Técnicas analíticas avanzadas e sistemas de xestión da calidade e da seguridade alimentarias

-Adquirir os coñecementos para usar e validar modernas técnicas analíticas.
- Ser capaz de seleccionar os métodos e técnicas de análises máis adecuados para realizar o control de calidade na industria alimentaria.
- Ser capaz de manexar con destreza os equipos instrumentais de análise e identificar e resolver problemas analíticos.
- Coñecer a xestión da Seguridade Alimentaria no marco da Unión Europea.
- Estudar o marco normativo do sector alimentario e as súas normas.
- Proporcionar os coñecementos de seguridade alimentaria para o control de calquera proceso relacionado coa alimentación, acorde ó marco legal establecido.
- Utilizar os conceptos da xestión da calidade e seguridade alimentaria, a evolución, infraestrutura a nivel nacional e as estatísticas co regulan.
- Aprender as aplicacións das normas ISO 9001, ISO 14001 y OHSAS 18001 en relación a calidade e seguridade alimentaria.
- Coñecer a variedade de modelos de sistemas de xestión para o sector alimentario a nivel mundial, europeo e nacional.
- Estudar unha gran variedade de modelos certificables que protexen o alimento como denominacións de orixe, producións controladas, etc

BLOQUE I
Tema 1 - Introdución ás técnicas instrumentais de análise de alimentos
Tema 2 - Técnicas espectroscópicas de análise. Espectroscopía Molecular UV-VIS e técnicas relacionadas. Espectroscopía de infravermello próximo (NIR).
Outras técnicas espectroscópicas. Aplicación e estudos de casos en control analítico de calidade e control de procesos na industria de alimentos.
Tema 3 - Técnicas avanzadas de espectroscopía atómica. Espectrometría de absorción atómica con atomización electrotérmica (ETAAS). Espectrometría de emisión atómica con acoplamento de plasma inductivo (ICP). Espectrometría de emisión atómica con acoplamento de plasma inductivo-espectrometría de masas (ICP-MS). Aplicación e estudio de casos na análise de alimentos.
Tema 4 - Técnicas cromatográficas avanzadas. Cromatografía de gases (GC). Cromatografía líquida de alta resolución (HPLC). Espectrometría de masas, MS. Técnicas híbridas de separación: GC-MS, LC-MS, LC-MS/MS. Aplicación e estudio de casos na análise de alimentos.
BLOQUE II
Tema 5 - Sistemas de Xestión da Calidade. A norma ISO 9001.
Tema 6 - Ferramentas para a mellora continua da calidade.
Tema 7 - Técnicas estatísticas avanzadas na seguridade e calidade alimentaria.
Tema 8 - Normas, estándares e protocolos específicos de seguridade alimentaria: BRC, IFS, ISO 22000
Tema 9 - Avaliación do risco químico en alimentos. Mellora da calidade e seguridade alimentaria nos alimentos ecolóxicos.
Tema 10 - Outros sistemas de certificación de alimentos. Auditorías dos sistemas de xestión da calidade e seguridade alimentaria.


PRACTICAS
Se realizarán prácticas de laboratorio utilizando as seguintes técnicas:
1.- Determinación de metais en mostras alimentarias mediante ETAAS e ICP-MS.
2.- Determinación de compostos de "flavor" en alimentos mediante GC-MS.
3.- Visita ós servizos xenerais de investigación.
Se realizarán prácticas na aula de informática, utilizando ferramentas estatísticas para o desenvolvemento das seguintes temáticas:
1. Toma de mostra: importancia. Diferentes tipos de mostraxe.
2. Ferramentas estatísticas avanzadas na mellora continua da calidade.
3. Estudio de diferentes modelos de mellora continua da calidade.

BIBLIOGRAFIA BLOQUE I
# Skoog, D.A.; Holler, F.J.; Nieman, T.A. Principios de análisis instrumental. McGraw-Hill/Interamericana de España D.L., 2000.
# Nielsen, S. Food Analysis. Springer, 2010.
# Hart, F.L.. Análisis moderno de los alimentos. Acribia, 1991.
# Sierra, I; Pérez, D.; Morante, S, Prácticas de análisis instrumental. Dykinson 2008.
BIBLIOGRAFIA BLOQUE II
# Calidad y seguridad en el sector agroalimentario. J. A. Serra Belenguer, I. Fernández Segovia. Ed. Univ. Politécnica de Valencia, 2010.
# Sistemas de gestión: calidad y seguridad en la industria agroalimentaria. E. Doménech Antich. Ed. Univ. Politécnica de Valencia, 2013.
# Gestión integral de la calidad: implantación, control y certificación. Ll. Cuatrecasas. Ed. Gestió, 2010.
# Guía de métodos estadísticos en calidad y seguridad alimentaria. L. J. R. Barron, E. Aguirre Basurko. Amazon, 2011.

*Marta Sangüesa Sánchez, Ricardo Mateo Dueñas, Laura Ilzarbe Izquierd; Teoría y practica de la calidad: Ed paraninfo 2 ed. 2019
* Equipo editorial Elearning0250: Gestión de la calidad (ISO 9001-2015) VERTICE BOOKS. Editorial elear-ning, edion 1,

COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS
CG5 - coñecer os métodos de produción de alimentos que facilitan a vixilancia ou monitorización de sistemas de auto-control en empresas alimentarias.
CG6 - Ser capaz de intervir no deseño e desenvolvemento de alimentos máis saudables.
CG7 - Desenvolver destrezas e habilidades na análise e tratamento estatístico de datos de tipo físico, químico, microbiolóxico e sensorial dos alimentos.
CG9 - Manexar as fontes de información especializadas na nutrición e os alimentos, a súa tecnoloxía e a súa seguridade.
CG11 - Adquirir formación para desenvolver a actividade investigadora, sendo capaz de formular hipóteses, recoller e interpretala información para a resolución de problemas seguindo o método científico, e comprendendo a importancia e as limitacións do pensamento científico nos aspectos relacionados coa nutrición, a seguridade e a tecnoloxía alimentaria.

CB6 - posuír e comprender coñecementos que aporten unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, moitas veces nun contexto de investigación
CB7 - Cos alumnos poidan aplicar os coñecementos adquiridos e a capacidade de resolución de problemas en ámbitos novos o pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudio
CB8 - Cos alumnos sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse a complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúe reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas a aplicación dos seus coñecementos e xuízos
CB9 - Cos estudantes poidan comunicaras súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
CB10 - Cos alumnos posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando de forma que vai ser en gran medida autodirixido o autónomo
COMPETENCIAS TRANSVERSALES
CT1 - Capacidade de análises e sínteses.
CT2 - Capacidade para organizar e planificar.
CT3 - Capacidade para traballar en equipo.
CT5 - Capacidade para usar tecnoloxías da información e comunicación.
CT7 - Capacidade para a resolución de problemas.
CT8 – Capacidade para tomar decisións.
CT10 - Capacidade para o razoamento crítico e a argumentación, e capacidade autocrítica.
CT12 - Capacidade para utilizar información en lingua estranxeira.
CT14 - Capacidade de aplicar os coñecementos á práctica.
COMPETENCIAS ESPECÍFICAS
COP26 - Coñecer o uso e validación de modernas técnicas analíticas para a análises dos alimentos.
COP27 - Coñecer os sistemas de xestión da calidade e a seguridade alimentaria aplicados na industria conforme co marco legal establecido.

A metodoloxía aplicada consiste basicamente en CLASES TEÓRICAS (24 horas) tipo maxistral pero coa participación activa do alumno ou da alumna que será incentivado a intervir continuamente, discutindo con eles os aspectos que resulten máis dificultosos ou especialmente interesantes de cada tema.

Nos SEMINARIOS (6h) se formularán problemas e actividades específicas da materia para ser resoltos individualmente ou en grupos.

Realizaranse TUTORIAS INDIVIDUAIS para aclarar problemas particulares de cada alumno o alumna e TUTORIAS CON GRUPOS reducidos (6 h) para traballar temas específicos, principalmente relacionados coas actividades individuais ou en grupo propostas ó alumnado.

As SESIONS PRÁCTICAS(12 horas), de asistencia obrigatoria, dividiranse en dous bloques:
* No bloque I, realizáranse prácticas de laboratorio e visitas.
*No bloque II, realizaranse visitas a instalacións que teñan implementados sistemas de garantía de calidade.
O final das sesións prácticas, os alumnos deberán entregar unha memoria de prácticas.
Será usada a AULA VIRTUAL da materia para facilitar os e as estudantes calquera tipo de material, xa sexan esquemas ou presentacións empregadas nas clases expositivas ou cuestións e exercicios. Tamén se poderá utilizar a aula virtual para consultar dubidas concretas do alumnado.

A avaliación da aprendizaxe realizarase mediante a avaliación continua con exames. O seguimento da aprendizaxe levarase a cabo mediante as actividades a resolver individuais e en grupo mediante a suma da avaliación continua (grado de cumprimento das actividades programadas en seminarios, titorías e prácticas, así como pola súa participación nas clases expositivas) que computará un máximo dun 55% da nota total e a nota alcanzada no exame da materia, que se realizará segundo el calendario oficial, que suporá un máximo dun 45%. Así, o sistema de avaliación constará dos seguintes apartados:

• Evaluación contínua: ata 2.0 puntos
• Traballos (individuais e en grupo): ata 2.0 puntos.
Competencias a avaliar: CPO26, CPO27, CG9, CG11, CB6, CB8, CB9, CB10, CT1, CT2, CT3, CT5, CT7, CT8, CT10, CT12

• Memoria de prácticas: ata 1.5 puntos
Competencias a avaliar:CPO26, CPO27, CG9, CG11, CB6, CB9, CB10, CT2, CT3, CT5, CT7, CT8, CT10, CT14

• Exame final: ate 4.5 puntos
Competencias a avaliar: CPO26, CPO27, CG5, CG6, CG7, CG11, CB7, CB8, CB10, CT7, CT 10,

A asistencia as sesións de prácticas é obrigatoria, polo que a non asistencia a todas as sesións de prácticas supoñerá a imposibilidade de superar a materia
Os estudantes repetidores e as estudantes repetidoras que aprobasen a parte correspondente á avaliación continua das prácticas con computador ou ás prácticas de laboratorio dunha edición previa, conservaráselles a nota obtida neste apartado durante un curso académico, polo que estarán eximidos (agás que o desexen) de asistir ás sesións correspondentes de prácticas

Para os casos de REALIZACIÓN FRAUDULENTA DE EXERCICIOS OU PROBAS será de aplicación o establecido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das calcificacións”.

A materia consta de 6 créditos ECTS. O número total de horas de traballo do alumno é de 150 horas, das cales un 32 % son presenciais e un 68 % son horas de traballo autónomo do alumnado. A distribución detallada do tempo de traballo do alumno é a seguinte:
• Clases expositivas:
24 h presenciais + 50 h non presenciais = 74 h totais
• Clases interactivas de seminario:
6 h presenciais + 28 h non presenciais = 34 h totais
• Clases interactivas de prácticas:
12 h presenciais + 12 h memoria de prácticas = 24 h totais
• Clases interactivas de titorías:
6 h presenciais+ 12 h non presenciais = 18 h totais

• Asistir más clases presenciais e levar a materia ao día
• Participar activa, construtiva e respectuosamente nas clases
• Preparar os contidos que se vaian traballando na materia coa bibliografía básica e complementaria recomendada
• Utilizar adecuadamente as titorías para coñecer en detalle as recomendacións do profesor e aclarar calquera dúbida que xurda no proceso de aprendizaxe
• Consultar con regularidade a aula virtual da materia e facer uso da mesma

• As clases impartiranse en castelán.
• A asistencia a clases expositivas e interactivas considérase necesaria para superala materia. O material que se fornecerá ao alumno ou á alumna ten como obxectivo facilitar e guiar a aprendizaxe, pero non substitúen a consulta e estudo dos textos de referencia recomendados nin constitúen en se mesmos un manual de referencia para a preparación do exame.
• Para aprobar a materia necesítase ante todo comprendela e manexar os conceptos correctamente.