Literatura Hispanoamericana do Século XX

1.- Coñecer, a través dun enfoque histórico, as principais etapas, movementos, autores e obras da Literatura Hispanoamericana do século XX.
2.- Identificar os matices temáticos, formais e estilísticos máis frecuentes e salientables das letras hispanoamericanas nos seus textos literarios.
3.-Coñecer e manexar os principais materiais documentais e fontes bibliográficas (primarias e secundarias) para acadar autónomamente un máis profundo dominio da disciplina.
4.- Descubrir as características e particularidades básicas da cultura hispanoamericana do século XX (históricas, intelectuais, artísticas) a través dos seus textos literarios e outras fontes (vídeos, documentais, películas etc).
5.-Comprender e valorar a contribución hispanoamericana do século XX ao conxunto das culturas hispánica e occidental.

TEMA 1.- O Modernismo Hispanoamericano.
TEMA 2. A narrativa rexionalista e de vangarda.
TEMA 3. A nova narrativa hispanoamericana
TEMA 4.- Dende o “boom” ata as últimas tendencias da narrativa hispanoamericana
TEMA 5.- A poesía hispanoamericana ata mediados del siglo XX.
TEMA 6.- A poesía hispanoamericana dende mediados do século XX.

A impartición da totalidad da materia está suxeita ás limitacións de tempo e da importancia relativa de cada tema dentro do programa. Os docentes poderán valorar estas circunstancias e aplicar un criterio seletivo ao temario, dedicando maior atención a os autores y obras que consideren oportunos.

BIBLIOGRAFÍA BÁSICA

-ANTOLOXÍA DE TEXTOS representativos de autores e obras (a dispor na AULA VIRTUAL, selec. do profesorado).

-R. Darío, Azul... Cantos de vida y esperanza. Cátedra, 1995.

-J. Rulfo, Pedro Páramo, Cátedra, 1995.

-A. Carpentier, El reino de este mundo. Alianza, 2009

-G. García Márquez: Cien años de soledad. Cátedra, 1987.

-M. Vargas Llosa: Pantaleón y las visitadoras. Alfaguara, 2004

-Fernando Vallejo: La Virgen de los sicarios. Alfaguara, 1998.


-Selección de poemas de Huidobro, Guillén, Borges, Vallejo, Pablo Neruda en La poesía hispanoamericana contemporánea de José Olivio Jiménez). E poemas de Octavio Paz, Lezama Lima, Nicanor Parra, Ernesto Cardenal y José Emilio Pacheco en Antoloxía de textos profesora (Aula Virtual).


BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
Alemany, Carmen. Poética coloquial hispanoamericana. Publicaciones de Universidad de Alicante, 1997.
Amar Sanchez, Ana M, y Basile, Teresa "Derrota, melancolía y desarme en la literatura latinoamericana de las últimas décadas". Revista Iberoamericana, Vol. LXXX, Núm. 247, Abril-Junio 2014, 327-349
Ainsa , Fernando. Historia de la literatura hispanoamericana. Siglo XX. T. Barrera (coord.). Madrid, Cátedra, 2008.
Brushwood, John. La novela hispanoamericana del siglo XX. Una vista panorámica. México, FCE, 1984.
Fernández, Teodosio, La poesía hispanoamericana del siglo XX, Madrid, Anaya, 1991.
Fernández Moreno, César, América Latina en su literatura. México, Siglo XXI y UNESCO, 1972..
González Echeverría, Roberto y Puppo Walker, E. Historia de la literatura hispanoamericana (vol. II). Madrid: Gredos, 2010.
Jiménez, José Olivio, ed., Antología de la poesía hispanoamericana contemporánea, 1914-1987, Madrid, Alianza, 1993.
Millares, Selena: De Vallejo a Gelman: un siglo de poetas para Hispanoamérica. Alicante: Cuadernos América sin Nombre, 2011.Oviedo, José Miguel, Historia de la literatura hispanoamericana, Madrid, Alianza, 1997-2003 (4 vols.).
Oviedo, José Miguel, ed., Antología crítica del cuento hispanoamericano del siglo XX, Madrid, Alianza, 1992 (2 vols.)
Shaw, Donald, Nueva narrativa hispanoamericana, Madrid, Cátedra, 1981.
Sklodowska, Elzbieta, La parodia en la nueva novela hispanoamericana (I960-1985). J. Benjamins, Amsterdam-Philadelphia, 1991
Sobrevilla, David. "Transculturación y heterogeneidad. Avatares de dos categorías literarias en América Latina". Revista de Crítica Literaria Latinoamericana, nº 54, 2001, 21-33.
Sucre, Guillermo, La máscara, la transparencia. Ensayos sobre poesía

XERAIS E BÁSICAS


CG1 - Adquisición E comprensión de coñecementos, métodos científicos e recursos de análise para (a) o estudo avanzado lingüístico e literario do español e as súas literaturas, específicamente, das literaturas de Hispanoamérica; (b) o estudo básico/medio dunha segunda lingua (nivel B2) e a súa literatura, de Filoloxía Románica, de Lingüística Xeral e de Teoría da Literatura e Literatura Comparada.
CG2 - Habilidades para aplicar eses coñecementos e métodos para recoñecer, identificar e resolver problemas tanto no ámbito dos estudos lingüísticos e literarios como no seu ámbito profesional: docencia de lingua (como L1 o LE) e de literatura, asesoría e corrección lingüística, planificación lingüística, mediación comunicativa, traducción, lingüística clínica, actividades editoriais, etc.
CG3 - Capacidade de reflexión e de pensamento crítico para describir, interpretar e valorar os feitos lingüísticos e literarios.
CG4 - Capacidade para aplicar o razoamento inductivo e deductivo, ao combinar a análise dos datos coa argumentación teórica.
CG5 - Capacidade de abstracción, síntese e análise, ao extraer xeneralizacións a partir da descripción dos datos.
CG6 - Capacidade para transmitir información, ideas, problemas e solucións sobre cuestións relativas á lingua e a literatura española (e hispanoamericanas) a un público especializado e non especializado.
CG7 - Dominio da expresión oral e escrita, en español e noutras linguas, en distintos contextos.
CG8 – Habilidade no manexo de ferramentas informáticas e no uso de redes que permitan establecer contactos nacionais e internacionais.
CG9 - Habilidade para traballar en colaboración e en contextos multiculturais y multilingües.
CG10 - Aprendizaxe autónoma de novos coñecementos e técnicas de análise.

CB1 – Que os estudantes teñan demostrado posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secuandaria xeral e se encontra nun nivel que, ainda que se apoia en libros de textos avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da avanguarda do seu campo de estudo.
CB2 – Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que se demostran por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3 –Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuizos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado coma non especializado.
CB5 – Que os estudantes teñan desenrolado aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía.

ESPECÍFICAS
CE4: Identificar e comprender aqueles elementos (obxecto de estudo, metodoloxía, linguaxe e terminoloxía crítica especializada, etc.) que definen e articulan os estudos lingüísticos e literarios como disciplinas científicas no ámbito das Humanidades.
CE5 - Recoñecer o carácter interdisciplinar dos estudos lingüístico-literarios, en particular do estudo da literatura hispanoamericana.
CE7 - Dominar os diversos enfoques e métodos que permiten a comprensión crítica da obra literaria.
CE8 - Coñecer os escritores e obras máis importantes e representativas de xéneros, correntes ou tendencias de cada un dos períodos da historia da literatura hispanoamericana.
CE10 - Comprender a complexidade dos feitos lingüísticos e das obras literarias, aprender a apreciar os seus valores estéticos e extraer o caudal informativo que contén o texto literario hispanoamericano.
CE12 - Interpretar con rigor as obras máis importantes e representativas de xéneros, correntes ou tendencias de cada un dos períodos da historia da literatura hispanoamericana.
CE13 – Coñecer a teoría e o pensamento estético no seu discurrir histórico en tanto condicionante de xéneros, estilos, morfoloxía e técnicas do discurso literario.
CE15 – Coñecer as características das diversas manifestacións da creación literaria, incardinándoas no contexto sociocultural hispanoamericano no que se xestan e conectándoas con outras formas de expresión artística.
CE16 - Adquirir destrezas no manexo de novas tecnoloxías que faciliten o estudo da lingua e a literatura españolas (en español).
CE17 – Empregar ferramentas de búsqueda de recursos bibliográficos para o estudo da lingua española e manexar as fontes documentais e bibliográficas propias da literatura, en particular, da literatura hispanoamericana.
CE18 - Desenvolver a competencia comunicativa.

Sesións expositivas: as clases expositivas seguirán os temas propostos a través dunha explicación panorámica histórica das épocas e periodos estudados. Os docentes realizarán unha presentación dos contextos histórico-culturais e da traxectoria dos principais xéneros, tendencias ou escolas, autores e obras da literatura hispanoamericana ata o século XIX.

Sesións de seminario / laboratorio de idiomas: discusión de textos críticos (seleccionaranse entre a bibliografía e anunciaranse por adiantado). Os docentes propoñerán cuestións para a discusión na clase. Exposicións orais sobre temas sinalados previamente, de maneira individual ou en grupo.

Sesións de titoría programada: Según necesidades discentes, poderán ser individuais ou en grupo.

Sesións de avaliación. Despois da entrega e corrección dun comentario de texto ou proba de lectura.

Traballo autónomo do alumno

O 70% da cualificación final corresponderá ao examen escrito que terá luar na data oficial fixada pola facultade.

O 20% restante da cualificación corresponderá á unha proba de lectura, tamén escrita, cuxa data anunciaráse a principio de curso.

O 10% por participación informada en clase.

Igual baremo será aplicado na 2ª oportunidade.


O alumnado con DISPENSA OFICIAL DE ASISTENCIA ou COINCIDENCIA HORARIA con outras materias realizará o exame final, que representará o 100% da avaliación. Salvo nestes casos, a ASISTENCIA AS CLASES É OBRIGATORIA.

Horas Presenciais:
30 horas teóricas
15 horas de prácticas
1 horas para titorías persoalizadas.
4 horas para exame.
Traballo autónomo do alumno: 100 horas


As horas de traballo autónomo adicaránse fundamentalmente á lectura dos textos obrigatorios, realización de comentarios de texto, a o estudio da materia e a preparación das clases presenciais.

Horas de traballo autónomo.
52 horas (aprox.) de lectura comprensiva das obras literarias.
12 horas de lectura de bibliografía secundaria para a ampliación da materia.
12 horas de realización de comentarios de texto y/o preparación de trabajos en equipo
24 horas de estudio da materia e preparación exame.

Total: 100 Horas

Espérase que o alumno prepare adecuadamente as clases (debe ler ás obras e textos con anterioridade á presentación dos temas) e faga unha participación activa, informada e pertinente nas clases prácticas (interactivas). O 10% DA CUALIFICACIÓN FINAL DEPENDERÁ DESTA PREPARACIÓN.

Salvo casos excepcionais debidamente xustificados, non se realizarán probas nin examenes fora das datas oficiais anunciadas pola profesora a comenzo de curso e pola propia facultade.

NOTA: Nos casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de calificacións.

A materia impártese en Castelan.