Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Centro Facultade de Ciencias da Comunicación
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (En extinción)
Matrícula: Non matriculable (Só plans en extinción)
Coñecer a evolución das formas e técnicas de comunicación e de información nas sociedades modernas. Coñecer os conceptos fundamentais das teorías da comunicación e a información. Relacionar as diferentes teorías cos diferentes métodos de investigación. Evolución histórica da investigación. Achegas dos autores de referencia.
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito a exame de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
Estudo dos elementos, formas, procesos e estruturas da comunicación e da información. Os distintos enfoques teóricos no estudo da comunicación e da información, e as características propias do proceso da comunicación e da información a través das institucións mediáticas. Evolución histórica.
CONTIDOS TEÓRICOS
TEMA 1. A COMUNICACIÓN DE MASAS E AS DISCIPLINAS ACADÉMICAS
1.1. Disciplinas que estudan a comunicación de masas
1.2 Definicións de comunicación de masas
1.3 A comunicación e o discurso social
TEMA 2. COMUNICACIÓN, SOCIEDADE E TEORÍAS DOS MEDIOS
2.1 As sociedades orais. Os procesos de alfabetización. As sociedades orais modernas
2.2 As comunicacións electrónicas. A comunicación electrónica oral
2.3 Joshua Meyrowitz e a noción de “interacción parasocial”
2.4 Comunicación e comunidade segundo Kenneth Burke
TEMA3. MASA, PÚBLICO E AUDIENCIA
3.1. Multitude e masa. Público e racionalidade
3.2 O concepto de opinión pública
3.3 Atracción da atención e organización grupal. Tipos de audiencias
TEMA 4. MODELOS PARA O ESTUDO DA COMUNICACIÓN
4.1. Conceptos fundamentais da teoría da comunicación. Comunicación e información. Canle, medio e códigos. Retroinformación
4.2 O modelo de Shannon e Weaver. O paradigma de Lasswell. O modelo de Newcomb. O modelo de Westley e McLean. O modelo
de Gerbner. O modelo de Jakobson. O Modelo de Maletzke
4.3 Modelos para o estudo da difusión gradual da información. O fluxo en dous banzos
TEMA 5. EVOLUCIÓN DAS INVESTIGACIÓNS
5.1 A análise funcional da comunicación e as teorías de rango intermedio. Funcionalismo e investigacións sobre comunicación.
Nocións de función e disfunción
5.2 Estrutura e función segundo Lasswell. O desenvolvemento da análise funcional: P. F. Lazarsfeld, R. K. Merton e Ch. Wright
5.3 A “conexión canadense”: do determinismo técnico á ironía nihilista: H. A. Innis e Marshall McLuhan
5.4 A investigación sobre comunicacións en Europa. Os estudos de publicística e periodística. A escola de Francfort e a teoría
crítica: discusión das análises funcionais
5.5 O concepto de “industria cultural”
5.6 A investigación despois da segunda guerra mundial. Os analistas pluridisciplinarios franceses. A escola semiótica italiana
TEMA 6. MEDIOS E AUDIENCIAS
6.1 Relacións sociais e creación de significado. Investigacións sobre os efectos dos medios de comunicación
6.2 Estudos sobre usos e gratificacións
6.3 As investigacións sobre “configuración de axendas”
6.4 A teoría da espiral de silencio
6.5 Fragmentación da audiencia e novas teorías da recepción. Teorías sobre os efectos culturais dos medios.
6.6 Abraham Moles e o concepto de “cultura mosaico”
6.7 O concepto de “sociedade da información” e o novo discurso conservador estadounidense: Daniel Bell e a retórica das
“contradiciós culturais do capitalismo”. Medios de comunicación e cambio social
TEMA 7. COMUNICACIÓN DE MASAS E ANÁLISE SEMIÓTICA
7.1 As tradicións do pensamento semiótico en Estados Unidos e Europa
7.2 Conceptos fundamentais da análise semiótica. As formacións significantes. Sintaxe, semántica e pragmática. Denotación e
connotación. Problemas do obxectivismo abstracto
7.3 Crítica da concepción estática dos signos. O signo e o trazo
TEMA 8. IDEOLOXÍA E SIGNIFICADO
8.1 Significado e grupos sociais. Definicións de ideoloxía. Suxeición, mediación cultural e ideoloxía
8.2 Raymond Williams e a noción de “estructuras do sentir”
8.3 A tradición británica de análises culturais: Richard Hoggart e o CCCS, Raymond Williams e E. P. Thompson
8.4 Evolución dos conceptos “cultura popular” e “cultura de masas”. Hall e Whannel e o concepto de “artes populares”. Frederic
Jameson e a crítica das imaxes
8.5 A análise feminista dos medios
TEMA 9. OS FLUXOS DA COMUNICACIÓN
9.1 Comunicación e dominio. As funcións das axencias internacionais e as estratexias de contención social. Exportación e
importación de productos audiovisuais
9.2 O informe McBride
9.3 As directivas sobre comunicación da Comunidade Europea. Conglomerados multinacionais de información e diversión.
Comunicación e colonialismo
9.4 O xornalismo e a Declaración universal dos dereitos humanos. A “Declaración dos dereitos e obrigas dos xornalistas” de
Munich. Os xornalistas e a factura das noticias
9.5 Tres tópicos actuais: sociedade postindustrial, globalización e sociedade rede
CONTIDOS PRÁCTICOS
É requisito escribir senllos comentarios sobre dous textos da bibliografía básica e tamén un ensaio breve sobre algúns dos temas da materia. Cómpre participar nos coloquios e debates sobre os textos da materia que se han desenvolver nas aulas prácticas.
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
Adorno, T. W. (1998). A teoría freudiana e o modelo da propaganda fascista. A trabe de ouro. 34, 11-28.
Adorno, T. W. (1998). Resumo sobre a industria culttural. A trabe de ouro. 34. 63-68.
Anderson, C. W., Downie, L. & Schudson, M. (2016). The News Media. Oxford Univ. Press.
Bennett, T. (1992). Media, reality and signification. En T. Bennett et al. Media, Culture and Society. Routledge.
Bennet, T. (1992). Theories of Media, Theories of Society” en T. Bennett et al. Media, Culture and Society. Routledge.
Briggs, M. (2013). Journalism Next. A Practical Guide to Digital Reporting and Publishing. Sage.
Bruhn Jensen, K. (Ed.) (2014). La comunicación y los medios. Fondo de Cultura Económica.
Cagé, J. (2016). Salvar los medios de comunicación. Anagrama.
Castro Rey, I. (2019). Lluvia oblicua. Opinión y verdad en la sociedad de conocimiento. Pre-textos.
Couldry, N. & Hepp, A. (2017). The Mediated Construction of Reality. Polity.
Deery, J. & Press, A. (Eds.) Media and Class. TV, Film, and Digital Culture. Routledge.
Dijk, T. A. Van (1993). Discurso, poder e acceso. A trabe de Ouro. 16, 11-34.
Durham Peters, J. (2014). Hablar al aire. Una historia de la idea de comunicación. Fondo de Cultura Económica.
Escarpit, R. (1977). Teoría general de la información y la comunicación. Icaria.
Freedman, D. (2014). The Contradictions of Media Power. Bloomsburt.
Freedman, D. & Goblot, V. (Eds.) (2018). A Future for Public Service Television. Goldsmiths.
Gil Calvo, E. (2018). Comunicación política. Caja de herramientas. Catarata.
Goggin, G. & McLelland, M. (Eds.) (2017). The Routledge Companion to Global Internet Histories. Routledge.
Otero Pedrayo, R. (1988). A masa neutral e indefrente. En R. Otero Pedrayo. Prosa Miúda. Ediciós do Castro, 69-70.
Peters, B. (ed.) (2016). Digital Keywords. Princeton, Princeton Univ.
Peirce, Ch. S. (2014), Semiótica. Textos selectos. Universidade de Santiago de Compostela.
Pellerey, R. (2015). Comunicación. Historia, usos e interpretaciones. UOC.
Poster, M. (1997). O concepto de sociedade postindustrial: Daniel Bell e o Problema de retórica. A trabe de ouro. 31, 33- 54.
Price, V. (1996). La opinión pública. Paidós.
Tranche, Rafael R. (2019). La máscara sobre la realidad. La información en la era digital. Alianza.
Villanueva, D. (2021). Morderse la lengua. Corrección política y postverdad. Espasa.
BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
Albero, M., Fake (2020). La invasión de lo falso. Espasa.
D´Ancona, M. (2020). Posverdad. La nueva guerra en torno a la verdad y cómo contraatacar. Alianza.
Floridi, L., (2010). Information. A very Short Introduction. Oxford University Press.
Giddens, A. & Sutton, Ph. W. (2013). Sociology. Polity Press.
Han, Byung-Chul (2022). Infocracia. La digitalización y la crisis de la democracia. Taurus.
Hockney, D. & M. Gayford, Una historia de las imágenes. De la caverna a la pantalla del ordenador. Siruela, 2020.
MacNair, Brian (2018). Fake News. Falsehood, Fabrication and Fantasy in Journalism. Routledge.
Outeiriño, M. (Comp.) (2011). Globalización e imperialismo cultural. Galaxia.
COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS
CB2- Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ó seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as
competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro
da súa área de estudo.
CB3- Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de
estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
CB4- Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado coma non
especializado.
CB5- Que los estudiantes hayan desarrolado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores
con un alto grado de autonomía.
CX1- Competencia contextual básica de orde transdisciplinar.
CX2- Competencia contextual para situar o xornalismo no campo da comunicación.
Cx3- Competencia para exercer a profesión con ética profesional e compromiso cívico
COMPETENCIAS TRANSVERSAIS
CT1-Capacidade de organización e planificación.
CT2-Capacidade de xestión da información.
CT3- Traballo en equipo.
CT4- Traballo autónomo.
CT5- Creatividade.
CT6- Iniciativa e espírito emprendedor.
CT7- Coñecementos básicos da profesión.
COMPETENCIAS ESPECÍFICAS
CE19- Comprender os modelos de comunicación existentes para a súa aplicación na actualidade.
CE 20- Capacitar para poder desenvolver investigacións científicas dentro da área de ciencias sociais,
especialmente no ámbito da comunicación.
CE 21- Capacitar para a xestión da programación dun medio de comunicación audiovisual.
CE 22- Capacitar para a redacción, organización e xestión de información nos cibermedios.
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito a exame de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
NOTA IMPORTANTE: Os alumnos/as matriculados/as nesta materia non teñen dereito a docencia desde o curso 2023-2024 por estar extinguida a materia. Só teñen dereito a exame de acordo cos contidos do programa que se impartiu no curso 2022-2023.
Fernando Redondo Neira
- Departamento
- Ciencias da Comunicación
- Área
- Comunicación Audiovisual e Publicidade
- Teléfono
- 881816563
- Correo electrónico
- fernando.redondo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| 17.01.2025 10:00-14:00 | Grupo de exame | Aula 3 |
| 17.01.2025 10:00-14:00 | Grupo de exame | Aula 4 |
| 16.06.2025 10:00-14:00 | Grupo de exame | Aula 1 |