Traballo fin de máster

O Traballo Fin de Máster (TFM) ten como principal obxectivo a realización dun proxecto orixinal no ámbito da Enxeñaría Ambiental onde se apliquen directamente os coñecementos e habilidades adquiridos durante a súa formación, xa sexa no ámbito científico, técnico ou de xestión.

Esta materia busca así completar a súa formación e incluirá, como mínimo, tarefas de busca e revisión bibliográfica, lectura e integración de información, elaboración de resultados relevantes e construción de conclusións coherentes; todo o que se concretará na redacción dunha memoria, na elaboración dunha exposición e na defensa do traballo realizado ante unha comisión de avaliación.

O TFM está, polo tanto, directamente vinculado a todas as materias que integran a titulación e que o preceden no currículo, procurando agora a súa integración e aplicación profesional da formación recibida.

O regulamento foi aprobado pola Comisión Académica do Máster na súa reunión do 22 de marzo de 2017 e pódese consultar no apartado de regulamentos da intranet da ETSE:

https://nubeusc.sharepoint.com/sites/centro-etse/Documentos%20compartid…

O TFM pode consistir na conceptualización, definición, deseño e avaliación de elementos correspondentes a un problema ambiental, relativos tanto a unha cadea de valor (produto/proceso/servizo) tanto a nivel organizativo como de xestión. Dito isto, pódense definir as seguintes tipoloxías:

• Proxecto ou borrador de enxeñería, formalmente axustado ás características dun proxecto técnico cos seus correspondentes documentos.
• Estudo técnico sobre unha temática concreta que se desenvolverá de acordo coa proposta.
• Traballos de investigación aplicada.
• Proxecto desenvolvido durante a estadía en empresas ou organismos públicos ou privados.

Tendo en conta que o tipo de TFM pode ser variado, a coordinación da materia garantirá o correcto desenvolvemento do seu ámbito a través dos seguintes mecanismos:

• Establecemento dunha relación directa entre o alumnado e o profesorado mediante a supervisión/dirección do profesorado do máster, que poderá estar acompañado nesta tarefa por persoas alleas á organización.
• Definición de marcos comúns para a definición, desenvolvemento e avaliación do traballo persoal realizado polo alumnado; así como o establecemento dun nivel similar de traballo para todos os estudantes da titulación, de acordo coa carga de traballo reflectida no Plan de Estudos (18 ECTS).

A bibliografía a empregar dependerá da temática e do contexto de desenvolvemento de cada TFM.

Nesta materia o alumnado adquirirá ou practicará unha serie de competencias xenéricas, desexables en calquera titulación universitaria, e específicas, propias da enxeñaría en xeral ou da Enxeñaría Ambiental en particular.
Da cordo co cadro de competencias que se deseñou para a titulación, traballaranse as seguintes:

Básicas

CB6 – Posuirá ou comprender coñecementos que aporten unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenrolo e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación
CB7 - Que os/as estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (o multidisciplinais) relacionados coa súa área de estudio
CB8 - Que os/as estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais i éticas vencelladas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
CB9 - Que os/as estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns derradeiras que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
CB10 - Que os/as estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun xeito que terá que ser en gran medida autodirixido ou autónomo.

Xerais

CG 1. Identificar e enunciar problemas ambientais.
CG 9. Xestionar a Investigación, o Desenvolvemento e a Innovación Tecnolóxica, atendendo á transferencia de tecnoloxía e aos dereitos de propiedade e patentes.

Transversais

CT 3. Adaptarse aos cambios, sendo capaz de aplicar tecnoloxías novas e avanzadas e outros progresos relevantes, con iniciativa e espírito emprendedor.
CT 4. Demostrar razoamento crítico e autocrítico, capacidade analítica e de sínteses.
CT 5. Elaborar, escribir e defender publicamente informes e proxectos de carácter científico e técnico.
CT 6. Valorar o valor da calidade e da mellora continua, actuando con rigor, responsabilidade e ética profesional no marco do compromiso co desenvolvemento sostible.

Específicas

CE 1. Saber avaliar e seleccionar a teoría científica axeitada e a metodoloxía precisa do ámbito de estudo da Enxeñaría Ambiental para formular xuízos a partir de información incompleta ou limitada incluíndo, cando sexa necesario e pertinente, unha reflexión sobre a responsabilidade social ou ética vinculada. á solución proposta en cada caso.
CE 3. Desenrolar a autonomía suficiente para participar en proxectos de investigación e colaboracións científicas ou tecnolóxicas dentro do ámbito temático da Enxeñaría Ambiental, en contextos interdisciplinais e, no seu caso, cunha alta compoñente de transferencia do coñecemento.
CE 4. Deseñar produtos, procesos, sistemas e servizos da industria de procesos, así como a optimización doutros xa desenvolvidos, tomando como base tecnolóxica as distintas áreas da Enxeñaría Ambiental.
CE 8. Abordar un problema real de Enxeñaría Ambiental baixo unha perspectiva científico-técnica, recoñecendo a importancia da busca e xestión da información existente e da lexislación aplicable.
CE 9. Posuír as habilidades da aprendizaxe autónoma para manter e mellorar as competencias propias da Enxeñaría Ambiental que permitan o desenrolo continuo da profesión.
CE 10. Ser capaz de aplicar ferramentas de xestión ambiental (Estudos de impacto ambiental, Análise de ciclo de vida, Ecoloxía industrial, Tecnoloxías limpas, Normas ISO, EMAS) no momento de realizar informes ou proxectos.

O TFM realizarase de forma individual ou grupal baixo a dirección do profesorado da titulación coa posibilidade de contar con outro tipo de persoal como cotitores (ver normativa). Aplicaranse os contidos desenvolvidos na titulación, facendo fincapé nas competencias xerais que se deben poñer en práctica en profundidade.

O TFM defenderase en sesión pública ante unha Comisión de Avaliación designada para o efecto segundo o regulamento aprobado na reunión da Comisión Académica (5 de abril de 2017). Nesta sesión o alumnado describirá os principais fitos do traballo realizado e responderá aquelas preguntas que a comisión lles formule.

As comisións estarán formadas por tres profesores da USC que impartan a titulación, excluíndo o director do TFM. A designación das comisións correspóndelle á Comisión Académica a petición do Coordinador do Máster.

Na avaliación de cada TFM teranse en conta os seguintes aspectos:
i) Traballo realizado polo alumno, incluíndo a calidade da memoria presentada, a presentación e defensa do TFM ante a Comisión de Avaliación (75%);
ii) Informe confidencial do titor (25%).

A materia ten unha carga de traballo equivalente a 18 ECTS, o que equivale a 450 horas de traballo total, o que supón un grao de profundización moi elevado na materia elixida polo alumno.

Recoméndase unha actitude positiva e proactiva para aproveitar ao máximo a potencialidade desta materia.

4.- Asignación e xestión dos TFM

O alumnado poderá propoñer a temática e tipo de TFM que considere máis axeitado aos seus intereses, de forma independente ou de acordo cun profesor de Máster. O alumnado tamén poderá optar por algunha das propostas que ofrece o profesorado do máster cada curso académico.

Ao comezo do 2o curso de grao, o Coordinador de Máster e o Coordinador do Módulo 5 explicarán ao alumnado as particularidades relacionadas coa elección, realización e presentación do TFM. Farase fincapé en que os estudantes establezan unha rolda de contactos co profesorado da titulación para chegar a puntos de encontro entre os intereses dos primeiros e as actividades investigadoras dos segundos.

Os estudantes de máster que cheguen a un acordo cun profesor poderán presentar unha proposta de TFM segundo o modelo (Anexo I) dispoñible na intranet da ETSE (*), onde se indica o traballo proposto e as persoas implicadas (estudante/a e titor/s) . Esta solicitude elevarase á secretaría da ETSE para a súa revisión e aprobación, se é o caso, pola Comisión Académica do título.
Se a mediados de outubro houbese alumnado pendente de asignación de TFM, realizarase unha única convocatoria pola coordinación do Máster coa relación de TFM ofertada polo profesorado. Transcorrido o tempo de consulta pertinente, o alumnado presentará a súa solicitude indicando con carácter prioritario os temas elixidos segundo o modelo (anexo II) dispoñible na intranet da ETSE (*). A Comisión Académica do título resolverá os traballos, utilizando como criterio de asignación en caso de conflito o expediente académico do 1o curso do máster e a decisión do profesor que ofrece a proposta en caso de empate.

(*) https://nubeusc.sharepoint.com/sites/centro-etse/SitePages/TFM-M%C3%A1s…

Respecto dos titores do TFM:
• O titor será normalmente Persoal Docente e Investigador (PDI) das áreas que imparten docencia na titulación.
• Así mesmo, poderán ser cotitores o persoal contratado ao abeiro do capítulo VI que teña un título de Mestrado ou outro que corresponda ao nivel 3 (Máster) do MECES.
• Tamén poderán ser cotitores o persoal alleo á USC, especialmente de empresas, naqueles casos nos que a temática do TFM o considere, aínda que con carácter previo á realización da cotutela, esta circunstancia deberá ser comunicada á Oficina de o Vicerreitor con competencias.

A solicitude do estudante ou profesor, a Comisión Académica poderá aceptar a realización do TFM en instancias alleas á USC, sempre velando pola compatibilidade da proposta cos obxectivos e competencias do TFM e por que se fará un seguimento. por un profesor do Máster (que actuará como cotitor).

O compromiso de titoría abrangue só o período definido para a realización do TFM no Plan de Estudos (12 semanas). Isto non impide que o profesor e o alumno poidan ampliar estas titorías se están de acordo.
O Coordinador do Módulo fixará tanto os prazos para a entrega da memoria final como a presentación do TFM ante as Comisións de Avaliación.

5.- Aspectos relativos á seguridade e prevención de riscos laborais

Se a USC ou outro centro externo participa no desenvolvemento do TFM, será responsabilidade deste último formar ao alumnado en relación a aqueles aspectos de seguridade e prevención de riscos laborais que considere relevantes para a correcta e segura presenza do estudante nas súas instalacións. Pola súa banda, o alumno está obrigado a cumprir os requisitos establecidos pola organización nesta materia.