Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 30 Clase Interactiva: 24 Total: 57
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Química Inorgánica
Áreas: Química Inorgánica
Centro Facultade de Farmacia
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
Adquisición e consolidación, por parte dos alumnos, dos coñecementos básicos de Química relacionados co núcleo, estrutura atómica, enlace e cos procesos ácido-base e de oxidación-redución, que son necesarios para comprender e racionalizar os ensinos doutras materias cronologicamente posteriores do grao en Farmacia.
Programa teórico
LECCIÓN 1
Bases da moderna teoría do átomo. Aplicación elemental da mecánica ondulatoria. Os números cuánticos. Estrutura dos átomos polielectrónicos. Periodicidade das estruturas electrónicas atómicas. Enerxía de ionización. Afinidade electrónica. Táboa periódica dos elementos.
LECCIÓN 2
Plantexamiento xeral do enlace. Enlace en agrupacións atómicas discretas: moléculas. Introducción á xeometría molecular: algúns exemplos significativos. Aproximación con carácter predictivo: T.R.P.E.C.V. Moléculas diatómicas: T.O.M. Aproximación CLOA. Estruturas electrónicas dalgunas moléculas homonucleares.
Polaridade de enlace e electronegatividade.
LECCIÓN 3
Introducción ao tratamento de moléculas poliatómicas. Xustificación dos aspectos estruturais das moléculas poliatómicas. Hibridación. Polaridade e momento dipolar en sistemas poliatómicos.
LECCIÓN 4
O enlace en fases condensadas. Enlace iónico: aspectos estruturais. Consideracións enerxéticas: enerxía de rede.
LECCIÓN 5
Forzas de enlace débiles: diferentes tipos. Enlace de hidróxeno.
LECCIÓN 6
Equilibrio químico en disolución. Ácidos e bases: definicións. Forza ácido – base. Constantes de acidez e basicidade. Equilibrio de autodisociación da agua. Exemplos específicos de ácidos e bases fortes e débiles.
LECCIÓN 7
Comportamento das sales en disolución acuosa: hidrólise. Disolucións reguladoras.
LECCIÓN 8
Reaccións de oxidación – redución. Aspectos cualitativos e revisión de conceptos fundamentais. Aspectos cuantitativos. Potenciais red-ox. Efectos da concentración. Exemplos específicos de oxidantes e redutores.
LECCIÓN 9
O núcleo. Reaccións nucleares. Radioactividade. Estabilidade nuclear. Series radioactivas. Fisión e fusión nuclear. Unidades de radioactividade.
Programa Experimental:
Práctica 1: Obtención de peroxoborato sódico. Determinación da súa pureza.
Práctica 2: Separación dunha mestura.
Práctica 3: Reaccións de especies en disolución.
Práctica 4: Obtención de bicarbonato de sodio.
Básica.
• Petrucci R.H., Harwood W.S. y Herring F.G., Química General, 12ª ed.; Pearson, 2017.
Complementaria.
• Brown T.L., LeMay H.E. Jr. y Bursten B.E.; Química. La Ciencia Central, 12ª ed., Pearson, 2013.
• Atkins, P. y Jones, L.: Principios de Química, 3ª ed.; Ed. Médica Panamericana, 2006.
• Goldsbsby, K. y Chang, R: Química, 12ª ed.; McGraw-Hill, 2016.
• Masterton, W.L. y Hurley, C.N.: Química. Principios y reacciones, 4ª ed.; Paraninfo Cengage Learning, 2003.
• Kotz, J.C. y Treichel, P.M.: Química y reactividad química, 5ª ed.; Thomson, 2003
Coñecementos:
Con 10. Coñecer as propias limitacións e a necesidade de manter e actualizar a competencia profesional, prestando especial importancia ao autoaprendizaje de novos coñecementos baseándose na evidencia científica dispoñible.
Con 11. Coñecer as características físico‐químicas das substancias utilizadas para a fabricación dos medicamentos.
Con 12. Coñecer e comprender as características das reaccións en disolución, os diferentes estados da materia e os principios da termodinámica e a súa aplicación ás ciencias farmacéuticas.
Con 13. Coñecer e comprender as propiedades características dos elementos e os seus compostos, así como a súa aplicación no ámbito farmacéutico.
Con 14. Coñecer e comprender a natureza e comportamento dos grupos funcionais en moléculas orgánicas.
Con 15. Coñecer os principios e procedementos para a determinación analítica de compostos: técnicas analíticas aplicadas á análise de auga, alimentos e medio ambiente.
Con 16. Coñecer e aplicar as técnicas principais de investigación estrutural incluíndo a espectroscopia.
Habilidades ou destrezas:
H/D 07. Seleccionar as técnicas e procedementos apropiados no deseño, aplicación e avaliación de reactivos, métodos e técnicas analíticas.
H/D 08. Levar a cabo procesos de laboratorio estándar incluíndo o uso de equipos científicos de sínteses e análises, instrumentación apropiada incluída.
H/D 09. Estimar os riscos asociados á utilización de substancias químicas e procesos de laboratorio.
Competencias:
Comp 01. Capacidade de análise e síntese.
Comp 02. Capacidade de organizar e planificar
Comp 06. Habilidades de xestión da información (habilidade para buscar e analizar información proveniente de fontes diversas).
Comp 07. Resolución de problemas.
Comp 08. Toma de decisións.
Comp 10. Capacidade crítica e autocrítica.
Comp 11. Traballo en equipo.
Comp 18. Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
Comp 20. Capacidade de aprender.
Metodoloxía da ensinanza
1. Clases expositivas en grupo grande. (CE)
Clases impartidas polo profesor sobre os aspectos máis relevantes da materia. O profesor pode contar co apoio de medios informáticos e audiovisuais. A plataforma virtual da USC servirá de soporte e complemento á docencia teórica.
2. Clases interactivas en grupo reducido. Seminarios, (S)
Clases teórico/prácticas dedicadas á resolución dos boletíns de cuestións e problemas que, previamente, serán entregados ao alumnado, e que permitirán a este determinar o grao de aproveitamento do traballo persoal levado a cabo. O alumno debe participar activamente nestas clases. Pódense incluír probas avaliadoras.
3. Clases prácticas de laboratorio. Prácticas (L)
Nestas clases o alumno adquire as habilidades propias dun laboratorio e consolida os coñecementos adquiridos nas clases de teoría. Para estas prácticas, o alumno disporá dun manual de prácticas de laboratorio, que incluirá consideracións xerais sobre o traballo no laboratorio, así como un guión de cada unha das prácticas a realizar, que constará dunha breve presentación dos fundamentos, a metodoloxía a seguir e a indicación dos cálculos a realizar e resultados a presentar.
O alumnado deberá acudir a cada sesión de prácticas tendo lido atentamente o contido deste manual e realizando previamente os cálculos necesarios para poder levar a cabo o traballo experimental. Ao comenzar cada sesión de prácticas, o alumno deberá demostrar que entende o traballo que vai realizar no laboratorio. Posteriormente realizarse a parte experimental no laboratorio, recollendo no diario de laboratorio o desenvolvemento da práctica e os cálculos e resultados que procedan.
Os resultados das prácticas, así como as respostas ás cuestiones plantexadas nos guións, serán avaliados. A asistencia a estas clases é obrigatoria. As faltas deberán ser xustificadas documentalmente. As prácticas non realizadas recuperaranse, se é posible, de acordo co profesor e dentro do horario previsto para a materia. O alumno non será avaliado se non realiza e aproba as prácticas da materia. As prácticas de laboratorio realizaranse en grupos de 20 alumnos.
4. Titorías de pizarra (T) Estas titorías están encamiñadas a resolver dúbidas sobre teoría ou as prácticas, pero tamén se poderán plantexar nelas problemas ou exercicios a resolver de forma individual ou en pequenos grupos de traballo.
-O alumno/a non será avaliado se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
-A materia está dividida en dous partes, teórica e práctica, que se avaliarán por separado.
-A parte teórica da materia será avaliada cunha proba final, que supoñerá un 80% da cualificación final, constará de preguntas curtas e problemas encamiñados a que o alumno/para razoe sobre a materia estudada, ademais de cuestións relacionadas coas prácticas de laboratorio. Poderanse realizar controis de avaliación ao longo do curso con obxecto de axudar ao alumno/a en o seguimento da materia.
-A avaliación da proba teórica complementarase coa valoración que se obteña do alumno/a en os aspectos relativos á realización dos exercicios e/o problemas suxeridos polo profesor. Valoraranse as probas de control de avaliación que se realicen e a participación nos seminarios e titorías, así, como a realización de traballos individuais ou en grupo. Na avaliación final estes aspectos supoñerán un 20% da cualificación final. Para poder acceder á cualificación correspondente á avaliación continua, é requisito indispensable a asistencia ás clases interactivas. Excepcionalmente, os alumnos que repitan a materia, non terán que asistir ás clases de seminarios interactivos, se así o solicitan por escrito ao/á profesor/a. Neste caso manterase a cualificación correspondente ás clases interactivas do/dos curso/s anterior/é.
- Nas prácticas terase en conta a opinión obtida sobre o alumno/a en as sesións de traballo no laboratorio e o seu caderno de prácticas. Teranse en conta por unha banda cuestións relacionadas co traballo no laboratorio e por outra as relacionadas coa elaboración do diario de laboratorio. A cualificación das prácticas será de “apto” ou “non apto”. Os alumnos non aptos en prácticas terán suspensa a materia. O alumno/a que non realice todas as prácticas será cualificado como “Suspenso”. Os alumnos repetidores conservarán a cualificación da parte práctica durante un período de cinco anos.
- O alumno debe obter cinco puntos sobre dez e a cualificación de apto nas prácticas para aprobar a materia.
- Na segunda convocatoria do curso académico, só realizarase o exame da proba teórica, conservándose a cualificación correspondente á avaliación continua obtida durante o curso. A nota máxima sobre a que se cualificará o exame será o mesmo que na primeira convocatoria. Manteranse tamén os requisitos de realizar e aprobar as prácticas
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o que se atopa recollido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”.
A avaliación dos coñecementos, habilidades e competencias adquiridas na materia será realizada a través dás seguientes vías:
No exame teórico: Con 10, Con 12, Con 13,Con 14, Con 23. Comp 01, Comp 07, Comp 18.
Nas prácticas de laboratorio: Con 03, H/D 07, H/D 08, H/D 09
Nas clases interactivas: Con. 10, Con. 11, Con. 12, Comp 07, Comp 10, Comp11, Comp. 18, Comp. 20
-O alumno/a non será avaliado se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
-A materia está dividida en dous partes, teórica e práctica, que se avaliarán por separado.
-A parte teórica da materia será avaliada cunha proba final, que supoñerá un 80% da cualificación final, constará de preguntas curtas e problemas encamiñados a que o alumno/para razoe sobre a materia estudada, ademais de cuestións relacionadas coas prácticas de laboratorio. Poderanse realizar controis de avaliación ao longo do curso con obxecto de axudar ao alumno/a en o seguimento da materia.
-A avaliación da proba teórica complementarase coa valoración que se obteña do alumno/a en os aspectos relativos á realización dos exercicios e/o problemas suxeridos polo profesor. Valoraranse as probas de control de avaliación que se realicen e a participación nos seminarios e titorías, así, como a realización de traballos individuais ou en grupo. Na avaliación final estes aspectos supoñerán un 20% da cualificación final. Para poder acceder á cualificación correspondente á avaliación continua, é requisito indispensable a asistencia ás clases interactivas. Excepcionalmente, os alumnos que repitan a materia, non terán que asistir ás clases de seminarios interactivos, se así o solicitan por escrito ao/á profesor/a. Neste caso manterase a cualificación correspondente ás clases interactivas do/dos curso/s anterior/é.
- Nas prácticas terase en conta a opinión obtida sobre o alumno/a en as sesións de traballo no laboratorio e o seu caderno de prácticas. Teranse en conta por unha banda cuestións relacionadas co traballo no laboratorio e por outra as relacionadas coa elaboración do diario de laboratorio. A cualificación das prácticas será de “apto” ou “non apto”. Os alumnos non aptos en prácticas terán suspensa a materia. O alumno/a que non realice todas as prácticas será cualificado como “Suspenso”. Os alumnos repetidores conservarán a cualificación da parte práctica durante un período de cinco anos.
- O alumno debe obter cinco puntos sobre dez e a cualificación de apto nas prácticas para aprobar a materia.
As actividades presenciais desta materia corresponden a 60 horas.
O alumno/para deberá realizar, un traballo persoal que correspondente a 90 horas para complementar estas actividades.
TRABALLO PRESENCIAL NA aula:
-Clases expositivas en grupo grande: 30 h.
-Docencia interactiva seminario: 10 h.
-Titorización do alumnado: 2 h.
-Docencia interactiva de laboratorio: 14 h.
-Exames e revisión: 4 h.
-Total horas traballo presencial na aula ou no laboratorio: 60 h.
TRABALLO PERSOAL DO ALUMNO:
-Estudo autónomo individual ou en grupo: 52 h.
-Lecturas e resolución de exercicios ou outros traballos: 14 h.
-Orientación e resolución de dúbidas: 4 h.
-Preparación do traballo de laboratorio e elaboración da memoria das prácticas: 6 h.
-Realización e revisión do exame: 14 h.
-Total horas traballo persoal do alumno: 90 h.
-É aconsellable asistir ás clases expositivas.
-É importante manter o estudo da materia ao día.
-Unha vez finalizada a lectura dun tema no manual de referencia, é útil facer un resumo dos puntos importantes, identificando as ecuacións básicas que se deben lembrar e asegurándose de coñecer tanto o seu significado como as condicións nas que se poden aplicar
-A resolución de problemas é fundamental para a aprendizaxe desta materia. Pode resultar de axuda o seguir estes pasos:
(1) Facer unha lista con toda a información relevante que proporciona o enunciado. (2) Facer unha lista coas cantidades que se deban calcular. (3) Identificar as ecuacións para utilizar na resolución do problema e aplicalas correctamente.
-É imprescindible a preparación das prácticas antes da entrada no laboratorio. En primeiro lugar, débense repasar os conceptos teóricos importantes en cada experimento e, a continuación, é necesario ler con atención o guión da práctica, tentando entender os obxectivos e o desenvolvemento do experimento proposto. Calquera dúbida que puidese xurdir deberá ser consultada co profesor/a.
Recomendacións para a avaliación:
O alumnado debe repasar os conceptos teóricos introducidos nos distintos temas. O grao de acerto na resolución dos exercicios propostos é unha medida da preparación do alumnado para afrontar o exame final da materia. Aquel alumnado que presente dificultades importantes á hora de traballar as actividades propostas deben acudir nas horas de titoría co fin de poder analizar o problema e axudar a resolver as correspondentes dificultades.
Recomendacións para a recuperación:
O profesor analizará con aquel alumnado que non supere con éxito o proceso de avaliación, se así o desexa, as dificultades atopadas nos contidos da materia.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas de avaliación será de aplicación o recolleito na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións"
A materia impártese en castelán
Maria Elena Labisbal Viqueira
Coordinador/a- Departamento
- Química Inorgánica
- Área
- Química Inorgánica
- Teléfono
- 881815089
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Maria Luz Duran Carril
- Departamento
- Química Inorgánica
- Área
- Química Inorgánica
- Teléfono
- 881814952
- Correo electrónico
- marialuz.duran [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria Isabel Garcia Santos
- Departamento
- Química Inorgánica
- Área
- Química Inorgánica
- Teléfono
- 881814956
- Correo electrónico
- isabel.garcia [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria De Fatima Lucio Martinez
- Departamento
- Química Inorgánica
- Área
- Química Inorgánica
- Correo electrónico
- mariadefatima.lucio.martinez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Axudante Doutor LOSU
Maria Del Carmen Gimenez Lopez
- Departamento
- Química Inorgánica
- Área
- Química Inorgánica
- Correo electrónico
- maria.gimenez.lopez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Garoé Medina Aguilar
- Departamento
- Química Inorgánica
- Área
- Química Inorgánica
- Correo electrónico
- garoe.medina.aguilar [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Ministerio
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-12:00 | Grupo B /CLE_02 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| 11:00-12:00 | Grupo A/CLE_01 | Castelán | AULA SEMINARIO DE FISIOLOXÍA VEXETAL 4 |
| 17:00-18:00 | Grupo C /CLE_03 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| Martes | |||
| 11:00-12:00 | Grupo B /CLE_02 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| 11:00-12:00 | Grupo A/CLE_01 | Castelán | AULA SEMINARIO DE FISIOLOXÍA VEXETAL 4 |
| 17:00-18:00 | Grupo C /CLE_03 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| Mércores | |||
| 11:00-12:00 | Grupo B /CLE_02 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| 11:00-12:00 | Grupo A/CLE_01 | Castelán | AULA SEMINARIO DE FISIOLOXÍA VEXETAL 4 |
| 17:00-18:00 | Grupo C /CLE_03 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| Xoves | |||
| 11:00-12:00 | Grupo B /CLE_02 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| 11:00-12:00 | Grupo A/CLE_01 | Castelán | AULA SEMINARIO DE FISIOLOXÍA VEXETAL 4 |
| 17:00-18:00 | Grupo C /CLE_03 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| Venres | |||
| 11:00-12:00 | Grupo B /CLE_02 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |
| 11:00-12:00 | Grupo A/CLE_01 | Castelán | AULA SEMINARIO DE FISIOLOXÍA VEXETAL 4 |
| 17:00-18:00 | Grupo C /CLE_03 | Castelán | 5035. Aula de Edafoloxía. Facultade de Farmacia |