Enxeñaría das industrias agroalimentarias

Adquisición de coñecementos axeitados e capacidade para desenvolver e aplicar tecnoloxía propia en sistemas produtivos das industrias agroalimentarias. O alumno adquirirá coñecementos básicos necesarios para deseñar e proxectar industrias agroalimentarias e intervir na xestión dos seus procesos produtivos, facendo énfase na xestión de calidade. Coñecemento dos equipos e sistemas destinados á automatización e control de procesos agroalimentarios

Marco legal e operacións de proceso das industrias agroalimentarias máis importantes.
Xestión da calidade agroalimentaria: variables de calidade, fases e sistemas de xestión de calidade.
Aseguramento e certificación da calidade agroalimenaria.
Rastrexabilidade, identificación e lotes de produtos agroalimentarios.
Deseño de industrias agroalimentarias.
äreas, fluxos de materias e enerxía, materiais construtivos e acabados.
Deseño hixiénico. Equipos e instalacións auxiliares.
Automatización e control de procesos agroalimentarios.


PROGRAMA DE TEORÍA (24 horas)

PARTE 1.- Deseño de industrias agroalimentarias. (10 horas)
Condicionantes: lexislación, deseño hixiénico, xestión de residuos e subproductos. Localización da planta de proceso. Sistemas de proceso e sistemas auxiliares. Implementación do proceso. Fluxos de materiais e enerxía. Deseño higiénico da planta de proceso. Características dos materiais de acabado dos locais de produción. Sistemas de limpeza. Hixiene ambiental. Persoal e hixiene. Organización da planta de proceso. Cálculo de superficies. Deseño de almacéns. Aseguramiento da calidade no deseño da industria. Legalización de industrias agroalimentarias. Auditorías de seguridade industrial e de calidade hixiénica.

PARTE 2.- Deseño de Instalacións: elementos, elección, cálculo, regulación e control (12 horas)
Tema 2.1.- Fornezo de combustibles líquidos (2 horas)
Tema 2.3.- Complementos de calor. Combustión e eliminación de fumes. Calor de refrigeración de condensadores e motores, gases de escape e vapor de expansión. (2 horas)
Tema 2.2.- Complementos de aire comprimido (2 horas)
Tema 2.4.- Complementos de frío. Sistemas frigoríficos de compresión múltiple e refrixeración por absorción. (2 horas)
Tema 2.5.- Fornezo de combustibles gaseosos (2 horas)
Tema 2.6.- Eficiencia energxtica nas Industrias Agroalimentarias. Calor de refrigeración de condensadores e motores, gases de escape e vapor de expansión. Sistemas de coxeneración. (2 horas)

PARTE 3.- Modelización, simulación e optimización de procesos, sistemas e plantas de proceso agroalimentarios. Procesos continuos e discretos. Modelos de problemas de programación lineal. Modelos de simulación discreta. Función de transferencia dun sistema. (2 horas)



PRÁCTICAS DE LABORATORIO E SEMINARIOS INTERACTIVOS (24 horas)

Nas prácticas mostraranse e utilizarán os equipos e instalacións tratados na materia. Nelas propoñeranse casos prácticos comentando e resolvendo algúns en sesións con formato de tipo seminario con enfoque participativo.

Faranse VISITAS ás industrias agroalimentarias máis representativas:
Matadoiro, industria cárnica e secadero de xamóns.
Industria para procesado de produtos hortofrutícolas (castañas) e adega de viños con D. O. Ribeira Sacra.
Industria láctea: elaboración de queixos e produtos en po.
Fábrica de pensos.

Nas VISITAS A INDUSTRIAS ós alumnos, acompañados do persoal designado pola industria e dos profesores da materia, vánselles recordando os procesos e as distintas partes das instalacións, a maquinaria e os materiais de acabado da industria, mentres as observan, ao ir pasando polas distintas salas.

As VISITAS son OBRIGATORIAS, valóranse na asistencia, e se evalúan por formar parte dos coñecementos que se preguntan nos exames da asignatura.


De forma aproximada as PRÁCTICAS de laboratorio e os seminarios interactivos terán a seguinte DISTRIBUCIÓN HORAS:
Deseño de industrias agroalimentarias (visitas) (10 horas)
Suministro de combustibles líquidos (2 horas)
Complementos de calor (2 horas)
Complementos de aire comprimido (2 horas)
Complementos de frío (2 horas)
Suministro de combustibles gaseosos (2 horas)
Eficiencia enerxética nas Industrias Agroalimentarias (2 horas)
Modelización e optimización de plantas de proceso agroalimentarias (2 horas)


TITORÍAS (3 horas)

Seguimento do desenvolvemento dos traballos e resolución de dúbidas


TRABALLO INDIVIDUAL OU EN GRUPO FÓRA DA AULA (99 horas)

De forma aproximada O TRABALLO PERSOAL farase co seguinte REPARTO:
Deseño de industrias agroalimentarias (39 horas)
Suministro de combustibles líquidos (9 horas)
Complementos de calor (9 horas)
Complementos de aire comprimido (9 horas)
Complementos de frío (9 horas)
Suministro de combustibles gaseosos (8 horas)
Eficiencia enerxética nas Industrias Agroalimentarias (8 horas)
Modelización e optimización de plantas de proceso agroalimentarias (8 horas)

Bibliografía básica e complementaria
Bibliografía básica.

Aula virtual: apuntes, videos e links deixados no Campus Virtual
CASP, A. Diseño de industrias agroalimentarias. Ed. Mundi-Prensa. Madrid (2004).
LÓPEZ, A. Diseño de industrias agroalimentarias. Ed. AMV Ediciones. Madrid (1990).
MORAN, M.J. y SHAPIRO, H. N. 1.996. Fundamentos de Termodinámica Técnica. Editorial Reverté. Barcelona, España.
SÁNCHEZ, M. T. Procesos de elaboración de alimentos y bebidas. Ed. AMV Ediciones Madrid. (2003).


Bibliografía complementaria

ALFA LAVAL. Manual de industrias lácteas. Ed. AMV. Ediciones. Madrid (1.990).
ALONSO VALLE, F. (1996) “La seguridad en calderas”. Ed. Instituto Nacional de Seguridad e Higiene en el Trabajo. Madrid.
ARTHEY, D. Procesado de hortalizas. Ed. Acribia. Zaragoza (1.992).
ARTHEY, D. Procesado de frutas. Ed. Acribia. Zaragoza (1.997).
BRODY, A. L. envasado de alimentos en atmosferas controladas, modificadas y a vacio. Ed. Acribia. Zaragoza (1.996).
CENZANO, I. Nuevo manual de Industrias alimentarias. Ed. AMV Ediciones. Madrid (1.993).
CARNICER, E. 1.994 “Aire comprimido. Teoría y cálculo de las instalaciones”. Ed. Paraninfo. Madrid.
GARCIA-VAQUERO, E. AYUGA, F. Diseño y construcción de Industrias Agroalimentarias. Ed. Mundi Prensa, Madrid (1993).
HERRERO, A. Conservación de frutos. Ed. Mundi-prensa. Madrid (1.992).
LÓPEZ, A. Las instalaciones frigoríficas en la industria alimentaria. Ed. AMV Ediciones. Madrid (1994).
MADRID, A. Curso de industrias lácteas. Ed. AMV Ediciones. Madrid (1.996).
MADRID, A. Piensos y alimentos para animales. Ed. AMV ediciones. y Mundi-Prensa, Madrid (1.995).
MELGAREJO, P. Aislamiento, cálculo y construcción de cámaras frigoríficas. Ed. AMV. Ediciones. Madrid (1995).
RD 1495/1991. Disposiciones de aplicación de la Directiva del Consejo de las Comunidades Europeas 87/404/CEE, sobre recipientes a presión simples
RD 2085/1994 por el que se aprueba el Reglamento de Instalaciones Petrolíferas.
RD 769/1999 por el que se dictan las disposiciones de aplicación de la Directiva del Parlamento Europeo y del Consejo, 97/23/CE, relativa a los equipos de presión.
RD 919/2006, por el que se aprueba el Reglamento técnico de distribución y utilización de combustibles gaseosos y sus instrucciones técnicas complementarias
RD 2060/2008, por el que se aprueba el Reglamento de equipos a presión y sus instrucciones técnicas complementarias
REAL DECRETO 552/2019 por el que se aprueban el Reglamento de seguridad para instalaciones frigoríficas y sus instrucciones técnicas complementarias (B.O.E. 24.10.2019).
RODRÍGUEZ., E. Industrias de la alimentación. Ed. Bellisco. Madrid (1.990).
SÁNCHEZ, M. T. Procesos de elaboración de alimentos y bebidas. Ed. AMV Ediciones Madrid. (2003).
TETRA PAK. Manual de industrias lácteas. Ed. Tetra Pak. Madrid (1.996).

COMPETENCIAS BÁSICAS Y GENERALES
Comp01. CG1 - Capacidade para planificar, organizar, dirixir e controlar os sistemas e procesos produtivos desenvolvidos no sector agrario e na industria agroalimentaria, nun marco que garantice a competitividade das empresas sen esquencer a protección e conservación do medio e a mellora e desenvolvemento sostible do medio rural.
Comp07. CG7 – Coñecemento en materias básicas, científicas e tecnolóxicas que permitan un aprendizaxe contínuo. asi como unha capacidade de adaptación a novas situacións ou ámbitos cambiantes.

COMPETENCIAS ESPECÍFICAS
Comp21. CE14 – Coñecementos idóneos e capacidade para desenvolver e aplicar tecnoloxía propia en sistemas produtivos das industrias agroalimentarias.
Comp.22 CE15 – Coñecementos idóneos e capacidade para desenvolver e aplicar tecnoloxía propia en equipos e sistemas destiñados á automatización e control de procesos agroalimentarios.
Comp.23 CE16 – Coñecementos idóneos e capacidade para desenvolver e aplicar tecnoloxía propia en xestión da calidade e da seguridade alimentaria, análise de alimentos e trazabilidade.

Nota: estas competencias adquírense conxuntamente cursando outras materias da titulación.

COÑECEMENTOS:
Con01. 1.1. Un profundo coñecemento e compresión das matemáticas e outras ciencias básicas inherentes á enxeñaría agrónoma, que lle permitan conquerir o resto das competencias do título.
Con02. 1.2. Un profundo coñecemento e comprensión das disciplinas da enxeñaría arónoma, no nivel necesario para adquirir o resto de competencias do título.
Con06. 5.3. Completo coñecemento de aplicación de materiais, equipos e ferramentas, tecnoloxía e procesos de enxeñaría e as súas limitacións.
Con07. 5.5. Conecemento e comprensión das implicacións sociais, de saúde e seguridade, ambientais, económicas e industriais da práctica da enxeñaría.
Con08. 5.6. Coñecemento e comprensión crítica sobre temas económicos, de organización e xestión (como xestión de proxectos, xestión do risco e do cambio).

HABILIDADES/DESTREZAS:
H/D01. 2.1. Capacidade para analizar novos e complexos produtos, procesos e sistemas de enxeñaría dentro dun contexto multidisciplinar máis amplo; seleccionar e aplicar os métodos máis axeitados de análise, de cálculo e experimentais xa establecidos, así como métodos innovadores e interpretar de forma crítica os resultados de ditos análises.
H/D02. 2.2. A capacidade de concebir novos produtos, procesos e sistemas.
H/D03. 2.3. Capacidade para identificar, formular e resolver problemas de enxeñaría definidos de forma incompleta, e/ou en conflicto, que admitan diferentes solucións válidas, que requiran considerar coñecementos máis alá dos propios da súa disciplina e ter en conta as implicacións sociais, de saúde e seguridade, ambientais, económicas e industriais; seleccionar e aplicar os métodos máis axeitados de análise, de cálculo e experimentalais, así como os máis innovadores para a resolución de problemas.
H/D04. 2.4. Capacidade para identificar, formular e resolver problemas de enxeñaría en áreas emerxentes da súa especialidade.
H/D05. 3.1 Capacidade para proxectar, desenvolver e deseñar novos produtos complexos (pezas, compoñentes, produtos acabados, etc.), procesos e sistemas con especificacións definidas de forma incompleta, e/ou conflicto, que requieren a integración de coñecemento de diferentes disciplinas e considerar os aspectos sociais, de saúde e seguridade, ambientais, económicos e industriais; seleccionar e aplicar as metodoloxías apropiadas o utilizar a creatividade para desenvolver novas metodoloxías de proxecto.
H/D11. 4.5. Capacidade para investigar sobre a aplicación das tecnoloxías máis avanzadas na enxeñaría agrónoma.
H/D13. 5.4 Capacidade para aplicar normas da práctica da enxeñaría.
Nota: estes coñecementos e capaciaddes adquírense conxuntamente cursando outras materias da titulación.

Traballo persoal e titorías

TEORÍA E PROBLEMAS: (100% de la nota) mediante un examen teórico-práctico

TRABALLO INDIVIDUAL: 154 horas