Documentación e Información Educativa

1. Ter capacidade para buscar, obter, procesar e interpretar información (oral, impresa, audiovisual, dixital e multimedia) referidas aos labores profesionais da Pedagoxía
2. Ser capaces de elaborar, sistematizar e transmitir información relevante sobre as persoas e colectivos cos que traballa.
3. Coñecer as principais fontes e medios tecnolóxicos da documentación científica en educación.
4. Identificar os principais recursos para a xestión de información e manexar as bases de datos de datos especializadas formulando procuras documentais coas linguaxes de indización
5. Ter criterios para axuizar a información e os recursos e servizos de dispoñibles
6. Desenvolver habilidades instrumentais cos recursos de acceso a información baseadas no TIC.

1.- Documentación e información científica en educación: tipos de documentos e fontes documentais; centros e medios de documentación, servizos e tipos de documentos; linguaxes de indización e thesaurus.
2.- A aplicación do TIC á documentación científica: mellora nos procesos de procura e tratamento da información en rede.
3.- Tecnoloxías e servizos para a procura e xestión documental. Xestores bibliográficos.
4.- A explotación da información científica: normas para a elaboración de bibliografías, citación, autoría, código aberto
5.- Elaboración de informes: estrutura e linguaxe. Táboas e gráficos
6.- A ética na información: seguridade e privacidade

Bibliografía básica:

Abadal E., y Codina, L. (2005). Bases de datos documentales: características, funciones y métodos. Síntesis.

Cabero Almenara, J., Martín Díaz, V., y Llorente Cejudo, M.C. (2012). Desarrollar la competencia digital: Educación mediática a lo largo de toda la vida. Eduforma

Cordón, J. A., Alonso, J., Gómez, R., y López, J. (2010). Las nuevas fuentes de información: información y búsqueda documental en el contexto de la web 2.0. Pirámide.

Bibliografía complementaria:
Cebrián-Robles, V., Raposo-Rivas, M., Cebrián-de-la-Serna, M., y Sarmiento-Campos, J.A. (2018). Percepción sobre el plagio académico de estudiantes universitarios españoles. Educación XX1, 21(2), 105-129, https://doi.org/10.5944/educXX1.20062

Gómez, J. A., Calderon, A., y Magán, J. A. (Coords.) (2008). Brecha digital y nuevas alfabetizaciones: El papel de las bibliotecas. Biblioteca de la Universidad Complutense de Madrid. Recuperado de http://eprints.ucm.es/8224/3/Brecha_digital_y_nuevas_alfabetizaciones.p…

Martínez-Sala, A. M., Alemany, D., y Segarra-Saavedra, J. (2019). Las TIC como origen y solución del plagio académico. Análisis de su integración como herramienta de aprendizaje. En R. Roig-Vila (Ed.), Investigación e innovación en la Enseñanza Superior. Nuevos contextos, nuevas ideas (pp. 1208 - 1218). Octaedro. https://rua.ua.es/dspace/bitstream/10045/99038/1/Investigacion-e-innova…

Mochón, G., y Sorli, A. (2002). Tesauro de biblioteconomía y documentación. Consejo Superior de Investigaciones Científicas.

Varela Prado, C., Cebreiro, B., & Fernández-Morante, C. (2013). Information Literacy and Autonomous Creation of Knowledge in University Students. ECIL 2013. Communications in Computer and Information Science series, 397, 550-557.

Competencias da Titulación ás que contribúe a materia:

A) COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS
CB1-Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
CG7-Elaborar, xestionar e/ou facer uso directo dos recursos documentais, metodolóxicos e materiais que comporte o desenvolvemento da súa profesión e que poderán concretarse na redacción e difusión de informes, utilización de estratexias e métodos educativos, equipamentos e infraestruturas, etc.

B) COMPETENCIAS TRANSVERSAIS
CT1 - Expresarse e comunicarse facendo uso de diferentes códigos e recursos lingüísticos, materiais e tecnolóxicos
CT3 - Desenvolver unha actitude autocrítica, así como de reflexión, análise e síntese respecto dos coñecementos, tarefas e labores nos que participan.
CT6 - Manter unha permanente actitude de formación e actualización respecto do seu desempeño profesional, así como das realidades afectadas pola súa práctica.

C) COMPETENCIAS ESPECÍFICAS DA MATERIA
CE4.3 - Realizar estudos prospectivos e evaluativos sobre características, necesidades e demandas pedagóxicas

A metodoloxía utilizada diríxese á adquisición das competencias descritas, favorecendo que o estudante adopte unha actitude crítica ante as distintas fontes e documentos. Terá un carácter fundamentalmente práctico.
Levaranse a cabo actividades, tanto individuais coma grupais, que o posibiliten: buscas guiadas utilizando distintas TIC, servizos e bases de datos, análise de informes técnicos e de investigación, interpretación de gráficas, elaboración de bibliografías, visitas a centros de documentación, elaboración de informes atendendo a obxectivos previamente definidos, etc.

A metodoloxía está deseñada con dous niveis ben diferenciados, pero interrelacionados estreitamente:
1. Sesións expositivas: realizaranse para todo o grupo de alumnos da materia e corresponden aos créditos teóricos.
2. Sesións interactivas (prácticas de laboratorio). Nelas propiciarase a implicación dos alumnos en tarefas de busca documental, uso de xestores bibliográficos, uso das TIC para a documentación científica. Nestas sesións requírese a participación de forma continuada. O alumnado inscribirase no curso básico de competencias informacionais do Plan de Acción Titorial (PAT) de Pedagoxía en colaboración coa BUSC na biblioteca que se presentará na aula e realizará o mesmo de maneira telemática a través do campus virtual como parte da parte práctica da materia.

Utilizarase un ámbito formativo en rede (Campus virtual) no que estarán dispoñibles os materiais de traballo das sesións, materiais dixitais complementarios e as producións do alumnado. Para iso, é necesario que todos os alumnos/ás teñan activo o seu correo electrónico institucional dá USC (imprescindible ao comezo e durante o desenvolvemento da materia).

A USC é unha Universidade presencial, polo que a asistencia ás sesións de clase é obrigatoria. As actividades das prácticas de laboratorio que se realizarán durante o curso son obrigatorias, sen as cales non será posible a superación da dita materia. As actividades só poden ser desenvolvidas durante o período de clase, a non asistencia impedirá a superación da materia tanto na oportunidade ordinaria do cuadrimestre, como na oportunidade da recuperación (Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións)

Asistencia a clases e control de asistencia: A profesora levará a cabo un control de asistencias ás clases. As faltas de asistencia xustificadas ás clases tanto teóricas coma interactivas non eximirán o alumno do cumprimento dos requisitos establecidos no programa. Se existe un impedimento á asistencia ás clases teóricas e/ou prácticas o alumno deberá comunicalo a profesora.

A avaliación terá un dobre carácter, formativo -continuo ao longo do semestre- e sumativo. Na avaliación do estudante teranse en conta as distintas actividades realizadas: resultados de buscas, valoración de documentación, elaboración de informes, etc.

A avaliación continua terá un peso específico que será do 60% da cualificación global. Baséase na entrega de traballos específicos propostos nas sesións interactivas (50%). O curso básico de competencias informacionais do PAT organizado pola biblioteca terá carácter obrigatorio e un peso do 10% na avaliación continua. A asistencia non ten puntuación, é obrigatoria.

A avaliación completarase co resultado dunha proba individual de carácter teórico-práctico que se realizará ao finalizar o semestre para valorar o grao de adquisición das competencias da materia. O peso específico é o 40% da cualificación global.

Para obter unha valoración positiva na materia, é preciso ter aprobas as ás dúas partes da materia (avaliación continua e o exame final). -Dado o carácter das prácticas de laboratorio e a unión entre teoría e práctica, as actividades só poden ser desenvolvidas durante o período de clase, a non asistencia impedirá a superación da materia tanto na oportunidade ordinaria do cuadrimestre, como na oportunidade da recuperación (Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións)

Os traballos individuais ou grupais dos estudantes deberán ser orixinais. Calquera traballo copiado supoñerá o suspenso da materia e a avaliación do estudante na convocatoria correspondente.

Para os efectos de avaliación, un mesmo traballo non pode ser utilizado para varias materias, agás nas actividades programadas de forma coordinada.

Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.

A aprendizaxe na materia apóiase en diferentes tipos de actividades formativas presenciais que requiren unha dedicación por parte dous alumnos fóra da aula:

As sesións expositivas requiren horas de estudo persoal do alumnado. A unión teoría e práctica nas sesións de clase esixe un esforzo de revisión e traballo sobre os materiais da sesión expositiva para realizar a tarefa e as actividades das prácticas de laboratorio que se realizan posteriormente na sesión interactiva.

As sesións interactivas están orientadas á adquisición de habilidades prácticas que requiren un adestramento posterior para incorporalas ao saber facer de cada alumno/a. Todas as actividades prácticas preparan o alumnado para a realización exitosa da práctica obrigatorias da materia. Ao final de cada sesión práctica o alumnado deberá consolidar mediante o adestramento e repaso das ferramentas, procedementos e habilidades adquiridas.

Titorías individuais e/ou de grupo: As titorías estarán orientadas á formulación-resolución de dúbidas, resolución de problemas e revisión de tarefas ou reelaboración de informes de prácticas.

A proporción de tempo dedicación do estudante é:
• Clases expositivas: 21h.
• Prácticas de laboratorio: 34h.
• Visitas: 10h.
• Titorías: 20h.
• Evaluación:15h.

- Asistencia regular ás sesións de clase que asegura ao estudante a orientación na súa formación por parte do profesorado e a guía necesaria para abordar as actividades.

- Seguimiento e dedicación en todas as prácticas xa sexan individuais e/ou de grupo. Velar pola calidade e propiedade sen plaxiodos informes finais que cada grupo entrega.

- Colaboración e participación equilibrada no equipo de traballo. Planificación adecuada das tarefas de grupo (distribución de tempos, esforzos e diálogo constante co profesorado).

- Uso adecuado das titorías ao longo do semestre (revisión e seguimiento de prácticas, apoio ao estudo individual).

- Os traballos realizados polo alumnado deben entregarse, preferentemente, a través da aula virtual.
- Responsabilidade medioambiental. Se o docente da materia solicita a entrega en papel, debe cumprir os seguintes requisitos:
Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
Sempre que sexa posible, empregar grampas en lugar de encadernación.
Imprimir a dúas caras en calidade “aforro de tinta”.
Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.
- Perspectiva de xénero:
Recoméndase facer uso da linguaxe non sexista, tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados. Pode obterse información ao respecto no enlace: https://www.usc.gal/export9/sites/webinstitucional/gl/servizos/oix/desc…
- Obrigatoriedade de uso da conta de correo rai.
- Obrigatoriedade de emprego das ferramentas tecnolóxicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365, e outras ferramentas facilitadas pola facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola universidade.
- Non se poderá empregar o de teléfono móbil, salvo cando se use como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polo docente, responsabilizándose o alumnado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
- Ter en conta que o ensino-aprendizaxe (clases / titorías) é un proceso privado, enténdase privado como proceso de comunicación e intercambio entre o/a docente e o estudantado matriculado na materia.
- Obrigatoriedade do cumprimento da normativa de protección de datos https://www.usc.gal/es/politica-privacidad-proteccion-datos