Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 49.5 Horas de Titorías: 1.5 Clase Expositiva: 12 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Produción Vexetal e Proxectos de Enxeñaría
Áreas: Produción Vexetal
Centro Escola Politécnica Superior de Enxeñaría
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Coñecer, comprender e utilizar os principios do uso sustentable de productos fitosanitarios e a normativa que os regula na UE.
A memoria do título contempla para esta materia os seguintes contidos:
Criterios de selección de produtos fitosanitarios segundo o obxectivo a acadar, a natureza do producto, a forma de actuación, a selectividade, o cultivo e o seu estado fenolóxico, a sua toxicidade, persistencia, LMR e prazos de seguridade. Xestión da resistencia a produtos fitosanitarios. Exemplos de pragas, patóxenos e malas herbas nos que o control é, fundamentalmente, químico: alternativas.
Estes contidos desenvolveranse segundo a seguinte axenda á que se dedicarán as horas que se indican a continuación, sexan presenciais (P) ou non presenciais (NP).:
BLOQUE I: Produtos Fitosanitarios (5 h P, 3 h NP)
DOCENCIA EXPOSITIVA (3 h P 2 h NP)
Tema 1: Fitosanitarios: definicións e normas..
Definicións. Normativa. Clasificación. Formulacións. Formas de acción. Lecturas seleccionadas e foro de discusión.
Tema 2: Actividade dos fitosanitarios nas plantas e medio ambiente. Formas de acción - Disipación - Residuos e a súa detección
DOCENCIA INTERACTIVA (2 h P 1 h NP)
Seminario 1: Caderno de explotación (1 h P, 1 h NP)
Seminario 2: Etiquetado de fitosanitarios e seguridade (1 h P)
BLOQUE II: Usos e restricións para o uso sostible de Produtos fitosanitarios (8 h P e 1 h NP)
DOCENCIA EXPOSITIVA
Tema 3: Criterios de selección de productos fitosanitarios. (2 h P)
Segundo o obxectivo, natureza do produto, forma de acción, selectividade, cultivo e estado fenolóxico, toxicidade, persistencia, LMR, prazos de seguridade
Tema 4: Xestión da resistencia a produtos fitosanitarios. (3 h P)
FRAC, IRAC, HRAC, mecanismos de resistencia, técnicas para evitar a aparición de resistencia a funxicidas, herbicidas e insecticidas.
Tema 5: Restricións no uso de PF (1 h P)
Normativa autonómica, nacional e europea - Restricións aos principios activos - restricións aos cultivos - restricións en momentos / formas de aplicación - Loita integrada - Produción integrada - Agricultura ecolóxica
DOCENCIA INTERACTIVA
Seminario 3: Exercicios de selección de sustancias activas e elección de produtos comerciais / condicionantes (2 h p e 2 h NP)
BLOQUE III. Uso sustentable de Fitosanitarios na XIP ( 11 h P e 12 h NP)
EXPOSITIVAS
Tema 6: ferramentas para o USF e modelos (3 h P)
INTERACTIVAS
Práctica 1: Simulación mildiu pataca: Exercicios sobre momentos intervención e selección de produtos (2 h P 1 h NP), aula de informática, programa informático en inglés, informe en inglés)
Práctica 2: Yincana de recoñecemento de patóxenos, pragas e enemigos naturales de pragas nos campos de prácticas ou cultivos (2 h P, 2 h NP)
Práctica 3: Limiar económico de danos e determinación do momento de intervención en base a mostraxes/conteos en planta/trampas nos campos de prácticas ou explotacións escollidas (2 h P, 1 h NP)
Práctica 4: visita obrigatoria (individual ou colectiva) a unha granxa coa obriga de contar cun "asesor fitosanitario" para tratar na práctica o problema do cumprimento da Directiva USF. (6 h NP).
Seminario 4: reunión informativa con empresarios agrícola ou responsables de Inspección Fitosanitaria (2 h P + 2 NP). Se non se pode celebrar esta reunión, estas horas incorporaríanse á práctica 4.
TITORIAS (2 h P)
Presentación da guía docente (1 h), selección de temas para traballos de curso, discusión sobre a marcha da materia, revisión de traballos/exames correxidos (1 h)
Avaliación: 2 h P
Esta materia manexa moitos datos e contidos que mudan con frecuencia, por iso, as fontes de información son sobre todo Normativa (DOG, BOE, UE) páxinas de internet de organismos oficiais (Ministerio, UE, Universidades, Asociacions, empresas do sector, etc). Os enlaces a toda esa información irán, actualizados, nos esquemas da materia (aula virtual).
BÁSICA
• Xuga. 2011. Manipulador-aplicador de produtos fitosanitarios. Curso Nivel básico. Xunta de Galicia.
• Xuga. 2011. Xestión integrada de pragas, manipulación de produtos fiosanitarios: manual para formadores. Xunta de Galicia
• Ortiz, F. 2014. Aplicación de plaguicidas: nivel cualificado. Junta de Andalucía, Consejería de Agricultura y Pesca.
• MAPA. 2015. Guía de buenas prácticas para la mezcla en campo de productos fitosanitarios. MAPA.
• MAPA. 2020. Plan de acción nacional 2018-2022 para el Uso sostenible de fitosanitarios. MAPA.
• MAPA. Documentación de asesoramiento.
• MAPA. Guías GIP de cultivos.
En Inglés:
• Francl, L.J. and D.A., Neher. 1997. 1st ed.Exercises in Plant Disease Epidemiology. Chapter 32. APS Press St. Paul, Minessotta (USA).
Bibliografía complementaria
• Catherine Regnault-Roger, et al; P. Urbano Terrón (trad). 2004. Biopesticidas de origen vegetal. Mundi-Prensa, Madrid.
En Inglés e outras linguas:
• Hewitt, H. 1998. Fungicides in crop protection. CAB International.
• Cobb, A.; J. Reade. 2010. Herbicides and plant physiology. Oxford: Wiley-Blackwell.
• Barriuso, E. 2004. Estimation des risques environnementaux des pesticides. INRA, París.
Nesta materia o alumnado adquirirá ou practicará unha serie de competencias xenéricas, desexables en calquera titulación universitaria, e específicas, propias da enxeñaría en xeral ou da enxeñaría agrícola en particular. Dentro do cadro de competencias que se deseñou para a titulación, traballaranse as seguintes:
Xerais:
CG1 - Coñecemento en materias básicas, científicas e tecnolóxicas que permitan un aprendizaxe continuo, así como unha capacidade de adaptación a novas situacións ou entornos cambiantes.
CG2 - Capacidade de resolución de problemas con creatividade, iniciativa, metodoloxía e razoamento crítico.
Transversais:
CT1 – Capacidade de análise e síntese.
CT2 - Capacidade para o razoamento e a argumentación
CT4: capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de forma colectiva.
CT5: capacidade para obter información adecuada, diversa e actualizada.
CT6 - Capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible.
CT7: capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente.
CT10: utilización de información bibliográfica e de internet.
CT11 – Utilización de información en lingua extranxeira
CT12 - Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos.
Específicas:
EA2 Capacidade para coñecer, comprender e utilizar os principios das tecnoloxías da produción vexetal: protección de cultivos contra pragas e enfermidades.
MC1 De esta competencia, a materia centraráse en: Capacidade para coñecer, comprender e utilizar os principios das tecnoloxías da producción vexetal: Protección de cultivos;
CR2 - Capacidade para coñecer, comprender e utilizar os principios das bases da producción vegetal, os sistemas de producción, de protección e explotación.
Dende a entrada en vigor do “Real Decreto 1311/2012, de 14 de septiembre, que establece o "marco de actuación para acadar un uso sustentable dos produtos fitosanitarios” esta materia e o complemento proposto para que o alumno teña a formación imprescindible para obter a competencia de "Asesor Fitosanitario" que ten como unha das súas atribucións a de seleccionar produtos fitosanitarios, receitar e dosificar, indicar o momento óptimo de aplicación, dirixir a aplicación e comprobar a súa eficacia e asegurar un uso sustentable co mínimo impacto ambiental e respectando a normativa de residuos.
As clases maxistrais reservaranse para os contidos teóricos dos bloques I e II e breves introducións de prácticas e seminarios. Estas accións formativas están encamiñadas a acadar as competencias xerais CG1 e as específicas de cada mención (CR2, MC1, EA2). A metodoloxía das sesións interactivas irá encamiñada, ademais, a cubrir as competencias transversais. Durante as prácticas de laboratorio, aula de informática e campo, os alumnos serán autónomos realizando as actividades propostas seguindo un guión, se farán preguntas e se poñerán en común resultados (CT1, CT2). Nos seminarios se comentarán os vídeos, os alumnos farán exercicios de forma autónoma, normalmente en aula de informática para facilitar la busca de información (CT1, CT2, CT4, CT11) e expoñerán as presentacións elaboradas seguindo as instrucións dadas nas titorías, con discusión sobre os contidos e a calidade da exposición (CT4, CT5, CT7, CT10). As actividades interactivas se farán, preferentemente, en grupos (2-3 alumnos) (CT4). A excursión será preferentemente colectiva, pero os estudantes tamén poderán visitar unha explotación do seu interese para entrevistarse co asesor fitosanitario; Antes da visita, revisarase as preguntas que deberán facer aos técnicos de granxa (CT4, CT5). A probas de avaliación basearanse principalmente na resolución de casos (CT12) con acceso a internet (CT5, CT10, CT11).
Titorías individualizadas nol horario da profesora e colectovas para resolver dúbidas. Para a realización de titorías, así como para manter unha comunicación directa entre os propios estudantes como entre estes e o docente, poderán realizarse a través do foro do Campus Virtual, mediante Ms. Teams, Whatsapp ou ben por correo electrónico
Os contidos teóricos (50% da nota final), tanto da parte expositiva coma da interactiva, avaliaranse sobre a base dun exame final con un test, un visu, redacción (250-350 palabras) sobre tema de actualidade, preguntas de resposta breve e exercicios de toma de decisión (algún deles con posibilidade de acceso a internet). As prácticas de campo/laboratorio avaliaranse sobre a base dos informes entregados ou pequenos test ao finalizar (25%); os seminarios avaliaranse sobre a base dos informes/exercicios realizados e as presentacións realizadas polos alumnos nas que se valorará según rúbrica: a documentación do tema, a presentación, a exposición e a resposta a preguntas dos compañeiros (25% da nota final).
En cada sección de evaluación a nota mínima é 4. A nota máxima nos rexistros dos alumnos con calquera parte cunha nota inferior a 4 será 4. Na segunda oportunidade, a avaliación será a mesma que na primeira, en caso de suspenso en cursos interactivos para non. Despois de asistir / entregar os informes, deberán completar as actividades perdidas antes da data do exame. Os estudantes repetidores poden validar as sesións prácticas, as tarefas, os controis, pero a nota de validación é o 5 e deben ser conscientes de que o contido desas sesións entra no exame final.
Se algún alumno solicita unha exención de asistencia, deberá entregar en tiempo y forma todas as actividades interactivas; a non presentación implicará un 0 na actividade, o mesmo que os estudantes sin dispensa que falten.
Sistema de avaliación /% da nota final / competencias avaliadas / data probable ou aproximada
Examen final escrito: Test conceptos básicos (25%) Exercicios prácticos en aula informática (25%) / CG1, CG2; EA2; MC1; CR2; CT2, CT1, CT12/data oficial
Prácticas laboratorio/campo/aula informática: Exercicios, actividade práctica, redación informes / 25% / EA2, MC1; CR2; CT10, CT12, CT2, CT6, CT11 / en horario ou plazo en aula virtual
Seminarios: media de entregas / 25% / EA2; MC1; CR2; CT4, CT5, CT7, CT10, CT11 / en horario ou plazo en aula virtual.
-As mochilas, bolsos e similares deben depositarse nun lugar aparte.
-non está permitido o acceso ao exame con reloxos intelixentes, teléfonos móbiles ou calquera outro tipo de dispositivo electrónico.
-Na mesa non pode haber mais que un bolígrafo e algún sistema para borrar (Tipex o similar).
-Os alumnos e alumnas con pelo longo, deben levalo recollido.
"En casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o disposto no" Regulamento para avaliar o rendemento académico dos estudantes e revisar as cualificacións”.
Asistencia a actividades presenciais (28 h): 12 h expositivas, 12 h interactivas, 2 h titorías, 2 h avaliación
Actividades no presenciais 67 h totais adicadas a tempo de estudo e de traballo persoal:
- preparación de apuntes de clase sobre a base dos esquemas entregados por a profesora
- preparación para prácticas/redacción de informes/práctica exercicios;
- documentación, preparación da presentación e exposición de traballo de curso.
- lectura de bibliografía e preparación do examen final.
- Imprescindible o repaso dos contidos estudados na materia obligatoria Protección de Cultivos
- É aconsellable levar os temas ao día para que chegado o momento de facer exercicios non ter carencias teóricas;
- É necesario un bo dominio da busca de información en internet porque a maioría do temario remitirá a webs (casas comerciais, vademecum, páxina do Ministerio de Agricultura, Consellería de Medio Rural, Normativa...).
- Recoméndase ao alumno que fale con agricultores e con técnicos de casas comerciais, porque ainda que nesta materia darase un enfoque de Produción Integrada de acordo coa normativa de Uso sostible de fitosanitarios e polo tanto a prioridade do/a técnico asesor debe ser a "redución do uso e do impacto" dos fitosanitarios, a materia ten que servir tamén ao futuro comercial, inspector, o produtor especializado.
A admisión do estudante matriculado no laboratorio de prácticas require que coñezan e cumpran as Normas xerais de seguridade nos laboratorios deprácticas, da Universidade de Santiago de Compostela. Dita información atópase dispoñible na páxina web da USC http://www.usc.es/export9/ sites/webinstitucional/ gl/ servizos/ sprl/descargas/ NPR-20-Ed-3-Normas- xerais-de- seguridade-nos-laboratorios-de-practicas.pdf).
Se titoran Traballos fin de Grado, técnicos e de investigación, e tamén "prácticas en empresa" en temas relacionados coa sanidade vexetal.
Este programa e unha traducion automática ao galego, ainda que foi revisado, pode ter erros.
Cristina Cabaleiro Sobrino
Coordinador/a- Departamento
- Produción Vexetal e Proxectos de Enxeñaría
- Área
- Produción Vexetal
- Teléfono
- 982823101
- Correo electrónico
- cristina.cabaleiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade