Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
Áreas: Nutrición e Bromatoloxía
Centro Facultade de Ciencias
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Introducir o alumno no coñecemento dos distintos grupos de alimentos, a súa composición e do seu control de calidade. As prácticas da materia pretenden introducir o alumno nas técnicas xerais de determinación de compoñentes principais dos alimentos así como na utilización de técnicas máis concretas aplicables a algún grupo de alimentos concreto estudado na parte de teoría
BLOQUE 1.-CONCEPTOS XERAIS.
Tema 1. Conceptos xerais: Bromatoloxía. Alimento, Nutriente, Sucedáneo, Alimento Adulterado, Falsificado, Alterado, contaminado, Nocivo. Fraude.
Tema 2. Clasificación dos alimentos. Calidade. Concepto e Criterios de Calidade. Métodos para xulgar a Calidade. Comestibilidade.
Tema 3. Toma de Mostra e Análise de compoñentes maioritarios en alimentos. Determinación de Auga, Proteínas, Hidratos de Carbono, Lípidos. Cinzas. Composición centesimal dos Alimentos. Etiquetaxe nutricional
Tema 4. Análise Sensorial.
Tema 5. Determinación de cor.
BLOQUE 2.-ALIMENTOS DE ORIXE VEXETAL.
Tema 6. Alimentos Hidrocarbonados. Conceptos xerais.
Tema 7. Cereais e derivados (fariñas, pan, pasta).
Tema 8. Determinacións Analíticas en Cereais e derivados.
Tema 9.- Patacas e outros tubérculos
Tema 10. Legumes secos. Determinacións Analíticas.
Tema 11. Hortalizas e verduras. Fungos e cogomelos.
Tema 12. Froitas e derivados.
Tema 13. Edulcorantes. Mel. Outros
Tema 14. Condimentos e Especias.
Tema 15. Alimentos Estimulantes: Café e Té. Cacao e Chocolate. Derivados e sucedáneos.
Prácticas
-Análise sensorial, microscópica e físico-químico de alimentos.
-Visitas a industrias alimentarias
-AENOR (2010). Análisis Sensorial. 2. edición. Ed AENOR.
-ALAIS, C. (1985). Ciencia de la leche: principios de la técnica lechera. Ed. Reverte.
-AOAC (2016).Official Methods of Analysis of AOAC International. 20th Edition. Arlington. Virginia 22209. USA.
-ASTIASARAN, I., MARTINEZ, JA. (2000). Alimentos: Composición y Propiedades. Ed. McGraw-Hill. Interamericana.
-ÁVILA TORRES, JM., BELTRÁN DE MIGUEL, B., CUADRADO VIVES, C., y col. (2007). La alimentación española: características nutricionales de los principales alimentos de nuestra dieta. Ed. Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación.
-BELITZ, H.D., GROSCH, W. P., SCHIEBERLE (2011). "Química de los Alimentos". Ed. Acribia, S.A. Zaragoza.
-BELLO GUTIERREZ, J. (2000). Ciencia bromatológica. Principios generales de los Alimentos. Ed. Díaz de Santos.
-CÓDIGO ALIMENTARIO ESPAÑOL. Texto Consolidado (revisado 2021). Disponible en: https://insignis-aranzadidigital-es.ezbusc.usc.gal/maf/app/search/navig…
-GIL, A. (2017). Tratado de Nutrición. Tomo II. Composición y Calidad Nutritiva de los Alimentos. Ed. Panamericana.
-IBAÑEZ, F.C. y BARCINA, Y (2000). Análisis Sensorial de Alimentos: métodos y aplicaciones.
-LAWLESS, H.T. (1991). Sensory Science. Theory and Applications in Foods. Ed. marcel Dekker, Inc.
-Legislación alimentaria específica para cada alimento. Disponible en: https://insignis-aranzadidigital-es.ezbusc.usc.gal/maf/app/welcome?coun…
-MATAIX VERDÚ J. (2009). Tabla de composición de alimentos. Ed. Univ. Granada.
-METODOS OFICIALES DE ANALISIS DE LOS ALIMENTOS (1994). AMV Ediciones Mundi-Prensa.
-MINISTERIO DE AGRICULTURA, PESCA Y ALIMENTACIÓN. (1986). Métodos Oficiales de Análisis. Tomos I, II e III. Ed. Mundi Prensa.
-MOREIRAS, O., CARBAJAL, A., CABRERA, L., CUADRADO, C. (2018). Tablas de composición de alimentos: guía de prácticas. Ed. Pirámide, D.L.
-MARTINEZ y ASTIASARÁN. (2000). Alimentos. Composición y Propiedades. Ed. McGraw-Hill Interamericana.
-MEILGAARD, CIVILLE, CARR (1991). Sensory Evaluation Thechniques. Ed. CRC. Press, Inc.
Competencias básicas
CB1: Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e se adoita encontrar a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
CB2: Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos a o seu traballo ou vocación dun xeito profesional e posúan as competencias que se adoitan demostrar por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3: Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
CB4: Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado.
CB5: Que os estudantes desenvolveran aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía.
Competencias xerais
CG2: Desenvolver a profesión con respecto a outros profesionais da saúde, adquirindo habilidades para traballar en equipo.
CG3: Recoñecer a necesidade de manter e actualizar a competencia profesional, prestando especial importancia á aprendizaxe, de xeito autónomo e continuado, de novos coñecementos, produtos e técnicas en nutrición e alimentación, así como á motivación pola calidade.
CG5: Realizar a comunicación de maneira efectiva, tanto de forma oral como escrita, coas persoas, os profesionais da saúde ou a industria e os medios de comunicación, sabendo utilizar as tecnoloxías da información e a comunicación especialmente as relacionadas con nutrición e hábitos de vida.
CG6: Coñecer, valorar criticamente e saber utilizar e aplicar as fontes de información relacionadas con nutrición, alimentación, estilos de vida e aspectos sanitarios.
CG8: Identificar e clasificar os alimentos e produtos alimenticios. Saber analizar e determinar a súa composición, as súas propiedades, o seu valor nutritivo, a biodisponibilidad dos seus nutrientes, características organolépticas e as modificacións que sofren como consecuencia dos procesos tecnolóxicos e culinarios.
CG10: Elaborar, interpretar e manexar as táboas e bases de datos de composición de alimentos.
Competencias transversais
CT1: Capacidade de análise e síntese.
CT3.-Capacidade para traballar en equipo (incluída en CG2)
CT5.-Capacidade para usar tecnoloxías da información e comunicación (incluída en CG5)
CT6.- Capacidade para xestionar a información (incluída en CG6)
CT9.- Capacidade para transmitir coñecementos (incluída en CG5)
CT11.- Capacidade para a aprendizaxe autónoma (incluída en CG3)
Competencias específicas
CE10.-Identificar e clasificar os alimentos, produtos alimenticios e ingredientes alimentarios.
CE11.-Conocer a súa composición química, as súas propiedades físico-químicas, o seu valor nutritivo, o seu biodisponibilidad, as súas características organolépticas e as modificacións que sofren como consecuencia dos procesos tecnolóxicos e culinarios.
CE13.-Conocer e aplicar os fundamentos da análise bromatológico e sensorial de produtos alimentarios.
CE14.-Interpretar e manexar as bases de datos e táboas de composición de alimentos.
ME1: Clases teóricas maxistrais. Nelas o profesor desenvolverá o contido do programa teórico reflectido nesta guía, utilizando os recursos didácticos e audiovisuais que estime oportunos, e favorecendo a participación dos alumnos.
ME2: Seminarios. Exposición de traballos de grupo (ME6).
ME3: Prácticas. Clase prácticas no laboratorio e prácticas de campo (visitas a empresas, asistencia a charlas..).
ME4: Titorías en grupo. Resolución de problemas relacionados cos contidos teóricos.
ME9: Exames e revisión
Todas as tarefas do estudante (estudo, traballos, lecturas) serán orientadas polo persoal académico nas sesións de titoría en grupo (ME4) ou individuais (ME8).
Como recurso fundamental de apoio á docencia utilizarase o Campus Virtual da USC (Moodle).
A avaliación do alumnado incluirá unha avaliación continua (que supoñerá un 25% da cualificación final) e unha proba escrita e/ou oral (que terá un valor do 75% da nota final). Para poder superar a materia requírese alcanzar unha puntuación mínima na proba dun 50%. Posto que a proba consta dunha parte de teoría e outra práctica (exercicios), é necesario obter un mínimo de 4,5 en cada unha delas para poder facer a media ponderada. A proba permite valorar as competencias: CG8, GC10, CT1, CE10, CE11, CE13 e CE14.
A realización dás prácticas e obrigatoria para poder superar a materia.
A avaliación continua (25%), farase en base aos traballos e exercicios propostos nas clases (xa sexan realizados individualmente ou en grupos), así como á participación activa e achegas do alumnado na aula.
Do 25% de peso na nota, correspondente á avaliación continua, un 15% obterase da elaboración e exposición de traballos relacionados coa materia (teórica e/ou práctica), que permiten avaliar as seguintes competencias: CB1, CB2, CB3, CB4, CB5, CG2, CG3, CG5, CG6, CT3, CT5, CT6, CT9 e CT11.
O 10% restante obterase pola realización de exercicios e a participación activa do alumnado na aula e nas prácticas, avaliándose as seguintes competencias: CB3, CB5, CG8, CT1, CT6, CE13.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o establecido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións” (RESOLUCIÓN do 15 de xuño de 2011 pola que se publica a Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións, aprobada no Consello de Goberno do 15 de xuño de 2011). “A realización fraudulenta dalgún exercicio ou proba exixida na avaliación dunha materia implicará a cualificación de suspenso na convocatoria correspondente, con independencia do proceso disciplinario que se poida seguir contra o alumno infractor. Considerarse fraudulenta, entre outras, a realización de traballos plaxiados ou obtidos de fontes accesibles ao público sen reelaboración ou reinterpretación e sen citas aos autores e das fontes”.
O número total de horas de traballo do estudante nunha materia organizada en créditos ECTS é igual a 25 x nº ECTS. As horas presenciais e as horas de traballo do alumno distribuiranse da seguinte forma:
—Clases expositivas: 1,5 horas de traballo por cada hora de clase maxistral (32 h presenciais/48 h de traballo autónomo).
—Seminarios: 2 horas por cada sesión presencial de seminarios (5 h presenciais/10 h de traballo autónomo).
—Prácticas: 1,5 horas por cada sesión presencial (12 h presenciais/ 18 h de traballo autónomo).
—Titorías en grupo: 2 horas por cada sesión presencial de seminarios (2 h presenciais/4 h de traballo autónomo).
—Traballos individuais: 5 horas traballo autónomo.
—Traballos en grupo: 4 horas traballo autónomo.
—Realización de exames e revisión: 4 horas por cada sesión presencial (2 h presenciais/ 8 h de traballo autónomo).
—Horas presenciais totais: 53
—Horas totais de estudo e traballo persoal: 97
—Participar activa, construtiva e respectuosamente nas clases, seminarios e prácticas.
—Preparar e complementar os contidos que se vaian traballando na materia coa bibliografía básica e complementaria recomendada.
—Desenvolver hábitos de procura autónoma de información científica.
—Aproveitar os recursos dispoñibles para o alumno, da biblioteca universitaria.
—Utilizar adecuadamente as titorías para coñecer en detalle as recomendacións do profesor e aclarar calquera dúbida que xurda no proceso de aprendizaxe.
—Consultar con regularidade a aula virtual da materia e facer uso da mesma.
A materia impártese nos dous idiomas oficiais da Comunidade Autónoma.
María Lourdes Vázquez Oderiz
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Nutrición e Bromatoloxía
- Correo electrónico
- lourdes.vazquez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Patricia Regal López
Coordinador/a- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Nutrición e Bromatoloxía
- Teléfono
- 982822484
- Correo electrónico
- patricia.regal [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| Mércores | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán, Galego | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| Xoves | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| 17.12.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| 17.12.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 6 PLANTA BAIXA |
| 20.06.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| 20.06.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 6 PLANTA BAIXA |