar, supervisar e xestionar a calidade dos alimentos.
Para todo isto fórmarase ó alumno nas bases en que se senta a Seguridade Alimentaria e as súas ferramentas, para que no futuro da súa profesión poida axudar a adestrar e defensa do consumidor e sirva tamén para poder asistir ós operadores alimentarios. Entón, ten que saber todo tipo de perigos que poden afectar a comida e debe coñecer as medidas que se poden aplicar para previr e controlar ditos perigos. Tamén debe coñeer e poder interpretar o cadro lexislativo no que se refire á produción de alimentos sanos e as súas redes de comunicación.
CONTIDOS TEÓRICOS:
Presentación da materia.
Bloques de traballo:
. Introdución á Lexislación alimentaria: marco legal europeo, sistema legal español, aspectos relevantes para a lexislación alimentaria, a defensa dos consumidores e a protección da saúde. Organismos e institucións (marco europeo, Codex Alimentarius, etc.)
. Hixiene xeral e dos alimentos: concepto, campos de actuación.
. Seguridade Alimentaria: concepto, bases, aspectos principais da seguridade alimentaria, alerta, organismos, modo de actuación.
. Trazabilidade: concepto, importancia, aspectos xerais.
. Sistemas de aseguramento da inocuidade alimentaria: conceptos (calidade, etc.), tipos, bases da análise e control de perigos bióticos e abióticos.
. Manipuladores de Alimentos: hixiene persoal, durante a manipulación, durante a elaboración de alimentos.
. Perigos asociados ao consumo de alimentos: toxiinfecciones alimentarias, perigos de orixe biótica, perigos de orixe abiótica, alerxias e outros.
SEMINARIOS:
Realizaranse traballos individuais/grupos (parte presencial/parte autónoma) sobre as bases dos sistemas de autocontrol basados nos principios do APPCC (Análise de Risco e Puntos de Control Crítico)
PROGRAMA DE CLASES PRÁCTICAS:
Preparación do material para a Análise Microbiolóxica para o Control de Alimentos,
Análise Microbiolóxica para o Control de Alimentos,
Control da hixiene en establecementos de alimentación, toma de mostras, contaminación fúnxica,
Lectura e interpretación dos resultados.
Cuestións sobre as Prácticas: os alumnos entregarán os resultados e cuestións solventadas polos alumnos, relacionadas coas prácticas.
Bibliografía BASICA
- Lexislación vixente.
- Bibliografía actualizada recomendada polo profesor.
Bibliografía COMPLEMENTARIA
- - Agenjo, C. Enciclopedia de la inspección veterinaria y análisis de alimentos. Ed. Espasa, Madrid (1980)
- Ana Mª Rey y Alejandro A. Silvestre (2004). Comer sin riesgos 1 y 2.
- Bello Gutiérrez, J. (2000). Ciencia bromatológica. Principios generales de los alimentos. Madrid. Ediciones Díaz de Santos S.A.
- Bolton, A. Sistema de gestión de la calidad en la industria alimentaria. Ed. Acribia, Zaragoza (2000)
- Briz, J. Internet, Trazabilidad y Seguridad Alimentaria. Mundi-prensa, Madrid (2003)
- Cimiano P. y García Alvarez J.A. La calidad de la leche y los factores que influyen en ella. Madrid : Industrias Lácteas Españolas, D.L. 1986.
- Código alimentario español y disposiciones complementarias. María Dolores Flores Cerdán y Paloma Deleuze Isasi. Ed .Tecnos, Madrid (2001)
- Código sanitario internacional para los animales acuáticos: peces, moluscos y crustáceos. Office International des Epizooties, Paris (2000)
- Cuéllar, MªC. Alteraciones y riesgos sanitarios de las frutas y hortalizas frescas. Alimentaria, marzo nº0: 26-37 (2005)
- FAO /OMS. (1994). Programa conjunto FAO/OMS sobre Normas Alimentarias. Código Alimentario, volumen III 1994: Residuos de medicamentos veterinarios en alimentos.
- FAO. Sistemas de calidad e inocuidad de los alimentos: manual de capacitación sobre higiene de los alimentos y sobre el sistema de análisis de peligros y de puntos críticos de control (APPCC). Ed. FAO, Roma (2002)
- Federación Española de Hostelería. Guía de prácticas correctas de higiene e Hostelería. I. Restaurantes, Cafeterías y Bares. Ministerio de Sanidad y Consumo (2000)
- Fehlhaber, K. & Janetschke, P. (1995). Higiene veterinaria de los alimentos. Acribia. Zaragoza.
- FIL-IDF Monograph on residues and contaminants in milk and milk products. Brussels. 1997. Derache R.
- Forsythe S.J. Alimentos seguros: microbiología. Zaragoza. Editorial Acribia. 2003.
- Gracey, J.F. (1989). Higiene de la carne. Interamericana. McGraw-Hill.
- Johns, N. Higiene de los alimentos. Directrices para profesionales de hostelería, restauración y catering. Ed. Acribia, Zaragoza (1999)
- Linder E. Toxicología de los alimentos. Zaragoza. Acribia. 1995.
- Mariott N.G. Principios de higiene alimentaria. Zaragoza. Editorial Acribia. 2003.
- Moreno García B. (2006) . Higiene e Inspección de carnes. Vol I. Ed. Diaz de Santos
- Moreno García, B. (2003). Higiene e inspección de carnes II. Ed Díaz de Santos.
- Mortimore, S. y Wallance, C. HACCP : enfoque práctico. Ed. Acribia, Zaragoza (2001)
- Mossel D.A.A., Moreno B., Struijk C.B. Microbiología de los alimentos. Zaragoza. Editorial Acribia. 2003.
- Muller, G. Microbiología de los alimentos vegetales. Ed. Acribia, Zaragoza (1981)
- Pascual Anderson (2000). Microbiología alimentaria. Ministerio de Sanidad y Consumo.
- Recuerda, M.A. (2012). Código de derecho alimentario. Thomson Reuters – Editorial Aranzadi, S.A., Navarra.
-Satre, A. (2002). Lecciones sobre el huevo. Instituto de Estudios del Huevo, Madrid.
-Felipe, C. y Felipe, J. (2004). Manual de higiene y seguridad alimentaria en hostelería. Madrid, Paraninfo.
- Wildbrett G. (2000) Limpieza y desinfección en la industria alimentaria. Zaragoza. Acribia.
-Competencias BASICAS E XENERAIS:
CB2 - que os alumnos poidan aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e teñen competencias tipicamente demostrado a través do deseño e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro do seu campo de estudo
CB3 - que os alumnos teñan a capacidade de recoller e interpretar datos relevantes (normalmente dentro do seu campo de estudo) para informar xuízos que inclúan reflexión sobre temas pertinentes de tipo social, científico ou ético.
CB4 - que os alumnos poden comunicarse información, ideas, problemas e solucións a un público tanto cualificado como ordinario
CG2 - Desenvolver a profesión con respecto por outros profesionais sanitarios, adquirindo competencias para o traballo en equipo
CG3 - Recoñecer a necesidade de manter e actualizar as súas competencias profesionais, prestando particular importancia a aprender de forma autónoma e continuamente, novos coñecementos, productos e técnicas de nutrición e alimentación, así como a motivación pola calidade.
CG4 - Coñecer os límites da profesión e as súas competencias, identificando, cando sexa necesario un tratamento interdisciplinar ou reenvío a outro profesional.
CG5 - Facer a comunicación de xeoito eficaz, tanto oralmente como por escrito coa xente, profesionais sanitarios ou da industria e dos medios de comunicación, sabendo como empregar a tecnoloxía da información e comunicacións, especialmente as relacionadas coa nutrición e estilo de vida.
CG6 - Coñecer, valorar criticamente e saber como usar e aplicar fontes de información relacionadas coa nutrición, alimentación, estilos de vida e aspectos sanitarios.
CG23 - Aconsellar sobre o desenvolvemento, a comercialización, a etiquetaxe, comunicación e comercialización de produtos alimenticios de acordo coas necesidades sociais, o coñecemento científico e a lexislación vixente.
CG24 - Interpretar os informes e expedientes administrativos dun produto alimentario e ingredientes.
CG27 - Intervir en calidade e seguridade alimentaria dos produtos, instalacións e procesos.
CG28 - Proporcionar a formación hixiénico-sanitaria e dietético-nutricional axeitada ó persoal implicados no servizo de restauración.
-Competencias TRANSVERSAIS:
CT1 - Capacidade de análise e síntese
CT2 - Capacidade para organizar e planificar
CT3 - Capacidade de traballar en equipo (incluído no GC2)
CT5 - Capacidade de utilizar a tecnoloxía da información e comunicación (incluído no CG5)
CT6 - Capacidade para xestionar a información (incluído, en CG6)
CT8 - Capacidade para tomar decisións
CT10 - Capacidade para o razoamento crítico e argumentación
CT11- Capacidade de aprendizaxe independente (incluído en CG3)
-Competencias ESPECÍFICAS:
CE17 - Desenvolver, implantar, avaliar e manter prácticas axeitadas de hixiene, seguridade alimentaria e sistemas de control de risco, aplicando a lexislación vixente.
CE20 - Avaliar, monitorizar e xestionar os aspectos de trazabilidade na cadea alimentaria.
CE22 - Aconsellar cientificamente e tecnicamente sobre aos produtos alimenticios e o seu desenvolvemento.
Avaliar a conformidade con dito consello.
CE24 - Colaboración en materia de protección dos consumidores no contexto da seguridade alimentaria.
Os contidos estrutúranse principalmente en Sesións expositivas Maxistrais onde basicamente se establecen os fundamentos da materia. Estas sesións expositivas serán explicadas con axuda das ferramentas clásicas e audiovisuais dispoñibles, segundo indíquese. Un aspecto importante é que os alumnos deben completar os aspectos contemplados en teoría coa consulta da bibliografía e coa realización nos seminarios de Traballos en dentro e fose (formación autónoma) das sesións presenciais/telemáticas, polo que será unha parte moi interesante para a adquisición de competencias do alumno. Nestes traballos, deberase de recompilar información e decidir unhas conclusións fomentándose así a capacidade de defensa das propias decisións e de autocrítica. As Prácticas de laboratorio considéranse unha parte moi importante da formación do alumno debido a que son complementos fundamentais da teoría. A indicacións do Profesor, entregaranse os resultados e cuestións resoltas sobre as Prácticas, que se avaliarán e deberanse de superar como requisito obrigatorio. As Titorías individuais e as Titorías en grupo reducido pode haber a posibilidade de que sexan telemáticas. Toda esta docencia, titorías e comunicación profesor/alumno estará apoiada no Curso de Axuda Virtual na plataforma que para o ensino virtual dispón a USC (e-mail @ rai. usc, foro ou Teams), onde se poderán localizar os anuncios importantes relativos á materia e ás súas actividades así como por exemplo resumos de apoio e material adicional, bibliografía actualizada, normativas, guías para a realización dos traballos e das outras actividades, etc.
- 1) Avaliación Continua (30%):
a) Avaliaranse os traballos propostos polo profesor e o esforzo dos alumnos na aprendizaxe (ata 25%): avaliarase o resultado das cuestións e dos traballos propostos polo profesor que deberán de ser entregados como se indique. Avaliarase a actitude do alumno e o seu respecto polas normas básicas de convivencia que facilitan o traballo de todos e indican o seu esforzo por aprender e adquirir as competencias.
Competencias avaliadas: CB2,CB3, CB4, CG2, CG3, CG5, CG6, CG23, CG27, CG28, CT1, CT2, CT3, CT5, CT6, CT8, CT10, CT11, CE17, CE20, CE22, CE24
b) A realización e superación (avaliación da resolución de cuestións, resultados, etc.) das prácticas é requisito obrigatorio. Avaliaranse os resultados da aprendizaxe práctica (ata 5%).
Competencias avaliadas: CB2, CB3, CG23, CG24, CT1, CT2, CT3, CT6, CT8, CT10, CT11, CE17, CE22, CE24.
- 2) Exame Final (70%): Valoración do coñecemento sobre o contido dos temas (requisito mínimo obtención do 45% para avaliar esta proba. No caso de que non se avalíe esta proba, na Acta se indicará só a nota da Avaliación Contínua).
Competencias avaliadas: CB2, CB3, CG3, CG4, CG6, CG23, CG24, CG27, CG28, CT1, CT10, CT11, CE17, CE20, CE22, CE24.
Na avaliación da segunda oportunidade (recuperación): manteranse todas as puntuacións obtidas por parte do alumno na avaliación continua, excepto o exame final (70%).
Notas importantes:
Para os casos de realización fraudulenta de todos estes exercicios e probas aquí indicados, será de aplicación o establecido na: “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións” Art.16.
A Mateira ten 6 créditos ECTS, incluíndo as seguintes horas presenciais/telemáticas:
Clases maxistrais : 32 h
Seminarios : 5 horas
Prácticas de Laboratorio: 12 horas
Tutoriais Grupo: 2 h
Proba e avaliación: 4 h
A distribución da actividade de formación durante o horario de traballo do estudante total é 25xECTS (150 horas) .
- Mostrar atención e interese durante a asistencia ás clases presenciais/telemáticas.
- Realización de esquemas e resumos: entendelos e memorizalos. Utilizar as titorías para resolver tódalas dúbidas sobre a materia.
- Consultar a bibliografía recomendada, sobre todo a lexislación vixente.
Idioma: castelán.
(Comunicación PUNTUAL posible en galego, inglés ou francés cos alumnos que o precisen)
En base á Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral nesta materia non se concede dispensa, por ser necesaria a asistencia a tódalas actividades de xeito presencial.
Todas as actividades da Evaluación Continua só poden ser desenvolvidas durante o período de clase dentro dos horarios establecidos para esta materia, lembrase que a non asistencia e/ou non superación das Practicas impedirá a superación da materia (requisito obligatorio).
Beatriz Isabel Vázquez Belda
Coordinador/a- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Nutrición e Bromatoloxía
- Teléfono
- 982822405
- Correo electrónico
- beatriz.vazquez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Carolina Graciela Nebot Garcia
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Nutrición e Bromatoloxía
- Correo electrónico
- carolina.nebot [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 0P AULA 4 PLANTA BAIXA |
| Mércores | |||
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 0P AULA 4 PLANTA BAIXA |
| Xoves | |||
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 0P AULA 4 PLANTA BAIXA |
| 09.01.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | SALON ACTOS |
| 17.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| 17.06.2025 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 6 PLANTA BAIXA |