Clínica Pediátrica

O coñecemento do crecemento, a maduración e o desenvolvemento, a nutrición, os patróns de vida saudable e a guía anticipatoria da saúde para preservala e previr as enfermidades, os factores de risco ou de accidentalidade.
• O coñecemento da desviación de saúde, das enfermidades, tanto no seu compoñente biolóxico como psicolóxico ou social, incluido clínica, diagnóstico, pronóstico e tratamento e a máis rápida e completa recuperación posible da vida persoal, familiar, escolar e social. Pola longa expectativa da vida do neno e o adolescente, calquera estratexia de prevención ten unha ratio custo/beneficio significativamente maior que en calquera outro período da vida.
• A identificación do neno e o adolescente como diferente do adulto. O neno e o adolescente dispón cada vez a idades máis tempranas de información e coñecemento, que debe favorecer a súa conversión en coidador activo da súa saúde e benestar e da recuperación da enfermidade. Debe ser un interlocutor válido para o médico, sen diminuír un ápice o papel relevante dos pais, pediatras e profesores (as tres ps) no seu coidado, protección da súa saúde e educación.
• Posta en contacto do estudante de medicina coa anamneses e a exploración física xeral e por aparellos no neno san e enfermo, así como coas técnicas diagnósticas e terapéuticas máis frecuentes na consulta pediátrica.

A Pediatría, que inclúe ao período cronobiolóxico que transcorre desde a concepción ata a idade adulta (0-18 anos). É un período crítico desde o punto de vista biopsicosocial, xa que nel ten lugar o crecemento, a maduración e o desenvolvemento de órganos e aparellos, a capacidade reprodutiva, a conduta e o comportamento, a personalidade e as relacións sociais. A xenética e o ambiente, a natura e a nurtura, interactúan permanentemente determinando o seu futuro como adulto.
Ten particularidades e especificidades que a fan especial, como a visión integral do paciente, as particularidades estruturais e funcionais de órganos e aparellos, a repercusión biopsicosocial das patoloxías, o feito de que o paciente dependa de terceiros e a dificultade para a obtención de datos para a historia clínica e a exploración do paciente, así como as limitacións legais do paciente para decidir e autorizar a realización de técnicas para os procedementos diagnósticos e terapéuticos. Estas características fan da Pediatría unha das especialidades con alto grado de responsabilidade, pero tamén unha moi atractiva, gratificante e formadora. O neno e o seu benestar físico, psíquico e social é sempre unha prioridade.

Libros de texto recomendados
Básico
* CRUZ (Manual de Pediatría, 4ª edición 2020)

Xenerais
* CRUZ (Tratado de Pediatría, 11ª edición 2014).
* NELSON (Tratado de Pediatría, 21ª edición 2020).
* Libro de texto ilustrado de pediatría, 5 Ed. Lissauer T, Will Carroll W (eds). Elsevier 2017

De especialidades pediátricas:
M. POMBO (Tratado de Endocrinología Pediátrica. 4ª Edición. Editorial McGraw-Hill Interamericana.Madrid 2009
R. TOJO (Tratado de Nutrición Pediátrica. Edit. Doyma. Barcelona 2001)
M. CASTRO-GAGO (Tratamiento de las enfermedades neurológicas en niños y adolescentes. Edit. Espaxs. Barcelona, 1999)
Manual del Residente de Pediatría y sus Áreas Específicas. Guía formativa Crespo Hernández M, Brines Solares J, Cruz Hernández M, Delgado Rubio A, Garagorri Otero JM, Hernández Rodríguez M, Ruza Tarrío FJLitofinter, S.A. Madrid, 1997.Urgencias y Tratamiento del Niño Grave. Síntomas guía, técnicas y procedimientosCasado Flores J, Serrano A. Ergon, S.A. Madrid, 2000

Cada titor clínico, se o estima conveniente, e en función dos temas e da súa actualidade, recomendará unha serie de bibliografía que deberá ser accesible para o alumno. Así mesmo, facilitarase a dirección de páxinas de Internet onde se poidan localizar os temas. Tanto na biblioteca da Facultade de Medicina como nos fondos bibliográficos do Departamento de Pediatría no Hospital Clínico Universitario como na propia biblioteca do Hospital existe unha completa dotación actualizada de libros e monografías de Pediatría e das súas especialidades.

CONDUTAS XERAIS
1.- Orientar a unha nai en relación coa conveniencia da lactancia materna.
2.- Coñecer e saber comunicar, cales son os coidados hixiénicos para un recentemente nado normal ou de risco (alimentación, baño, postura, paseos, roupa, fumar, estimulación, etc.).
3.- Coñecer cal é a cronoloxía da erupción dental. Cando resulta patolóxico e como orientalo.
4.- Coñecer as normas de hixiene do lactante (baño, normas de soño, alimentación).
5.-Períodos da alimentación infantil e recomendacións xerais en cada período.
5.- Saber que facer ante un lactante, neno ou adolescente con febre.

SABER FACER con competencia (rutinariamente e sen supervisión):
1. Obtención e ordenación de datos anamnésicos pediátricos: a historia clínica (antecedentes da enfermidade actual, antecedentes patolóxicos e perinatales, vacinas, historia nutricional e alimentaria, aspectos sociais e culturais, antecedentes patolóxicos familiares).
2. Sistematización da exploración clínica na idade infantil e adolescencia.
3. Medida dos parámetros fisiolóxicos básicos (temperatura, pulso, TA, frecuencia respiratoria e cardíaca, semioloxía neurolóxica e sensorial).
4. Primeiros coidados ao neonato no parto.
5. Reanimación cardiopulmonar infantil básica.
6. Valorar o crecemento e o desenvolvemento. Valorar carácteres sexuais secundarios e a súa normalidade.
7. Obtención e extracción de mostras biolóxicas.
8. Sondaxe nasogástrico.
9. Sondaxe vesical.
10. Valoración da idade ósea.
11. Planificación e cálculo de dietas.
12. Explorar as cadeiras dun neonato e dun lactante.
13. Curas. Primeiras medidas ante unha lesión. Epistaxes. Medidas preventivas insolación.
14. Valorar o equilibrio acedo-base e electrolítico.
15. Calendario de vacinación: recomendación e aplicación
16. Dosificación dos principais fármacos de uso pediátrico (antitérmicos, terapia da dor, convulsión, dificultade respiratoria).
17. Explorar canle inguinal.
18. Interpretación dos recontos hematolóxicos na idade pediátrica
19. Interpretación dos estudos globais da hemostasia.

O alumno integrarase nun servizo de pediatría, baixo a supervisión directa dun titor clínico e participará nas actividades asistenciais e nas actividades docentes programadas como sesións clínicas, bibliográficas, etc.
Labor individual dos alumnos e seguimento mediante as titorías implantadas polos Departamentos.
En caso de dificultades, poderase solicitar un seguimento máis individualizado polo titor ou algún dos profesores da disciplina.

Avaliación continua dos coñecementos e das aptitudes do estudante polo titor responsable. O titor cualificará ao alumno como apto (6:00) ou non apto, sendo necesario estar apto para poder aprobar e presentarse a ACOE a realizar ao final das rotacións polos diferentes servizos.

A avaliación do titor será APTO ou NON APTO. A avaliación como NON APTO supón que o estudante non pode superar a materia nesa oportunidade e irá acompañada dunha nota numérica de 0 a 4,9 para incluir na acta.

A ACOE será obrigatoria e imprescindible.
Para obter unha nota superior a 6 utilizarase o seguinte criterio:

Do 0 ó 30% da puntuación obtida na ACOE: non engade nada a nota final.
Do 30 ó 100% da puntuación obtida na ACOE: proporcionalmente a nota obtida.

A cualificación final será o resultado de sumar a cualificación do titor (6:00) a da ACOE que suporá o 40% da nota final.

Cada alumno fai unha estancia de 3 semanas consecutivas nunha unidade da área de Pediatría (incluídos Centros de Saúde), realizando un mínimo de tres gardas (126 horas presenciales e 12 horas de estudo persoal). Unha semana de prácticas representa unha presencialidade de 35 horas (horario de 8.00 a 15.00 horas de luns a venres) ás que hai que engadir 7 horas por cada garda realizada (de 15.00 a 22.00 horas).

Asistencia e participación activa nas prácticas e nas sesións científicas organizadas polo Departamento. Libro de consulta. Material iconográfico e audiovisual. Procura de documentación bibliográfica actualizada.

O alumno deberá adquirir regularmente as habilidades durante os períodos de rotación polas diferentes áreas docentes. Ademais, precisa dunha labor persoal e seguimento mediante as titorías implantadas polos Departamentos.