Farmacoloxía e Farmacia

1.-Observar detidamente os distintos procesos farmacolóxicos e biolóxicos en xeral.
2.-Comprender e adquirir os conceptos básicos de Farmacoloxía en relación coa formación como Veterinario.
3.-Integrar os coñecementos farmacolóxicos cos adquiridos no resto das materias do grao en Veterinaria.
4.-Coñecer as fontes principais de información, para poder orientarse na busca bibliográfica.
5.-Contrastar os datos obtidos para establecer e definir as correspondentes diferenzas co obxecto de desenvolver un espírito crítico.
6.-Asimilar os últimos avances en Farmacoloxía.
7.-Desenvolver as aptitudes necesarias para manexar os instrumentos básicos empregados nas técnicas farmacolóxicas habituais.
8.-Traballar en equipo e colaborar nas tarefas dun grupo de estudo ou de investigación.

SESIÓNS EXPOSITIVAS (TEÓRICAS)
TEMA I.-Farmacoloxía, concepto e divisións. (0.5 horas)
TEMA II.-Farmacocinética. (4 horas)
TEMA III.-Farmacodinamia. (4 horas)
TEMA IV.-Fármacos de acción inespecífica (1 hora)
TEMA V.-Fármacos que actúan sobre receptores adrenérxicos. (1 hora)
TEMA VI.-Fármacos que actúan sobre receptores colinérxicos. (1 hora)
TEMA VII.-Fármacos que actúan sobre os receptores de GABA e glutamato. (1 hora)
TEMA VIII.-Fármacos que actúan en receptores de péptidos I: opioides (1 hora)
TEMA IX.-Fármacos que actúan en receptores de péptidos II. (1 hora)
TEMA X.-Fármacos que modulan a función enzimática. (1 hora)
TEMA XI.-Fármacos que actúan sobre receptores de histamina. (0,5 horas)
TEMA XII.-Fármacos que actúan sobre receptores dopaminérxicos. (1 hora)
TEMA XIII.-Fármacos que actúan sobre receptores serotoninérxicos. (1 hora)
TEMA XIV.-Fármacos que actúan sobre canais iónicos (Na+, K+ y Ca2+). (2 horas)
TEMA XV.-Fármacos que modulan a función de transportadores. (1 hora)
TEMA XVI.-Fármacos que actúan sobre receptores intracelulares. (1 hora)
TEMA XVII.-Antibióticos inhibidores da síntese da parede bacteriana. (2 horas)
TEMA XVIII.-Antibióticos inhibidores da síntese de proteínas. (2 horas)
TEMA XIX.-Antibióticos inhibidores do metabolismo intermediario e inhibidores da síntese de ácidos nucleicos. (1 horas)
TEMA XX.-Fármacos antimicóticos e antivíricos. (0.5 horas)
TEMA XXI.-Fármacos antiparasitarios internos. (1 hora)
TEMA XXII.-Fármacos antiparasitarios externos. (1 hora)
TEMA XXIII.-Fármacos antineoplásicos. (0.5 horas)

SESIÓNS INTERACTIVAS DE PRÁCTICAS DE ENCERADO (PE)
FF PE 1.-Introdución ao programa da materia, normas xerais. (0.5 horas)
FF PE 2.-Parámetros farmacocinéticos. (2 horas)
FF PE 3.-Farmacoloxía ganglionar. (1 hora)
FF PE 4.-Farmacoloxía da unión neuromuscular. (1 hora)
FF PE 5.-Farmacoloxía da canle de Cl-. (1 hora)
FF PE 6.-Implicacións farmacolóxicas dos péptidos. (1 hora)
FF PE 7.-Enzimas con función farmacolóxica. (0,5 horas)
FF PE 8.-Farmacoloxía dos receptores de lipidos (0,5 horas)
FF PE 9.-Modulación farmacolóxica das aminas. (0,5 horas)
FF PE 10.-Farmacoloxía dos intercambiadores. (2 horas)
FF PE 11.-Farmacoloxía dos receptores citosólicos (2 horas)
FF PE 12.-Farmacoloxía dermatolóxica. (0.5 horas)
FF PE 13.-Fármacos endectocidas. (2 horas)
FF PE 14.-Inmunomodulación. Farmacoxenómica. (0.5 horas)

SESIÓNS INTERACTIVAS DE CLASES PRÁCTICAS DE LABORATORIO E CLÍNICAS
FF C1.-Fontes de información sobre medicamentos (2,5 horas)
FF C2.-Formas farmacéuticas (2,5 horas)
FF LB 1.-Farmacocinética. (4 horas)
FF LB 2.-Curvas dose-resposta (3 horas)
FF LB 3.-Resposta cardiovascular (3 horas)

BIBLIOGRAFÍA
B. BÁSICA
BOTANA, L.M. (2022) Farmacología Veterinaria. Fundamentos y aplicaciones terapéuticas. 2ª Edición. 2022. Editorial Panamericana S.A.
PAPICH, M.G. (2020) Handbook of Veterinary Drugs. 5th Edition. New York, Saunders.
BRUNTON, L.L.; HILAL-DANDAN, R.; KNOLLMAN B.C. (2019) Goodman & Gilman Las bases farmacológicas de la Terapéutica. 13ª Edición. McGraw-Hill Interamericana.

B. COMPLEMENTARIA
KIRK and BONAGURA´S Current Veterinary Therapy (2020). XVI Ed. Elsevier.
PAGE, C.P.; CURTIS, M.J.; SUTTER, M.C.; WALKER, M.J.A.; HOFFMAN, B.B., Ed. (2006) Integrated pharmacology. Third Edition. London, Mosby.
PLUMB, D. C. Plumb´s Veterinary Drug Handbook. (2018) 9th Edición. Wiley Blackwell.
BUCKINGHAM, R., (2020) Martindale: The Complete Drug Reference. 40th Edition. Pharmaceutical Press.
RIVIERE, J.E.; PAPICH, M.C. (2017) Veterinary Pharmacology and Therapeutics. 10th Edition. Wiley Blackwell.
(2019-20) Guía de productos zoosanitarios. Veterindustria.
(2020) Catálogo de Medicamentos. Consejo General de Colegios Oficiales de Farmacéuticos.
https://cimavet.aemps.es/cimavet/publico/home.html
https://cima.aemps.es/cima/publico/home.html

Competencias xenéricas do grao en Veterinaria (GVUSC):
Adquirir:
GVUSC01.-Capacidade de aprendizaxe e adaptación.
GVUSC02.-Capacidade de análise e síntese.
GVUSC03.-Coñecementos xerais sobre a área de traballo.
GVUSC06.-Capacidade de traballar de forma autónoma e en equipo.

Competencias específicas disciplinares (CEDVUSC):
Saber:
CEDVUSC04.-Bases físicas, químicas e moleculares dos principais procesos que teñen lugar no organismo animal.
CEDVUSC05.-Principios básicos e aplicados da resposta inmune.
CEDVUSC09.-Bases xerais dos tratamentos médico-cirúrxicos.

Competencias específicas profesionais (D1VUSC):
D1VUSC07.-Realizar os tratamentos medico-cirúrxicos básicos nos animais.
D1VUSC08.-Prescribir, manexar e administrar correctamente os medicamentos de uso veterinario.

Competencias específicas académicas (CEAVUSC):
CEAVUSC01.-Analizar, sintetizar, resolver problemas e tomar decisións nos ámbitos profesionais do veterinario.
CEAVUSC02.-Manter un comportamento ético no exercicio das súas responsabilidades ante a profesión veterinaria e a sociedade.
CEAVUSC04.-Buscar e xestionar a información relacionada coa actividade do veterinario.
CEAVUSC05.-Coñecer e aplicar o método científico na práctica profesional incluíndo á medicina baseada na evidencia.

Competencias transversais (CTVUSC):
CTVUSC01.-Capacidade para o razoamento e a argumentación.
CTVUSC02.-Capacidade para obter a información adecuada, diversa e actualizada por diversos medios, como información bibliográfica e internet, e analizala dunha forma crítica.
CTVUSC03.-Capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible.
CTVUSC04.-Capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, coherente e concisa.
CTVUSC05.-Habilidade no manexo das TICs.
CTVUSC06.-Utilización da información en lingua estranxeira.
CTVUSC07.-Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos.

As clases expositivas (teóricas) consistirán na explicación, por parte do persoal docente, utilizando o encerado e medios audiovisuais, dos contidos da materia reflectidos na guía docente anual. As prácticas de encerado/seminarios son actividades complementarias que se intercalarán co contido teórico do programa, e que poden ser impartidas polo persoal docente ou polo alumnado, baixo a supervisión do primeiro. Tanto as clases expositivas como as prácticas de encerado/seminarios realizaranse na aula en sesións de 50 minutos.
As prácticas de laboratorio (unha práctica de 4 horas e dúas prácticas de 3 horas) servirán para ilustrar os contidos teóricos da materia e estarán orientadas fundamentalmente a que o estudante adquira habilidades e experiencia prácticas. As prácticas clínicas (dúas prácticas de 2,5 horas) teñen como obxectivo a adquisición polo alumno das habilidades inherentes á práctica clínica. As clases prácticas impartiranse no laboratorio de prácticas do Departamento de Farmacoloxía e no Servizo de Farmacia do Hospital Veterinario Rof Codina.
As tarefas do estudante (estudo, traballos, lecturas) serán orientadas polo persoal docente nas sesións de titoría programadas (FF T). As tutorías realizaranse no laboratorio de prácticas do departamento de Farmacoloxia ou no despacho do profesor.
O alumno poderá realizar traballos/tarefas ao longo das clases que formarán parte da súa avaliación continua. As entregas de estas tarefas ou cuestionarios realizaranse na aula de modo presencial ou utilizando plataformas recomendadas pola USC (campus virtual, Teams...). Propoñerase un traballo que o alumno poderá entregar para a súa avaliación antes de finalizar o período lectivo.

Na avaliación do aprendizaxe terase en conta todo o traballo realizado polo alumno ao longo do curso, na avaliación continua e nas clases prácticas, e valoraranse os coñecementos adquiridos mediante un exame final.
Calificación final:

15% Prácticas (ata un 3% cada práctica) avaliado pola súa participación no desenrolo da práctica e mediante traballos que o alumno entrega ao finalizar cada práctica.
25% Avaliación continua na que se terá en conta a participación activa en clases expositivas e interactivas e a realización de traballos e tarefas persoais voluntarias (ver metodoloxía da ensinanza). Algún de estes traballos pode ser obxecto de defensa oral.
60% exame tipo test e/ou pregunta curta e/ou tema, no que se valorarán os coñecementos adquiridos na materia. Na cualificación dos exames tipo test e/ou pregunta curta aplicarase un factor de corrección para eliminar os acertos nas respostas que se contesten ao azar.

O exame pode ser presencial ou por vía telemática a través do campus virtual ou por outra plataforma de comunicación proporcionada pola USC.

Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións de la USC.

É necesario superar un mínimo en cada parte para superar a materia. Da nota final (sobre 10 puntos):
Polo menos 3 puntos deben provir do exame
Polo menos 1 punto de prácticas e da avaliación continua

Si non se cumpre o anterior, como cualificación final do alumno na acta figurará a nota mais alta das dúas.

Na convocatoria extraordinaria pódese recuperar o exame, que se realizará nas mesmas condicións que na convocatoria ordinaria, e consérvase a nota de participación na materia e a nota de prácticas.

A nota de prácticas conservase para os vindeiros cursos académicos.

En base á Instrucción Nº1/2017 da Secretaría Xeral nesta materia non se concede dispensa, por ser necesaria a asistencia a tódaslas actividades de xeito presencial.

Traballo presencial: 63 horas:
o Clases expositivas teóricas: 30 horas
o Prácticas laboratorio: 10 horas
o Prácticas clínicas no asistenciais: 5 horas
o Prácticas encerado: 15 horas
o Tutorías: 3 horas

Traballo personal do estudiante: 87 horas:
o Estudo individual: 57 horas
o Resolución de casos/problemas, elaboración e presentación de traballos: 25 horas
o Revisión bibliográfica: 3 horas
o Realización de exámenes: 2 horas

Traballo total do estudante: 150 horas